Nồi bánh ú lá tre “đỏ lửa” giữa lòng thành phố
Cũng như những năm trước, cứ đến dịp Tết Đoan Ngọ, nhiều chị em phụ nữ trên địa bàn khóm 5, phường 5, Tp.Cà Mau lại tập trung ở các cơ sở để gói bánh ú lá tre.
Bà Lê Thị My, ngụ khóm 5, phường 5, Tp.Cà Mau chi biết, trước ngày mùng 5/5 khoảng nửa tháng, các lò bánh trên địa bàn bắt đầu nhận đặt hàng. Từ đó, các cơ sở phải chuẩn bị nếp, đậu, đặt mua lá tre, dây buộc… để làm bánh và giao bánh đúng hẹn cho khách.
Mỗi chục bánh ú lá tre được bán với giá 35.000 đồng.
“Gia đình tôi đã gắn bó với nghề gói bánh ú lá tre khoảng 40 năm. Nghề này ba mẹ tôi học được từ một người ở Cái Tàu (huyện U Minh). Sau đó, truyền dạy lại cho con cháu đến ngày nay”, bà My chia sẻ.
Năm nay, do mới ổn định sau dịch Covid-19 nên gia đình bà My chưa dám tăng sản lượng bánh, chỉ gói khoảng 200kg nếp. Còn ở những năm trước, mỗi dịp Tết Đoan ngọ gia đình gói hơn một tấn nếp.
Dịp Tết Đoan Ngọ năm nay, gia đình bà My dự kiến xuất bán khoảng 30.000 cái bánh ú lá tre, mỗi chục bánh được bán với giá 35.000 đồng. Sau khi trừ chi phí, gia đình bà thu lãi khoảng 20 triệu đồng.
Bánh ú lá tre thành phẩm sau khi qua đôi bàn tay khéo léo của người thợ lành nghề.
Đang tiện tay buộc bánh ú, chị Phạm Sơ Ri tâm sự: “Công việc gói bánh tuy không nặng nhọc, vất vả nhưng cần sự khéo tay và chăm chỉ. Nếu tính hết 3 ngày thì tôi gói khoảng 3.000 cái bánh, kiếm khoảng 3 triệu đồng. Khi đã quen tay, mỗi cái bánh ú lá tre tôi chỉ tốn khoảng 13-15 giây là hoàn thành”.
Theo nhiều hộ làm bánh lâu năm tại địa phương, nguyên liệu làm bánh ú lá tre khá đơn giản, gồm: Nếp, đậu xanh, nước tro, đường, lá tre… Mỗi người làm bánh sẽ có bí quyết riêng, xong để bánh ú lá tre được ngon, hấp dẫn thì công đoạn ngâm nếp và luộc bánh là quan trọng nhất.
Giữ gìn nghề truyền thống
Không chỉ riêng Tp.Cà Mau, nghề gói bánh ú lá tre ở ấp Ông Tự, xã Lợi An, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau cũng đã hình thành cách đây gần 40 năm. Lúc đầu chỉ có vài hộ gói bánh với quy mô nhỏ lẻ, còn hiện tại đã có hàng chục hộ gắn bó với nghề.
Lúc bình thường bà con gói với số lượng ít, chủ yếu phục vụ dân địa phương và các khu vực lân cận. Tuy nhiên, dịp mùng 5/5 âm lịch hàng năm, bà con huy động tối đa lực lượng nhằm đảm bảo đủ số lượng cung cấp theo đơn đặt hàng.
Nhân đậu xanh được đặt vào giữa bánh.
Theo người dân địa phương, bánh ú lá tre gắn liền tập tục giết sâu bọ vào ngày Tết Đoan Ngọ nên rất đắt hàng dịp này. Không chỉ nhu cầu trong tỉnh tăng cao mà nhu cầu đặt hàng còn đến từ nhiều tỉnh thành khác.
Bà Hà Thị Kỷ, người dân duy trì nghề và chuyên gom hàng bỏ mối chia sẻ: “Số lượng hàng năm tôi gom đi giao cho các chợ khoảng 400 – 500 ngàn cái. Giao từ Tp.Hồ Chí Minh về Cần Thơ, Cà Mau. Năm nào dịp này cũng thiếu bánh. Khả năng làm chỉ được nhiêu đó thôi, nếu mình gắng quá sợ không đảm bảo chất lượng”.
Nhiều chị em phụ nữ có thêm nguồn thu nhập từ việc gói thuê bánh ú lá tre.
Nghề gói bánh ú lá tre ở ấp Ông Tự, xã Lợi An cũng giúp nhiều lao động nhàn rỗi ở địa phương có thu nhập khá vào dịp này. Đàn ông đảm đương việc luộc bánh kiếm được vài trăm ngàn đồng/ngày, còn phụ nữ gói bánh có thu nhập cao gấp nhiều lần.
Mặc dù thu nhập không ổn định nhưng các hộ dân trong làng nghề gói bánh ú lá tre ở ấp Ông Tự, xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau có mức thu nhập khá cao từ nghề.
Chỉ riêng khoảng thời gian sản xuất phục vụ Tết Đoan Ngọ, mỗi hộ gia đình đã có lợi nhuận hàng chục triệu đồng. Những hộ duy trì nghề gói bánh còn đang góp phần giữ gìn nghề, tạo sản phẩm hàng hóa mang nét đặc trưng riêng của địa phương.
