Ông Bùi Văn Quyển 56 tuổi bắt đầu khởi nghiệp từ những năm 90. Cụ thể, năm 1990 khăn gói từ Tp.Hà Nội vào vùng đất hoang hóa ở xã Ya Ly, huyện Sa Thầy, Kon Tum lập nghiệp.
Do xuất thân từ người lính nên ông Quyển có bản chất người lính, chịu khó, cần mẫn khai khẩn đất đai, ươm lên những mầm xanh trên mảnh đất cằn cỗi.
Không phụ lòng người, năm 2004, cao su đã cho thu hoạch đợt đầu tiên. Tuy nhiên vì là cây trồng mới, đầu ra hạn chế nên thu nhập từ cây cao su chưa cao. Từ năm 2012 đến 2016, cao su trượt giá liên tục khiến cho gia đình ông lâm vào cảnh túng thiếu. Với mong muốn làm giàu và mạnh dạn thay đổi, ông Quyển trồng thêm sầu riêng với cây giống từ Đăk Lăk, Đăk Nông.
Với trang trại sầu riêng rộng, gia đình ông Quyển đã thu 15 tỷ đồng. Ảnh: Báo Dân Trí.
"Thời đó, người dân trồng vài cây sầu riêng để ăn, chứ chưa ai dám trồng để kinh doanh. Phần nữa, sầu riêng là cây dài ngày, nếu thất bại thì công sức chăm sóc nhiều năm trời thành công cốc.
Suy tính, tôi cũng đánh liều chuyển đổi các loại cây trồng kém hiệu quả sang trồng sầu riêng. Đến nay, tôi đã gây dựng hơn 20ha sầu riêng", ông Quyển nói.
Hiện tại khu vườn rộng lớn nhà ông Quyển đang trồng 2 loại sầu riêng đó là Monthong Thái Lan và Ri6. Những năm trở lại đây, 2 giống sầu riêng cơm vàng hạt lép nổi tiếng thơm ngon, được thị trường ưa chuộng. Ông còn trồng thêm cao su và một số loại cây ăn trái như mít, cam, quýt, xoài.
Chăm chỉ và áp dụng khoa học tiên tiến vào trồng trọt nên chất lượng nông sản rất sạch. Do chất lượng sầu riêng ở vườn ông Quyển luôn vượt trội, được nhiều công ty, doanh nghiệp nổi tiếng ở Việt Nam và nước ngoài đến đặt mua.
Chia sẻ với Dân Trí ông Quyết bộc bạch, để sầu riêng phát triển bền vững, ông luôn học hỏi, trau dồi kỹ thuật và tuân thủ quy trình chăm sóc hữu cơ. Trải qua thời gian dài tích lũy, ông Quyển tự rút được nhiều kinh nghiệm, giảm thiểu sự can thiệp bằng thuốc trừ sâu, phân hóa học với đất đai, cây trồng. Ông Quyển quan niệm, sử dụng phân hóa học nhiều khiến đất đai bị thoái hóa.
Những năm trở lại đây sầu riêng là loại hoa quả khá đắt đỏ và được xuất khẩu nhiều. Nhờ được mùa được giá, doanh thu "khủng" nên mỗi năm, ông Quyển tạo việc làm cho hàng chục lao động địa phương. Đáng chú ý vào cuối năm 2022, diện tích sầu riêng của gia đình ông đã được Cục Bảo vệ Thực vật cấp mã số vùng trồng để xuất khẩu sang Trung Quốc. Trong vụ đầu tiên thu hoạch sầu riêng năm 2022, gia đình ông thu về được khoảng gần 4 tỷ đồng.
Điều đáng chú ý là vụ thu hoạch năm 2023, 15ha sầu riêng của ông đã cho năng suất khoảng 300 tấn. Sau khi trừ đi các chi phí, gia đình ông thu về khoảng 15 tỷ đồng.
"Vụ thu hoạch sầu riêng năm nay do thời tiết thất thường nên trái non rụng nhiều, năng suất giảm. Tuy nhiên, giá bán sầu riêng lại tăng mạnh khiến các nhà vườn đều trúng lớn.
Ngoài vườn sầu riêng cho doanh thu "khủng" mỗi năm nhà ông Quyển còn sở hữu khoảng 10ha cao su lấy chi phí chăm sóc những vườn sầu riêng đang trưởng thành. Nguồn thu nhập từ cây cao su cũng giúp ông có hơn 350 triệu đồng mỗi năm.
Với kinh nghiệp nhiều năm trong nghề nông và những gì đạt được trong thời gian qua, ông Quyển được bình chọn là một trong 100 người đạt danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2023.
Kỹ thuật trồng sầu riêng, không phải ai cũng hay
- Chúng ta nên biết thời điểm trồng sầu riêng thích hợp nhất là từ đầu mùa mưa đến giữa mùa mưa (từ tháng 5 đến tháng 8).
- Khi trồng hãy nhìn vào loại đất, giống và chế độ chăm sóc để bố trí mật độ trồng cây cho phù hợp. Tuy nhiên, loại đất tốt giàu dinh dưỡng như đất đỏ bazan nên trồng 100 cây/ha, tương đương 10mx10m/cây. Còn đất xám trồng 125 cây/ha khoảng 8mx10m/cây. Trong giai đoạn đầu cây còn nhỏ nên trồng xen canh một số cây ngắn ngày để lấy ngắn nuôi dài, tránh lãng phí đất và chống xói mòn.
- Trước khi trồng sầu riêng nên đào hố trồng cây trước khi trồng khoảng 1 - 2 tháng. Hố đào sâu khoảng 0,7m và dài, rộng 1mx1m. Sau đó, mỗi hốc sử dụng 0,5kg vôi để xử lý một số loại sâu bệnh. Khi đào hố được 2 tuần, mỗi hố tiếp tục dùng 20 - 40kg phân hữu cơ hoại mục, 1kg phân lân, 0,5kg vôi bột và một nửa lớp đất mặt đào từ hố lên trộn đều cho xuống và lấp lại cao hơn mặt đất tự nhiên.
- Lưu ý khi trồng cây, đào hố vừa bằng bầu cây giống, nếu thấy cây có rễ già nhiều dùng kéo sắc tỉa bỏ bớt rễ già rồi đặt cây vào hố trồng, nén đất chặt xung quanh bầu cây. Trồng cây xong, cắm 3 cọc hình tam giác chụm xung quanh cây và buộc nhẹ vào thân cây để chống cho cây khỏi bị nghiêng ngả khi có mưa, gió lớn.
- Nên dùng rơm, cỏ khô ủ gốc để giữ ẩm, che mát cho cây trong thời kỳ đầu và thường xuyên giữ ẩm cho cây. Nếu có nắng hạn kéo dài nên dùng vòi hoa sen tưới nước bổ sung cho cây.
Sầu riêng thành trái cây "tỷ đô"
Giá sầu riêng khá đắt đỏ nên xuất khẩu sản phẩm sầu riêng chính thức vượt mốc 2 tỷ USD.
Theo số liệu trên Vietnam+, sầu riêng là loại trái cây có kim ngạch xuất khẩu cao kỷ lục trong năm 2023, dẫn đầu nhóm rau quả Việt Nam và chiếm tỷ trọng 51%.
Theo số liệu vừa được Hiệp hội Rau quả Việt Nam công bố, xuất khẩu sầu riêng trong 10 tháng đã đạt gần 2,1 Tỷ USD, một mức cao kỷ lục.
Đáng chú ý năm nay, sầu riêng là loại trái cây có kim ngạch xuất khẩu cao kỷ lục, dẫn đầu trong nhóm rau quả Việt Nam và chiếm tỷ trọng 51%.
Trong tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng, 94% là hàng tươi được xuất đi 8 nước trên thế giới, 6% còn lại là hàng đông lạnh và hàng sấy.
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ sầu riêng Việt cao nhất với thị phần chiếm 97%, đạt gần 1,9 tỷ USD. Ngoài thị trường Trung Quốc, năm nay xuất khẩu sầu riêng sang thị trường Czech cũng tăng đột biến đạt gần 10 triệu USD, tăng 28 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo các doanh nghiệp xuất khẩu, hai tháng cuối năm, Việt Nam có thể thu về 200-400 triệu USD từ xuất khẩu sầu riêng, nâng tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này trong năm 2023 đạt 2,5 tỷ USD.
Trúc Chi (t/h)
