Không phải nước Nga thừa nhận họ đã chiến thắng ở Syria mà chính là Donald Trump - một công dân nước Mỹ, hơn nữa ông còn là nhân vật có thể trở thành người đứng đầu Nhà Trắng trong tương lai - John Schindler cựu chuyên gia phân tích thuộc Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ, giáo sư Học viện Chiến tranh viết trên tờ Observer.
Sự can thiệp vào Syria đã thu về một chiến thắng rõ ràng cho Nga trên sân khấu thế giới.
Nhà tỷ phú bất động sản trong những phát ngôn gần đây đã gọi hành động đối đầu với Nga của bà Hillary Clinton ở Syria là "thiếu thận trọng". Ông tuyên bố, ứng cử viên của đảng Dân chủ đã không quan tâm đến mục đích quan trọng hơn là mối nguy hại từ khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS.
"Những gì chúng ta cần làm là tập trung vào IS. Chúng ta không nên tập trung vào vấn đề riêng của Syria", Trump nói và ám chỉ cách làm của bà Clinton sẽ khiến "chiến tranh thế giới lần thứ ba" nổ ra bất kỳ lúc nào.
Đó là một lời cáo buộc bất ngờ, nhưng không phải là một quan điểm mới mẻ khi nó trùng với những gì mà điện Kremlin vẫn nói về sự can thiệp của Mỹ ở Syria. Tổng thống Vladimir Putin, từng nói rằng người Mỹ đang hậu thuẫn cho khủng bố để tìm cách lật đổ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad, và thực tế Washington không quan tâm đến bất cứ vấn đề nào khác ngoài điều này.
Trong những tháng gần đây, điện Kremlin tiếp tục thể hiện rõ sự cứng rắn của mình sau những động thái gây hấn của Mỹ. Đầu tháng trước, Bộ Quốc phòng Nga đã triển khai hệ thống phòng không hiện đại nhất của mình ở Syria, bao gồm cả hai hệ thống tân tiến S-300 và S-400.
Đây được coi là lời cảnh báo gửi đến Lầu Năm Góc rằng, bất kỳ hoạt động ném bom nào của không quân Mỹ ở Syria mà không có sự chấp thuận của Moscow sẽ được đáp trả bằng vũ lực, một cách không chần chừ, không do dự.
John Schindler cho rằng Moscow đang thắng thế Washington ở Syria là điều không ai có thể phủ nhận. Ông Putin đã đạt được mục tiêu chiến lược của mình là bảo vệ cho chính phủ hợp pháp của ông Assad trước sự cô lập của phương Tây.
Tổng thống Mỹ Obama từng tự tin khẳng định sự can thiệp của Nga ở Syria sẽ sớm rơi vào vũng lầy giống như Nhà Trắng đã mắc phải ở Iraq và Afghanistan. Nhưng trên thực tế, điện Kremlin nhìn nhận cuộc chiến nơi đây giống như một sứ mệnh vinh quang, và việc bắn hạ máy bay Mỹ một khi bị gây hấn là điều không quá khó đối với Moscow.
Trong khi nhiều chính trị gia Mỹ trong đó nổi bật với cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton ủng hộ thiết lập "vùng cấm bay" ở Syria để ngăn chặn cái gọi là "chính quyền Assad và Nga không kích nhằm vào dân thường".
Trên thực tế John Schindler mô tả một vùng cấm bay như vậy đã được chính Moscow thiết lập bẳng hệ thống S-400 ở Syria để ngăn những cuộc không kích vô cớ của người Mỹ giống như cuộc tấn công vào quân chính phủ hồi giữa tháng 9.
Ông cho rằng người Nga không muốn nhìn thấy Syria sẽ có kết cục của Nam Tư trước kia. Khi 20 năm trước, những cuộc xung đột tại quốc gia này cũng diễn ra liên miên xoay quanh những phe nhóm khác nhau bị thúc đẩy bởi chủ nghĩa dân tộc, tôn giáo cực đoan.
Moscow khi đó quay cuồng trong thất bại của cuộc Chiến tranh Lạnh và chới với trong sự sụp đổ của Liên Xô, đã không thể cứu Nam Tư khỏi bàn tay xâm lược từ các quốc gia phương Tây.
Số phận của Nam Tư hiện tại - khi phân tách thành các quốc gia khác nhau và trở thành một phần của NATO, Liên minh châu Âu - đã trở thành một lời cảnh báo đối với điện Kremlin. Tổng thống Putin từng nói rằng, ông sẽ không bao giờ cho phép Nga ngồi yên cho phương Tây tiếp tục làm lại những gì đã xảy ra với Nam Tư. Điều này đã được ông thể hiện bằng việc sáp nhập Crimea trở lại Nga từ Ukraine.
Đối với Putin, sự can thiệp vào Syria của ông đã thu về một chiến thắng rõ ràng trên sân khấu thế giới. Lợi ích của chiến thắng này tồn tại trên nhiều cấp độ. Người ta nhìn thấy một nước Nga có uy tín, và trên hết không bao giờ bỏ rơi bạn bè.
Cựu Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak luôn là một đồng minh trung thành của Mỹ trong suốt ba thập kỷ, thế nhưng khi chính quyền của nhà lãnh đạo này sụp đổ vào năm 2011, Nhà Trắng cũng lạnh lùng bỏ rơi ông. Tổng thống Obama khi đó đã không nghe những lời khuyên từ các chuyên gia an ninh quốc gia và từ chối nhận cuộc điện thoại yêu cầu sự giúp đỡ từ ông Mubarak.
Cùng năm đó, khi chính quyền Syria đối mặt với những cuộc xung đột bủa vây trên khắp đất nước, Tổng thống Bashar al-Assad đã nhận được mọi sự giúp đỡ ông muốn từ Moscow. Nga ủng hộ một cách nhiệt thành và không quan tâm tới những lời chỉ trích từ bên ngoài nói rằng chính phủ của ông Assad bạo tàn và đàn áp phe đối lập.
John Schindler đánh giá Putin và các bộ trưởng của ông đã hành động dứt khoát và khéo léo ở Syria, điều này đã mang lại hiệu quả tốt cho Nga như hiện tại. Tuy nhiên ông lưu ý, điều này không hẳn là vì chiến lược của Moscow quá hoàn hảo, mà xuất phát từ chính sách đối ngoại của Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Obama.
Sai lầm của Mỹ bắt nguồn từ 3 năm trước đây, khi ông Obama bước ra khỏi "lằn ranh đỏ" của mình tại Syria sau lời cáo buộc "chính quyền Assad sử dụng vũ khí hóa học chống lại quân nổi dậy".
Cựu chuyên gia an ninh Mỹ nêu quan điểm rằng ông không bao giờ ủng hộ can thiệp quân sự của Washington trong các cuộc chiến tranh dân sự mà Nhà Trắng không đủ khả năng thực hiện. Trong đó có thể kể đến những cuộc sa lầy ở Iraq, Afghanistan và Libya.
"Thảm họa sẽ luôn tới với người Mỹ nhưng danh vọng về cái gọi là 'bá chủ toàn cầu' đã che lấp đi những điều này", John Schindler nhận xét.
Ông cho rằng nếu Tổng thống Obama đã nhận thức được can thiệp vào Syria là một "lằn ranh đỏ" thì lẽ ra "ông ấy đã không nên bước qua nó". Tuy nhiên nhà lãnh đạo Washington đã không lắng nghe lời cảnh báo, để giờ đây, chính sách của Mỹ ở Syria chắc chắn sẽ kết thúc trong nước mắt cùng những hệ quả tiêu cực vô cùng lớn.
Cuộc xung đột ở Syria đã gây ra cái chết của gần nửa triệu người, trong đó hầu hết là thường dân. John Schindler kết luận, cuộc chiến ở quốc gia Trung Đông có thể còn kéo dài trong một vài năm tới. Thế nhưng Syria sẽ vẫn nằm trong tầm kiểm soát của Damacus, cùng đồng minh Nga và Iran.
Và nếu cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton trở thành tổng thống Mỹ vào tháng Giêng tới đây, bà sẽ phải thừa nhận rằng người tiền nhiệm của mình đã sai lầm trong những chính sách ở Syria, cùng những tác động mà nó gây ra cho cả khu vực và trên thế giới.
Bên cạnh đó, sẽ là sai lầm nếu như nhà lãnh đạo mới bất chấp tất cả khơi mào một cuộc đối đầu quân sự với Nga tại Syria. Bởi có một điều mà Nhà Trắng cần phải nhớ rằng ông Putin không phải người sợ hãi trước bất cứ điều gì đến từ nước Mỹ.
Quốc Vinh
