Men răng là lớp bọc bên ngoài của răng, đảm bảo thẩm mỹ cũng như bảo vệ các mô mềm bên trong răng khỏi sự tấn công của vi khuẩn, các tác động bào mòn và sự ảnh hưởng của nhiệt độ. Chính vì vậy men răng là lớp mô khó bị tác động nhất trong răng miệng, nếu được chăm sóc tốt men răng còn hỗ trợ hoạt động cắn nhỏ và nghiền nát thức ăn.
Tuy men răng khá cứng nhưng thực tế vẫn có thể bị hư tổn và không có khả năng hồi phục. Khi men răng tổn thương, các mô mềm bên trong răng sẽ lộ ra ngoài, khiến chúng dễ bị vi khuẩn tấn công hơn, đồng thời gây ra các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm tủy răng hay thậm chí là mất răng nếu không được chữa trị kịp thời.
Những nguyên nhân khiến men răng bị tổn thương bao gồm:
-Dùng răng cắn vật cứng: Thói quen sử dụng răng để cắn những đồ vật như đầu bút bi, móng tay, xé bao bì hoặc vặn nắp chai rất dễ khiến lớp men răng bị mẻ hoặc nứt vỡ
-Nghiến răng: Đây là thói quen khá phổ biến khi con người gặp phải lo âu, căng thẳng, tức giận. Điều này sẽ khiến lớp men răng bị mài mòn, tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công vào các mô mềm bên trong răng.
-Dùng thực phẩm ngọt, màu đậm, chất kích thích: Thường xuyên sử dụng các loại thực phẩm ngọt như bánh kẹo, caramel,... các thức uống như cà phê, rượu, nước ngọt hay hút thuốc lá sẽ khiến răng bị tổn thương, xỉn màu. Đây đều là những thực phẩm chứa các acid bào mòn men răng và thúc đẩy sự xâm nhập của vi khuẩn
-Vệ sinh răng miệng không đúng cách và thường xuyên: Đây là nguyên nhân hàng đầu hình thành nên các mảng bám thức ăn, tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ ở các kẽ răng, viền của nướu. Vi khuẩn trên các mảng bám sẽ dần phá hủy lớp men răng rồi tấn công vào các mô mềm bên trong gây nên các bệnh lý răng miệng
-Ợ chua, nôn mửa: Các bệnh lý trong hệ tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản hoặc sử dụng rượu bia quá độ sẽ tạo nên sự ợ chua hoặc nôn mửa thường xuyên, ảnh hưởng trực tiếp đến lớp men răng. Nguyên nhân là do khi ợ chua hoặc nôn, acid từ dạ dày sẽ trào ngược lên miệng và làm mòn dần lớp men răng
-Khô miệng: Do thiếu nước hoặc tuyến nước bọt hoạt động kém hay tác dụng phụ của thuốc khiến hoạt động trung hòa acid sau mỗi bữa ăn bị hạn chế tạo điều kiện để acid bám lâu trên men răng gây mòn.
-Chấn thương: Các chấn thương va đập mạnh tại răng và hàm cũng khiến phần men răng bị mẻ, vỡ, không thể bảo vệ các mô mềm bên trong răng.
Ngoài ra vệ sinh răng miệng sai cách hoặc sai thời điểm có thể tạo ra axit làm men răng mềm và bị tổn thương
Theo các chuyên gia, để bảo vệ men răng, bạn không nên đánh răng vào 4 thời điểm này:
- Sau khi nôn hoặc trào ngược
Trào ngược và nôn mửa là tình trạng phổ biến ở mọi lứa tuổi. Nhiều người ngạc nhiên khi biết rằng không nên đánh răng ngay sau khi bị trào ngược hoặc nôn mửa.
Nguyên nhân là bởi thức ăn trong dạ dày có tính axit cực cao và răng được tạo thành từ khoáng chất. Vì vậy, khi thức ăn trong dạ dày đi vào miệng, thì miệng sẽ có tính axit cao và nếu bạn đánh răng ngay lúc này sẽ chà xát axit vào răng nhiều hơn.
Thay vì đánh răng ngay, sau khi nôn bạn nên đợi từ 30 phút đến 1 giờ rồi đánh răng để loại bỏ mùi vị khó chịu. Bạn cũng có thể súc miệng bằng nước súc miệng sau đó là nước để giúp trung hòa độ axit trong miệng. Tránh đồ uống và thực phẩm có tính axit trong thời gian trào ngược và nôn mửa thường xuyên.
- Sau khi uống trà hoặc cà phê
Những đồ uống yêu thích này có thể có tính axit khá cao đối với men răng, nên sẽ gây tác động như đồ chua và đồ ngọt.
Nha sĩ Madison Kaplan, chuyên gia vệ sinh răng miệng làm việc tại California (Mỹ), giải thích: Nếu đánh răng ngay sau khi tiêu thụ những thứ này, men răng có thể bị mòn. Chuyên gia giải thích: Mặc dù men răng rất cứng, nhưng tác động vật lý của việc đánh răng có thể làm suy yếu cấu trúc răng. Lông bàn chải chà xát axit vào men răng, có thể gây tổn thương vĩnh viễn theo thời gian.
Theo một nghiên cứu năm 2018 được công bố trên tạp chí khoa học Journal of Physics Conference Series, đánh răng khi miệng ở trạng thái axit có thể xói mòn men răng. Một nghiên cứu đáng chú ý khác được công bố trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ cho thấy chờ 30-60 phút sau khi tiếp xúc với đồ có tính axit rồi mới đánh rắng giúp răng được bảo vệ tốt hơn.
Vì vậy, tốt nhất nên chờ ít nhất 30 phút sau khi ăn hoặc uống đồ có tính axit rồi hãy đánh răng. Điều này giúp nước bọt có đủ thời gian để trung hòa axit và phục hồi men răng, giảm nguy cơ mòn men răng.
- Sau khi ăn sáng
Đánh răng ngay sau khi ăn sáng thực sự có thể phủ lên răng bạn những tàn dư của thực phẩm có tính axit, làm suy yếu men răng. Bạn nên chờ 30 phút đến 1 giờ sau khi ăn mới nên đánh răng để đảm bảo rằng bạn đang bảo vệ răng và không làm hỏng men răng, đặc biệt là nếu bạn ăn những thực phẩm có tính axit.
Thay vì đánh răng sau khi ăn, bạn đánh răng trước khi ăn sáng thường tốt hơn. Vì trong khi ngủ, vi khuẩn gây mảng bám trong miệng bạn sẽ sinh sôi. Đó là một phần lý do tại sao bạn có thể thức dậy với vị "rêu" và "hơi thở buổi sáng".
Loại bỏ những vi khuẩn đó bằng kem đánh răng có chứa fluoride sẽ giúp loại bỏ mảng bám và vi khuẩn khỏi răng. Nó cũng phủ lên men răng một lớp màng bảo vệ chống lại axit trong thức ăn.
Hơn nữa, việc bạn đánh răng ngay khi thức dậy vào buổi sáng cũng giúp kích thích sản xuất nước bọt. Nước bọt giúp phân hủy thức ăn và tiêu diệt vi khuẩn có hại trong miệng.
- Ngay sau khi ăn đồ ngọt
Một số chuyên gia khuyên bạn nên đợi ít nhất 1 giờ sau khi ăn đồ ngọt mới đánh răng để miệng có thời gian rửa sạch axit.
Bất cứ thứ gì có đường đều có thể làm tăng lượng axit trong miệng, ví dụ như nước ngọt, đồ uống thể thao, nước có ga, kẹo chua, nước ép trái cây họ cam quýt và trái cây. Thay vì đánh răng sau khi ăn đồ ngọt, bạn nên:
+ Uống nhiều nước
+ Sử dụng kem đánh răng có chứa chất tái khoáng hóa như fluoride
+ Thăm khám nha sĩ thường xuyên để theo dõi tình trạng sâu răng và các tình trạng răng miệng khác
Minh Hoa (t/h)