Những cáo buộc và chỉ trích của phương Tây đã phần nào ảnh hưởng đến hình ảnh của Nga và Tổng thống Putin trong mắt công chúng thế giới.
Một cuộc khảo sát mới tại 25 quốc gia đã cho thấy phần lớn quan điểm tiêu cực về Nga và Tổng thống Vladimir Putin. Tuy nhiên, cùng lúc đó, ảnh hưởng của Nga trên sân khấu thế giới được xem là đang phát triển, theo dữ liệu khảo sát do Trung tâm nghiên cứu Pew phát hành hôm 6/12.
Kết quả cho thấy rằng mặc dù Nga đang phải đối mặt với vô số vấn đề - bao gồm các lệnh trừng phạt của Mỹ, cô lập địa chính trị và bôi nhọ hình ảnh – Tổng thống Putin đã tìm cách để gây dựng quyền lực của Moscow trên toàn cầu.
Tại các khu vực trọng điểm như Trung Đông, Moscow đang thu về những lợi ích mà nước này chưa từng có kể từ những ngày Liên Xô sụp đổ.
Trong khi Mỹ và Nga thường là đối thủ về quyền lực và ảnh hưởng trên toàn cầu, ở nhiều quốc gia Tổng thống Putin và Tổng thống Donald Trump vẫn nhận về những quan điểm tiêu cực tương tự nhau.
Sự tương quan này không được thấy giữa ông Trump với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hay Thủ tướng Đức Angela Merkel, và ít rõ ràng hơn khi so với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ở một số nước, sự tương đồng giữa quan điểm tiêu cực về ông Putin và ông Trump là rất lớn: 83% ở Tây Ban Nha và 77% ở Pháp.
Ngược lại, có ít quan điểm tích cực đối với ông Putin và ông Trump ở hầu hết các quốc gia. Philippines là quốc gia duy nhất có 54% người cho biết họ tin tưởng vào cả hai nhà lãnh đạo sẽ làm điều đúng đắn trong các vấn đề toàn cầu.
Tổng thống Putin - người bị phương Tây cáo buộc tham gia vào các vụ việc quốc tế lớn - như nỗ lực ảnh hưởng đến cuộc bầu cử năm 2016 của Mỹ và vụ đầu độc cựu điệp viên Skripal ở Anh - được xem là rất tiêu cực ở một số nước được khảo sát bởi Pew.
Bất chấp việc không có bằng chứng nào đưa ra chứng minh nhà lãnh đạo Nga liên quan đến các vấn đề trên, đồng thời Moscow cũng nhiều lần lên tiếng bác bỏ cáo buộc, chỉ có 26% số người được hỏi ở 25 quốc gia có niềm tin ông Putin làm điều đúng đắn trong các vấn đề toàn cầu; 63% không tin vào điều này.
Chỉ số như vậy thấp hơn đáng kể so với các nhà lãnh đạo thế giới khác, như bà Merkel hay ông Macron, mặc dù họ cũng cao hơn so với ông Trump. Chỉ có hai quốc gia nhìn thấy sự tích cực ở Tổng thống Putin là Philippines (61%) và Tunisia (53%).
Quan điểm về nước Nga nói chung có phần tích cực hơn, với trung bình 34% các quốc gia được thăm dò ý kiến bày tỏ quan điểm có lợi đối với Nga trong khi 54% bày tỏ quan điểm bất lợi. Philippines (63%), Tunisia (55%), Hàn Quốc (53%) và Hy Lạp (52%) là bốn quốc gia duy nhất là nơi đa số nắm giữ quan điểm tích cực về Nga.
Ở hầu hết các quốc gia, quan điểm tích cực của cả ông Putin và nước Nga đã giảm đáng kể trong những năm gần đây. Tại Thụy Điển, quan điểm bất lợi về Nga đã tăng từ 59% năm 2007 lên 79% vào năm 2018 - mức xếp hạng bất lợi cao nhất được tìm thấy ở tất cả các quốc gia, đi cùng với Hà Lan.
Nhiều quốc gia trên thế giới tin rằng Nga hiện tại còn quan trọng hơn Mỹ trong các vấn đề toàn cầu.
Sự tin tưởng đối với ông Putin cũng đã giảm ở hầu hết các nước được khảo sát. Tuy nhiên, nó đã tăng lên ở một số nước, đáng chú ý nhất là Philippines, nơi niềm tin tăng từ 38% trong năm 2014 lên 61% vào năm 2018.
Mặc dù quan điểm tiêu cực về Nga đang tăng lên, nhưng đánh giá về ảnh hưởng toàn cầu của quốc gia này cũng tăng vượt trội. Khảo sát của Pew thấy rằng trung bình 42% cảm nhận vai trò của Moscow trên thế giới quan trọng hơn 10 năm trước, so với 19% nghĩ rằng Nga ít quan trọng hơn và 28% nghĩ rằng điều đó là ngang nhau.
Ngược lại, trung bình 31% nghĩ rằng Mỹ đóng một vai trò quan trọng hơn trong thế giới ngày nay hơn 10 năm trước - trong khi 70% nghĩ rằng Trung Quốc quan trọng hơn.
So với Mỹ hay thậm chí là Trung Quốc, tiềm lực của Nga chưa được coi là một siêu cường toàn cầu. Mặc dù có lãnh thổ và dân số ở quy mô lớn, nhưng tổng sản phẩm quốc nội của Nga chỉ là 1,5 nghìn tỷ USD - đưa nước này gần hơn về quy mô kinh tế của Hàn Quốc hoặc Canada.
Nhưng Nga đã tận dụng cả những động thái chính sách đối ngoại quyết đoán như can thiệp quân sự ở Syria và vấn đề khác để gây dựng ảnh hưởng trong các vấn đề toàn cầu.
Đội ngũ tạo dựng hình ảnh của Điện Kremlin cũng đã khéo léo xây dựng hình ảnh cá nhân ông Putin một cách ấn tượng trong mắt người nước ngoài. "Chúng tôi làm bí ẩn thêm các mục đích của ông Putin", cựu chiến lược gia chính trị của nhà lãnh đạo Nga - Gleb Pavlovsky nói với tờ Washington Post. "Bạn cần phải tạo ra một hình ảnh quyền lực mạnh mẽ" trong một quốc gia yếu thế.
Ở Nga, Tổng thống Putin vẫn là một nhân vật nổi tiếng. Mặc dù xếp hạng tín nhiệm trong nước của ông đã giảm xuống mức 66% gần đây, con số này cũng đủ làm cho hầu hết các chính trị gia phương Tây phải ghen tỵ.
Đáng chú ý, hầu hết sự tín nhiệm của ông Putin là tập trung về các vấn đề trong nước, trong khi chính sách đối ngoại là điều giúp tăng cường sự nổi tiếng của ông. Theo Pew, 72% người dân Nga tin rằng đất nước của họ đã trở nên quan trọng hơn trên thế giới so với một thập kỷ trước.
Cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew được tiến hành từ tháng 5 đến tháng 8, thực hiện lấy mẫu ngẫu nhiên trong khoảng từ 915 đến 2.521 cuộc phỏng vấn ở mỗi quốc gia trong số 25 quốc gia.
