Một sớm giữa tháng 10/2024, chúng tôi có mặt tại Di tích lịch sử quốc gia Bến tàu không số K15 - điểm khởi hành của những chuyến tàu không số theo tuyến đường Hồ Chí Minh huyền thoại trên biển trong những năm kháng chiến chống Mỹ ở phường Vạn Hương, quận Đồ Sơn, Tp.Hải Phòng.
Theo tư liệu lịch sử, trong suốt 15 năm làm nhiệm vụ vận tải chiến lược trên biển (1961 - 1975), gần 1.900 lượt tàu, thuyền theo tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển đã vận chuyển hơn 152.000 tấn vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật, thuốc chữa bệnh và hơn 80.000 cán bộ, chiến sĩ từ Bắc vào Nam.
Khuôn viên Di tích quốc gia Bến tàu không số K15 (Ảnh: Thái Phan).
Ngày ấy, mỗi chuyến tàu không số rời Bến tàu không số K15 là một cuộc đấu trí căng thẳng, quyết liệt với kẻ thù cũng như với sóng gió. Trong các trận chiến với quân thù để bảo vệ bí mật tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển cùng với vũ khí, trang bị, nhiều người con ưu tú của Tổ quốc đã vĩnh viễn nằm dưới biển sâu hóa thân thành sóng nước.
Ngày 18/8/2008, Bến tàu không số K15 đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia theo Quyết định số 63/2007/QĐ-BVHTTDL. Mỗi năm, Di tích Bến tàu không số K15 đón hàng vạn lượt du khách đến thăm quan và ôn lại truyền thống hào hùng trong chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta.
Phần còn lại của cầu tàu Bến tàu không số K15 (Ảnh: Thái Phan).
Tuy nhiên, do sự tàn phá của thời gian, nhất là cơn bão số 3 vừa qua, nhiều hạng mục của Di tích Bến tàu không số K15 đã bị xuống cấp khá nghiêm trọng. Trong đó, nhiều tấm đá ốp lát ở khu vực tượng đài bị bong tróc.
Trước thực trạng này, ngày 18/7/2023, HĐND Tp.Hải Phòng đã quyết định chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng, tu bổ, tôn tạo Quần thể Di tích Bến tàu không số K15 (Dự án tu bổ Bến tàu K15) tại Nghị quyết số 27/NQ-HĐND.
Đến ngày 12/7/2024, UBND Tp.Hải Phòng đã có Quyết định số 2381/QĐ-UBND phê duyệt Dự án tu bổ Bến tàu K15 và giao cho Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng làm chủ đầu tư.
Trao đổi với phóng viên, đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng cho biết, Dự án tu bổ Bến tàu K15 có tổng mức đầu tư 235 tỷ đồng trên tổng diện tích 2,28 ha.
Phần đá ốp lát bị bong tróc tại Tượng đài kỷ niệm tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển (Ảnh: Thái Phan).
Dự án bao gồm các hạng mục chính: Tu bổ, tôn tạo, xây dựng tổng thể khuôn viên Di tích Bến tàu không số K15. Xây dựng cổng vào di tích, tôn tạo đài tưởng niệm, sân quảng trường, cầu tàu kết hợp thả hoa đăng, đền thờ các anh hùng liệt sĩ. Xây dựng tàu mô phỏng kết hợp tượng chiến sĩ đoàn tàu không số, phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng hải quân.
Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, UBND Tp.Hải Phòng đã giao Sở Văn hóa và Thể thao thành phố tổ chức thi tuyển mẫu phác thảo mỹ thuật đối với các hạng mục: Phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân, mô phỏng tàu không số nhằm phát huy những giá trị lịch sử góp phần bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị của di tích.
"Hiện đơn vị đang khẩn trương triển khai công tác khảo sát, thiết kế trình thẩm định, phê duyệt dự án. Dự kiến, đầu năm 2025 sẽ khởi công và hoàn thành dự án trong năm 2025 bảo đảm mỹ thuật, chất lượng công trình", đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Hải Phòng thông tin với phóng viên.
