Apple đã xuất khẩu hơn 2,5 tỷ USD iPhone từ Ấn Độ từ tháng 4 đến tháng 12/2022, gần gấp đôi so với cìng kỳ năm 2021. Điều này cho thấy gã khổng lồ công nghệ Mỹ đang đẩy nhanh quá trình chuyển dịch khỏi Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị giữa 2 nước ngày càng gia tăng.
Foxconn và Wistron, mỗi công ty đã xuất khẩu hơn 1 tỷ USD thiết bị của Apple ra nước ngoài trong 9 tháng đầu năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2023, những người thạo tin cho biết.
Trong khi đó, một nhà sản xuất hợp đồng lớn khác của Apple là Pegatron cũng đang có kế hoạch chuyển khoảng 500 triệu USD thiết bị ra nước ngoài vào cuối tháng 1, những người này cho biết.
Apple vừa bắt đầu lắp ráp các mẫu iPhone mới nhất của mình ở Ấn Độ vào năm 2022. Đây là một bước đột phá đáng kể vì trước đây, phần việc này chủ yếu do các nhà máy Trung Quốc như Foxconn đảm nhiệm.
Mặc dù Ấn Độ chỉ chiếm một phần nhỏ sản lượng iPhone, nhưng xuất khẩu tăng là tín hiệu tốt cho kế hoạch trở thành trung tâm sản xuất điện tử của thế giới của Ấn Độ.
Thị trường hấp dẫn
Chính sách zero Covid của Trung Quốc và một tình trạng bạo lực tại thành phố iPhone Trịnh Châu, trung tâm sản xuất thiết bị lớn nhất thế giới, khiến Apple càng nhận ra lỗ hổng trong chuỗi cung ứng và nguy cơ phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc.
Do đó, dù Bắc Kinh đã từ bỏ chính sách đối phó với đại dịch, Apple và các tên tuổi toàn cầu khác vẫn đang ráo riết tìm kiếm các địa điểm thay thế tiềm năng. Số lượng xuất khẩu tăng nhanh của Apple là minh chứng cho nỗ lực này của hãng.
Với nguồn cung lao động dồi dào và mức lương thấp (thấp hơn ít nhất 50% so với Trung Quốc) và thị trường địa phương phát triển mạnh, Ấn Độ trở thành ứng cử viên hàng đầu để tiếp tục sản xuất thiết bị điện tử. Foxconn, nhà cung cấp lớn nhất của Apple, đã bắt đầu xây dựng cơ sở ở nước này hơn 5 năm trước nhằm mở rộng phạm vi địa lý của mình.
Một điểm nữa khiến Ấn Độ trở thành thị trường hấp dẫn chính là một loạt các ưu đãi mới mà Thủ tướng Modi vừa đưa ra nhằm biến quốc gia này thành một công xưởng thay thế cho Trung Quốc.
Ngoài điện thoại thông minh, Ấn Độ đang vạch ra kế hoạch tăng cường các ưu đãi tài chính cho các nhà sản xuất máy tính bảng và máy tính xách tay, với hy vọng lôi kéo Apple sản xuất mọi thứ từ tai nghe đến MacBook tại quốc gia này, đồng thời thu hút các thương hiệu khác.
Nhà sản xuất iPhone cũng dự kiến sẽ mở cửa hàng bán lẻ đầu tiên tại Ấn Độ vào năm 2023, sau khi đáp ứng một số tiêu chí áp đặt đối với các nhà bán lẻ nước ngoài.
Thách thức không nhỏ
Foxconn đã bắt đầu sản xuất iPhone 14 tại Ấn Độ sớm hơn dự kiến cách đây vài tháng, sau quá trình triển khai sản xuất vô cùng suôn sẻ, khiến khoảng cách giữa sản lượng của Trung Quốc và Ấn Độ giảm xuống một cách đáng kể từ vài tháng xuống còn vài tuần.
Tuy nhiên, việc rời khỏi Trung Quốc, nơi Apple đã xây dựng chuỗi cung ứng sâu rộng trong gần 2 thập kỷ, không phải là việc dễ dàng. Quốc gia đông dân nhất thế giới không chỉ chiếm phần lớn hoạt động sản xuất thiết bị của Apple mà còn chiếm một phần đáng kể trong doanh số bán hàng của hãng.
Năm 2021, khoảng 3 triệu thiết bị của Apple được sản xuất tại Ấn Độ, một con số quá nhỏ so với số lượng 230 triệu sản phẩm ở Trung Quốc, theo ước tính của Bloomberg Intelligence.
Trung Quốc đã dành nhiều năm để đẩy mạnh các biện pháp khuyến khích sản xuất, thu hút tài năng kỹ thuật địa phương. Hệ sinh thái chuỗi cung ứng gắn kết ở Trung Quốc cũng khó tái tạo ở nơi khác.
“Áp lực ngày càng tăng trong việc đa dạng hóa việc lắp ráp sản phẩm bên ngoài Trung Quốc, nhưng điều này không hề dễ dàng vì vị trí gần các nhà cung cấp linh kiện là lý do chính khiến họ ở lại Trung Quốc”, ông Bryan Ma, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu thiết bị tại công ty nghiên cứu thị trường IDC cho biết.
“Nếu toàn bộ chuỗi cung ứng không di chuyển cùng với họ, thì việc di chuyển các bộ phận đến các cơ sở lắp ráp sẽ trở thành một thách thức”, ông Ma nhận định.
Một phân tích của Bloomberg Intelligence ước tính sẽ mất khoảng 8 năm để chuyển 10% năng lực sản xuất của Apple ra khỏi Trung Quốc, nơi sản xuất khoảng 98% iPhone của công ty.
Nguyễn Tuyết (Theo Bloomberg, Money Control, CNN)