“Điểm đen” từ những cơ sở sát hạch
Phiên thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2019; kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách Nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2020 ngày hôm nay 30/10 đã thu hút được sự quan tâm lớn của các ĐBQH.
Nói về tình hình tai nạn giao thông trong thời gian qua, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (đoàn Bắc Kạn) cho rằng ngày càng nhiều lái xe dương tính với ma tuý, khiến không ít người dân chịu cái chết thương tâm, để lại hậu quả lâu dài cho gia đình họ.
Tình hình trên có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân còn nhiều chủ thể liên đới song vẫn vô can, đứng ngoài, chưa phải chịu trách nhiệm.
ĐBQH Nguyễn Thị Thủy phát biểu tại Quốc hội sáng 30/10. Ảnh Ngọc Thắng
Đầu tiên, bà Thủy đi sâu vào việc đào tạo, sát hạch lái xe hiện nay. Nữ đại biểu cho đánh giá của các chuyên gia quốc tế, quy định của Việt Nam về đào tạo lái xe là khá chặt chẽ. Tuy nhiên, bà Thủy cho rằng, thực tế có một bộ phận không muốn đi học vẫn muốn có bằng lái xe.
“Thời gian qua, công tác này phát sinh nhiều tiêu cực. Quá trình đào tạo, không ít cơ sở cắt xén chương trình dạy. Thay vì dạy bài bản để lái xe an toàn thì dạy mẹo, dạy tiểu xảo với mục đích cao nhất là thi đỗ”, bà Thủy chỉ trích.
Rồi bà dẫn ra bằng chứng để chứng minh việc này: “Nhiều người ở phía Nam nhưng đăng ký tại các cơ sở ở phía Bắc để thi. Điều gì đã thu hút những học viên này đăng ký, trong khi đường xa, đi lại vất vả, chi phí ăn ở tốn kém hơn rất nhiều lần so với học gần nhà? Phải chắc có những cơ sở học dễ, thi dễ? Nghiêm trọng hơn là có tình trạng bao thi, bao đỗ, đóng tiền trọn gói để có bằng như phóng sự báo đài đã đưa tin”.
ĐBQH Nguyễn Thị Thủy cũng dẫn lại phát biểu của Thủ tướng hôm 22/7 vừa qua về việc xuất hiện các điểm đen ngay tại các cơ quan đăng kiểm, đào tạo, sát hạch lái xe. Đồng thời Thủ tướng đã chỉ đạo bộ Công an lập chuyên án điều tra công tác này.
“Chúng tôi nhận thấy, đối với những tiêu cực trong đào tạo, sát hạch lái xe, phải lập chuyên án mới phát hiện được. Còn nếu cứ thanh tra theo kế hoạch sẽ rất khó bởi mọi hồ sơ đều đã được làm trắng”, bà Thủy nói.
Bỏ ra 200.000 đồng là có giấy khám sức khỏe
Vấn đề tiếp theo được bà Thủy đề cấp là việc khám sức khỏe ở các doanh nghiệp kinh doanh vận tải, khi nhiều đơn vị đã bỏ ngỏ các quy định của pháp luật trong việc quản lý tài xế.
“Luật quy định các DN này phải tổ chức khám sức khoẻ định kỳ cho lái xe 1 lần/năm. Quy định là vậy song không ít doanh nghiệp đã khoán trắng việc này cho lái xe, để lái xe tự đi khám rồi mang kết quả về. Thậm chí có những doanh nghiệp không yêu cầu lái xe phải đi khám sức khoẻ. Hậu quả là vừa qua xảy ra không ít tai nạn giao thông nghiêm trọng vì lái xe dương tính với ma tuý khiến cho xã hội bàng hoàng, phẫn nội. Tính riêng 6 tháng đầu năm 2019, qua kiểm tra đột xuất phát hiện 239 trường hợp lái xe dương tính với ma tuý”, bà Thủy phân tích.
Luật quy định các doanh nghiệp phải bảo đảm thời gian làm việc của lái xe không quá 10 tiếng/ngày và không lái xe liên tục quá 4 tiếng. Nhưng, vì lợi nhuận, các doanh nghiệp đã ép lái xe tăng chuyến, tăng thời gian. Nhiều lái xe tâm sự, vì doanh nghiệp muốn khai tác tối đa tài xế và xe nên tài xế cứ lênh đênh trên đường suốt cả ngày lẫn đêm. Có những chủ doanh nghiệp chỉ quan tâm khoán giờ nhận hàng và giờ trả hàng, còn an toàn hay không là do lái xe chịu trách nhiệm.
“Rõ nhất là vào các ngày cuối của kỳ nghỉ Lễ tết, lái xe liên tục phải quay vòng về các tỉnh xa để đón khách trở về thành phố lớn. Hậu quả là vừa qua xảy ra nhiều tai nạn nghiêm trọng do lái xe chạy quá sức, ngủ gật”, ĐB Nguyễn Thị Thủy buồn rầu.
Bà Thủy tiếp tục chỉ ra kẽ hở ở khâu khám sức khỏe: “Cử tri và các lái xe phản ánh có quá nhiều tiêu cực trong công tác này, nhiều trường hợp không cần đến khám, chỉ cần bỏ tiền 200.000 đồng và cung cấp chiều cao, cân nặng là có giấy chứng nhận đủ sức khoẻ để lái xe.
Có những trường hợp đến khám, bác sĩ chỉ hỏi và ghi, không khám, không xét nghiệm. Cách làm trên dẫn đến trường hợp bị bệnh tâm thần vẫn được cấp giấy phép lái xe như ở Hoà Bình, Đắk Nông”.
Cuối cùng, nữ đại biểu cho rằng hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm soát giao thông còn chưa nghiệm, thậm chí tiêu cực dẫn đến nhờn luật thời gian qua.
“Ví dụ từ vụ án nghiêm trọng xét xử 7 thanh tra giao thông câu kết với các cò bên ngoài nhận tiền hối lộ của 57 doanh nghiệp trong suốt nhiều năm, gây bức xúc dư luận. Nghiêm trọng hơn là góp phần hình thành suy nghĩ của không ít người là cứ vi phạm, nếu bị phát hiện thì có thể xin, hoặc hối lộ nếu không xin được.
Qua theo dõi, chúng tôi đánh giá cao sự quyết liệt của bộ Công an, bộ GTVT trong việc áp dụng các giải pháp để chống tiêu cực trong công tác này. Tuy nhiên thực tế vẫn còn nhiều việc phải làm để hạn chế những con sâu làm rầu nồi canh”, bà cho hay.
“Giảm tải TNGT cần nhiều giải pháp, nhưng trước hết đó là sự nghiêm khắc của pháp luật dành cho đối tượng vi phạm. Mọi đối tượng vi phạm cần được xử lý nghiêm, không thể vô can, đứng ngoài, không phải chịu trách nhiệm. Có như vậy, mọi người dân mới được bình an, và không còn nước mắt rơi vì TNGT”, nữ ĐBQH kết thúc bài phát biểu của mình.
Công Luân - Hoa Liên
