Trước đó, hôm 5/9, Bộ Ngoại giao Philippines thông báo đã triệu hồi đại sứ tại Trung Quốc về nước, giữa lúc quan hệ hai nước lại căng thẳng do tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông.
Theo lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Raul Hernandez, bà Basilio đang tham vấn cho các quan chức chính phủ Philippines về cách đối phó với những hành động của Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, nhưng Bắc Kinh cũng đòi chủ quyền.
Không ảnh cho thấy các điểm xậm là cột bê tông mà Trung Quốc cho xây trên bãi Scarborough Shoal (Biển Đông). Ảnh chụp ngày 31/08/2013, do Bộ Quốc phòng Philippines cung cấp ngày 03/09/2013. REUTERS/BỘ QUỐC PHÒNG PHILIPPINES
Khi được hỏi là liệu Manila có sẽ gửi công hàm phản đối chính thức hoặc thi hành các biện pháp khác hay không, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines cho biết họ đang “nghiên cứu vấn đề”.
Những khối bê tông này có thể được dùng để làm nền móng, đó là lý do tại sao chúng tôi nói rằng đây có thể là bước dạo đầu cho một công trình xây dựng”, AFP dẫn lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Philippines Peter Galvez. Theo ông Galvez, các phương tiện giám sát trên không đã phát hiện khoảng 75 khối bê tông nằm rải rác trên một khu vực thuộc Scarborough/Hoàng Nham.
Người phát ngôn này khẳng định rằng bất cứ công trình xây dựng nào của Bắc Kinh tại Scarborough/Hoàng Nham cũng sẽ vi phạm thỏa thuận không ràng buộc năm 2002 giữa Trung Quốc và các nước láng giềng ASEAN, nhằm kiềm chế những hành động thù địch có thể thổi bùng căng thẳng trong khu vực.
Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi lập tức bác bỏ những cáo buộc trên.
“Những gì Philippines nói là không đúng sự thật. Đảo Hoàng Nham là lãnh thổ cố hữu của Trung Quốc”, ông Hồng trả lời câu hỏi của đài truyền hình trung ương CCTV tại một cuộc họp báo, trong đó dùng tên tiếng Trung của bãi cạn tranh chấp. “Theo hiến pháp, các tàu chính phủ Trung Quốc vẫn duy trì hoạt động tuần tra thường xuyên vùng biển ở Hoàng Nham để bảo vệ chủ quyền đảo và giữ vững an ninh ở những vùng nước lân cận”.
Trước đó, Philippines công bố một bức ảnh chụp từ trên không vào ngày 31/8, cho thấy khoảng 30 khối bê tông tại Scarborough/Hoàng Nham.
Một chuyến bay giám sát thứ hai vào ngày 2/9 ghi nhận thêm nhiều khối bê tông nằm rải rác trong khu vực rộng hai hecta của bãi cạn này. Ông Galvez không rõ những khối bê tông này mới được mang đến hay bị bỏ sót trong lần chụp trước đó
Việc thả các khối bê tông tại khu vực bãi cạn Scarborough khiến Manila lo ngại rằng Trung Quốc có thể lên kế hoạch xây dựng các cấu trúc để chiếm đóng khu vực này, như Bắc Kinh đã từng làm để chiếm đóng Đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa năm 1995.
Vào tháng Giêng vừa qua, Philippibes đã kiện Trung Quốc ra trước tòa án Liên Hiệp Quốc về bản đồ “đường lưỡi bò” do Bắc Kinh tự vẽ ra, giành chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông.
Tường Bách