Mới đây, TAND tỉnh Nghệ An mở phiên tòa xét xử sơ thẩm hình sự đối với ông Thái Doãn Tồn (SN 1954), nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nghĩa Thái, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An; Phan Xuân Thủy (SN 1959), nguyên Chủ tịch UBND xã Nghĩa Thái và ông Phan Kim Châu (SN 1963), nguyên cán bộ địa chính xã Nghĩa Thái về tội Lạm quyền trong thi hành công vụ.
Theo cáo trạng, để có tiền thanh toán các khoản nợ của UBND xã trước năm 2000 và xây dựng cơ sở hạ tầng địa phương, ông Phan Xuân Thủy với vai trò là chủ tịch xã Nghĩa Thái (giai đoạn 2001 -2006) đã chủ động đề xuất chủ trương cho phép UBND xã và các xóm được bán các lô đất nông nghiệp (đất trồng lúa, đất bằng trồng cây hàng năm), đất xây dựng cơ sở giáo dục và đào tạo trên địa bàn xã. Chủ trương cho phép UBND xã và các xóm bắt đất đã được thông qua tại các cuộc họp Đảng ủy, HĐND và giao ban Đảng ủy và UBND xã Nghĩa Thái do ông Tồn chủ trì và thống nhất.
Theo đó, từ năm 2001 – 2006 UBND xã đã bán được 113 lô đất, diện tích 50,909m² thu số tiền hơn 1,1 tỷ đồng. Từ năm 2005, 2006 các xóm Bích Thái 1, Bích Thái 2, Viên Thái, Thái Sơn và Tân Thành của xã Nghĩa Thái đã bán được 30 lô đất, diện tích 18.509m² số tiền thu được hơn 200 triệu đồng và các xóm thu hộ xã số tiền 72 triệu đồng.
Số tiền UBND xã này thu được từ việc bán đất trái thẩm quyền đã được sử dụng chi trả cho xây dựng cơ sở hạ tầng, thanh toán các khoản nợ và xin nguồn vốn để xây dựng các công trình cho xã hơn 1,1 tỷ đồng, số tiền còn trong tài khoản của UBND xã là 18,3 triệu đồng.
Theo kết luận của Hội đồng định giá tài sản UBND tỉnh Nghệ An: Giá trị 143 lô đất tại thời điểm bán cho các hộ dân từ năm 2001 đến 2006 là hơn 769 triệu đồng. Ông Phan Kim Châu, thời điểm đó là người có chuyên môn về lĩnh vực đất đai được giao nhiệm vụ theo dõi, tham mưu cho UBND xã trong lĩnh vực quản lý đất đai đã có hành bi tham mưu việc phân lô, đo đạc và giao đất cho các hộ dân mua đất do UBND xã Nghĩa Thái bán trái thẩm quyền (từ tháng 11/2002 – 2006). Tổng giá trị 102 lô đất mà ông Châu trực tiếp phân lô, đo đạc và gia đất hơn 312 triệu đồng.
Việc ông Thủy, ông Tồn, ông Châu đã tiến hành giao đất cọc thu tiền sử dụng đất trong quỹ đất của xã cho các hộ gia đình là vượt quá quyền hạn được giao. Theo quy định của pháp luật về thẩm quyền của UBND cấp xã trong lĩnh vực quản lý đất đai thì UBND xã chỉ có quyền quản lý và sử dụng hợp lý qũy đất để phục vụ công ích ở địa phương. UBND xã không có thẩm quyền giao, cấp đất cho các hộ cá nhân.
Hành vi của các bị cáo đã gây hậu quả nghiêm trọng làm cho quỹ đất bị hao hụt 69,418m² có giá trị hơn 769 triệu đồng. Trong vụ này ông Thủy và ông Tồn giữ vai trò chính, còn ông Châu là đồng phạm với vai trò là người thực hành.
Tại phiên tòa, bị cáo Tồn, Thủy và Châu đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Các hộ dân được các vị quan xã giao đất có mong muốn cơ quan chức năng sớm cấp bìa đỏ để họ ổn định cuộc sống. Các hộ dân đã đứng dậy xin HĐXX giảm nhẹ tội cho 3 bị cáo.
Các bị cáo cho biết do thiếu hiểu biết về pháp luật, nôn nóng trong việc trả nợ và xây dựng cơ sở vật chất nên đã bán đất trái thẩm quyền. Do đất được giao trái thẩm quyền nên đến thời điểm này các hộ dân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tại phiên tòa, đại diện các hộ dân đã mua đất mong muốn HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo, đồng thời kiến nghị lên cơ quan có thẩm quyền sớm giải quyết việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho họ.
Xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Thái Doãn Tồn, Phan Xuân Thủy 2 năm tù và ông Phan Kim Châu 15 tháng cho hưởng án treo.