Nhiều quốc gia châu Âu đã cắt giảm chi phí quốc phòng từ nhiều thập kỷ sau Thế chiến 2. Nhưng ngày nay, xu hướng này đã thay đổi nhằm đối phó với những diễn biến với phức tạp ở biên giới với Nga.
Trong khi Mỹ luôn đảm bảo sự an toàn cho các thành viên của khối NATO, thì phân tích mới đây của tổ chức RAND Corporation cho thấy nhiều quốc gia Đông Âu phải đối mặt với nguy cơ bị Nga chinh phục trong không quá 60 giờ, trước khi lực lượng Mỹ có thể tới hỗ trợ.
Tám nước ở Đông Âu đang chuẩn bị sẵn sàng cho khả năng xảy ra cuộc chiến mà họ không bao giờ mong muốn đó là: Ukraine, Phần Lan, Thụy Điển, Ba Lan, Na Uy, Lithuania, Latvia Estonia.
Để chuẩn bị, Ukraine đào công sự, lập phòng tuyến bao gồm bẫy xe tăng và xây lô cốt cố định. Quân đội Ukraine cũng tăng cường hệ thống phòng không di động và các đơn vị trực chiến khác. Estonia thì tổ chức các bài tập trú ẩn, nhận dạng kẻ thù và kiểm tra kỹ năng của lực lượng du kích. Hơn 25.000 người Estonia đã tham gia các cuộc diễn tập hàng tuần.
Trong khi đó, Latvia tích cực huấn luyện lực lượng phòng vệ địa phương và đầu tư vào hoạt động đặc biệt. Kế hoạch nhằm đảm bảo công dân có thể "bảo vệ mình", được trang bị vũ khí và các thiết bị nhìn ban đêm ngay tại nhà.
Lithuania thậm chí còn phát cho dân sách quốc phòng dân sự, trong đó ghi chi tiết phương án hành động để tồn tại trước một cuộc chiến tranh với Nga. Nước này cũng có kế hoạch tái khởi động luật nghĩa vụ quân sự đối với nam giới trong độ tuổi từ 19-26.
Na Uy đã mời thêm lực lượng NATO, trong đó có thủy quân lục chiến Mỹ với mục đích huấn luyện. Na Uy cũng tăng cường hoạt động ngăn chặn máy bay Nga bay gần khu vực bờ biển của nước này.
Ba Lan tăng cường mua thêm nhiều vũ khí mới như tàu ngầm tàng hình, tự sản xuất trực thăng S-70 để trang bị cho lực lượng đặc nhiệm. Phần Lan và Thụy Điển cũng quan tâm nhiều hơn đến các thỏa thuận quốc phòng có hạn chế. Điều này cho phép quân đội NATO triển khai trên lãnh thổ Phần Lan và Thụy Điển trong trường hợp chiến sự nổ ra.
Mới đây, báo Nga, Sputnik trích dẫn thông cáo báo chí của bộ Quốc phòng Mỹ ngày 4/11cho hay, quân đội Mỹ sẽ triển khai tới châu Âu nhiều đơn vị chiến đấu để phục vụ chiến dịch Atlantic Resolve của NATO, hoạt động diễn tập quân sự để thể hiện cam kết hiện diện của Mỹ trong khu vực nhằm đối mặt với những bước tiến của Nga.
"Bộ Quốc phòng Mỹ hôm nay thông báo kế hoạch triển khai Lữ đoàn Không quân chiến đấu số 10, Sư đoàn Sơn cước số 10 với khoảng 1.750 binh sĩ và Nhóm chiến đấu Lữ đoàn Thiết giáp số 3, Sư đoàn Bộ binh số 4 với khoảng 4.000 binh sĩ đến Châu Âu vào mùa đông này để hỗ trợ cho Chiến dịch Atlantic Resolve”, thông cáo báo chí cho hay.
Tờ Gazeta đưa tin, hơn 4,000 binh sĩ từ căn cứ Fort Carson của Mỹ sẽ có mặt ở châu Âu vào mùa đông này. Đây là số lượng quân nhiều nhất Mỹ cử tới châu Âu kể từ thời Chiến tranh Lạnh.
Trước đó, tờ Express cũng đưa tin NATO đặt 300.000 quân ở mức báo động cao vì lo xung đột với Nga. Phát biểu về vấn đề này, tổng thư ký NATO, Jens Stoltenberg cho biết, các quốc gia đồng minh đang đặt hàng trăm nghìn quân trong tình trạng báo động cao.
Đào Vũ