Tại cuộc họp vừa diễn ra giữa Bộ Y tế với Văn phòng đáp ứng khẩn cấp phòng chống dịch bệnh (EOC) Việt Nam bàn về công tác ứng phó với vi rút Zika.
Các chuyên gia y tế cho hay, Việt Nam có hệ thống chẩn đoán trước sinh, yêu cầu phụ nữ nên siêu âm 3 lần trong thời gian mang thai. Nếu tuân theo hướng dẫn cơ bản này thì đảm bảo phụ nữ có thai sẽ được bác sĩ theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm các trường hợp đầu nhỏ.
Theo tin từ Bộ Y tế, tính đến ngày 5/11/2016, cả nước đã ghi nhận 36 trường hợp dương tính với vi rút Zika. Tại TP.HCM có 29 ca, Đắk Lắk 2 ca, Bình Dương 2 ca, Khánh Hòa 1 ca, Phú Yên 1 ca và Long An 1 ca.
“Do số lượng nhiễm Zika tại TP.HCM tăng lên trong thời gian qua nên ngành y tế đang sẽ tăng cường giám sát dịch tại đây. Trong quá trình giám sát, các bệnh nhân nhiễm Zika hầu hết đều có triệu chứng rất nhẹ nên không phải tất cả mọi trường hợp đều đến bệnh viện khám”, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết.
Bà bầu cần đi khám theo các mốc 12, 22 và 32 tuần theo khuyến cáo. Ảnh minh họa.
Các chuyên gia y tế nhận định, có thể tiếp tục ghi nhận thêm trường hợp mắc mới và có khả năng bùng phát thành dịch lớn tại cộng đồng nếu không chủ động triển khai các biện pháp phòng chống.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long, vấn đề được Bộ Y tế quan tâm hàng đầu hiện nay trong công tác phòng chống dịch Zika là đảm bảo sức khỏe của thai phụ, dự phòng và giảm thiểu nguy cơ trẻ mắc chứng đầu nhỏ do vi rút Zika.
Các bác sĩ chuyên khoa sản lưu ý, hiện chúng ta đã có hệ thống chẩn đoán trước sinh yêu cầu phụ nữ nên siêu âm 3 lần trong thời gian mang thai: 12 tuần, 22 tuần và 32 tuần. Nếu tuân theo hướng dẫn cơ bản này thì đảm bảo phụ nữ có thai sẽ được bác sĩ theo dõi sức khỏe, phát hiện sớm các trường hợp đầu nhỏ. Vì thế, phụ nữ có thai đặc biệt lưu ý cần đi khám trước 28 tuần để phát hiện sớm các trường hợp dị tật thai nhi.
Đối với các ca mới sinh, việc đo kích thước xác định mắc đầu nhỏ rất đơn giản như quan sát hình thái của đầu, biến dạng xương sọ, chụp cộng hưởng từ để biết cấu trúc não,...
“Phụ nữ mang thai cũng nên đặt lịch hẹn với cơ sở y tế gần nhất để biết cụ thể việc theo dõi thai nhi và phòng chống mọi nguy cơ. Tuy nhiên, tỷ lệ các mẹ nhiễm Zika sinh con đầu nhỏ chiếm tỷ lệ rất thấp, chỉ chiếm 1-10%” - PGS.TS. Trần Danh Cường- Phó GĐ Bênh viện Phụ sản Trung ương khuyến cáo.
Theo các bác sĩ, bà bầu nếu siêu âm có dấu hiệu nghi ngờ thai bị đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì cần đến cơ sở y tế có khả năng chẩn đoán trước sinh để theo dõi, cân nhắc chọc ối sàng lọc dị tật bẩm sinh.
Tài liệu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh do virus Zika do Bộ Y tế ban hành, xác định những tiêu chí chẩn đoán một ca bệnh nghi ngờ nhiễm Zika bao gồm:
Có ít nhất 2 trong số các triệu chứng lâm sàng như sốt nhẹ 37,5- 38 độ C, ban sẩn trên da, đau đầu, đau mỏi cơ khớp, viêm kết mạc mắt.
Có thể có biến chứng về thần kinh: viêm não màng não hoặc hội chứng não bé ở trẻ sinh ra từ bà mẹ mắc bệnh trong thời kỳ mang thai. Siêu âm sẽ giúp phát hiện thai nhi có não nhỏ hơn bình thường không.
Phụ nữ mang thai chưa xét nghiệm Zika, nếu siêu âm không thấy thai nhi có dấu hiệu nghi ngờ đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì tiếp tục theo dõi, chăm sóc và siêu âm lại. Ảnh minh họa
Có yếu tố dịch tễ: Người từng sinh sống hoặc du lịch tới vùng đã lưu hành dịch do virus Zika trong vòng 2 tuần trước khi khởi bệnh.
Trường hợp có các triệu chứng trên nhưng không xác định được các căn nguyên gây bệnh khác như sốt xuất huyết Dengue, Chikungunya... thì cũng thuộc diện nghi ngờ nhiễm Zika.
Những phụ nữ có đủ các yếu tố sau đây nên được xét nghiệm phát hiện Zika: Mang thai trong 3 tháng đầu, đang sinh sống hoặc từng đến vùng có dịch, chồng hoặc bạn tình có xét nghiệm virus Zika dương tính, sốt hoặc phát ban và có ít nhất một trong số các triệu chứng đau mỏi cơ khớp, viêm kết mạc mắt.
Phụ nữ mang thai chưa xét nghiệm Zika, nếu siêu âm không thấy thai nhi có dấu hiệu nghi ngờ đầu nhỏ hoặc bất thường về não thì tiếp tục theo dõi, chăm sóc và siêu âm lại.
Trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ thai nhi đầu nhỏ hoặc bất thường não, bà bầu cần làm xét nghiệm Zika và chuyển đến cơ sở có khả năng chẩn đoán trước sinh để chẩn đoán. Nếu xác định thai nhi mắc chứng đầu nhỏ, phải thực hiện thêm các thăm dò khác để chẩn đoán nguyên nhân và phát hiện các dị tật khác.
N.G
