Ngày 20/5, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) đã ra công văn hỏa tốc gửi các tỉnh, thành phố và các cơ quan liên quan tổ chức kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh, tiêu thụ tôm hùm đất (hay còn gọi là tôm càng đỏ).
Tuy nhiên, trong ngày 21/5, vẫn còn rất nhiều cơ sở kinh doanh quảng cáo và rao bán công khai tôm hùm đất trên mạng xã hội.
Tôm hùm đất có kích thước to hơn ngón tay, sau khi chế biến có màu đỏ rất bắt mắt, ăn có vị ngọt, dai giống tôm sú. Loại tôm này có hai càng có màu đỏ, thân màu đất, được nhập từ Trung Quốc, là hàng tươi sống.
Giá bán của mặt hàng này dao động từ 250.000 - 370.000 đồng/kg (tôm hùm tươi giá 370.000 đồng/kg, hàng chế biến sẵn 250.000 đồng/suất).
Một cửa hàng tại TP.HCM cho PV báo VTC biết: "Toàn thị trường đang khan hiếm tôm hùm đất vì cuối tháng rồi. Lượng hàng bên em còn rất ít, khách hàng có nhu cầu mua hàng thì chờ 9 - 10 ngày nữa hàng về, bên em sẽ thông báo giá tốt hơn".
Trước lệnh cấm từ Bộ NN&PTNT, khi khách hàng hỏi mua, cửa hàng này cho biết: "Anh cứ yên tâm, khi nào có hàng về, bên em sẽ thông báo với anh".
Một cá nhân bán tôm hùm đất tại Hà Nội còn tranh thủ tăng giá thêm 50.000 đồng/kg, dao động từ 350.000 - 400.000 đồng/kg (tùy thuộc vào kích cỡ của tôm hùm đất).
Trao đổi với báo An ninh Thủ đô, một facebooker có tên Hà Vũ chia sẻ, cô lấy hàng trực tiếp từ một thương lái Trung Quốc chứ không qua trung gian nên giá khá “mềm”. Theo đó, Vũ Hà cho biết, có thể cung cấp với số lượng lớn, không hạn chế. Nhưng, số lượng từ 50kg trở lên thì cần báo trước, đồng thời phải đặt cọc vì hàng hải sản không bảo quản được.
Theo GS Đặng Huy Huỳnh, nguyên Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật, nếu không ngăn chặn kịp thời, tôm hùm đất sẽ trở thành "đại họa" cho nền nông nghiệp và hệ sinh thái.
"Chúng ăn tất cả thủy sinh, cạnh tranh nguồn thức ăn với sinh vật bản địa. Những loài tôm, cá đặc trưng của Việt Nam có thể biến mất khi tôm hùm đất xâm lấn", GS Huỳnh cảnh báo.
Theo công văn của Bộ NN&PTNT, loài tôm hùm đất không có tên trong Danh mục loài thủy sản được phép kinh doanh tại Việt Nam và được xác định là loài ngoại lai xâm hại. Việc kinh doanh, tiêu thụ loài này là vi phạm quy định pháp luật về đa dạng sinh học và thủy sản.
Nhằm bảo vệ môi trường và tránh tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp, Bộ NN&PTNT đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các cơ quan có liên quan tổ chức kiểm tra và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp vi phạm.
Khi phát hiện có phát tán ra môi trường phải có biện pháp khoanh vùng, cô lập và tiêu diệt loài tôm hùm đất theo quy định của pháp luật về đa dạng sinh học.
Đồng thời tuyên truyền, phồ biến về tác hại của loài tôm càng đỏ đối với môi trường và sản xuất nông nghiệp; ngăn chặn sự phát tán của loài này ra môi trường tự nhiên.
Theo điều 246, Bộ luật Hình sự 2015, người nào nhập khẩu, phát tán các loài ngoại lai xâm hại sẽ bị phạt tiền từ 100 triệu đến một tỷ đồng; phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù 1-5 năm.
Việt Nam có nhiều loài động, thực vật ngoại lai xâm lấn như mai dương, bìm bôi hoa vàng, ốc bươu vàng... Tốc độ phát triển của chúng rất nhanh, cạnh tranh với động, thực vật bản địa. Nhà chức trách Việt Nam đã thử nghiệm nhiều phương pháp, nhưng chưa tiêu diệt được.
Đình Văn