Bức tranh xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu năm 2023 đã định hình với Mỹ, Australia, Qatar và Nga lần lượt chiếm 4 vị trí đầu bảng.
Tuy nhiên, Giáo sư-Tiến sĩ Kinh tế Alexey Fadeev tại Đại học Bách khoa St. Petersburg Peter Đại đế tin rằng thứ tự xếp hạng này sẽ thay đổi một khi tất cả các dự án LNG của Nga đi vào hoạt động đầy đủ trong 5-10 năm nữa.
Theo ông Fadeev, với tiềm năng sản xuất LNG ước tính hơn 200 triệu tấn/năm, Nga có thể trở thành nhà vô địch thế giới về xuất khẩu loại khí siêu lạnh này, và trong trung hạn có thể vượt qua Qatar – nước đang đứng trên Nga một bậc trong bảng xếp hạng năm 2023.
“Hiện tại, sản lượng LNG ở Nga là khoảng 33 triệu tấn/năm. Chính phủ Nga đã đặt nhiệm vụ tăng gấp đôi sản lượng, và mục tiêu chiến lược là sản xuất ít nhất 100 triệu tấn/năm. Con số này tương đương và thậm chí nhiều hơn những gì các nước hàng đầu thế giới như Qatar đang sản xuất”, ông Fadeev nói. “Đáng chú ý, tổng công suất sản xuất LNG tiềm năng của Nga, tính đến việc triển khai tất cả các dự án đầy hứa hẹn, ước tính đạt hơn 200 triệu tấn/năm”.
Để so sánh, Mỹ lần đầu tiên trở thành nước xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới vào năm 2023, với lượng xuất khẩu là 91,2 triệu tấn, theo dữ liệu đến ngày 31/12/2023 do Bloomberg tổng hợp.
Novatek là nhà sản xuất khí đốt tự nhiên độc lập lớn nhất ở Nga. Công ty chủ yếu tham gia vào hoạt động thăm dò, sản xuất, chế biến và tiếp thị khí đốt tự nhiên và LNG và có 25 năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực dầu khí Nga. Ảnh: Energy Intelligence
Theo ông Fadeev, sản xuất LNG luôn chiếm một vị trí đặc biệt trong ngành dầu khí Nga, và vai trò của nó đã tăng lên đáng kể do nguồn cung khí đốt qua đường ống của Moscow sang Liên minh châu Âu (EU) bị thu hẹp. Hiện nay, tổng số dự án LNG ở Nga, kể cả dự án có trọng tải thấp, lên tới hơn 70 dự án, và các dự án này vẫn hoạt động và phát triển bất chấp các đòn trừng phạt từ Mỹ và đồng minh của Washington.
“Cuối năm 2023, chúng tôi được biết về lệnh trừng phạt đối với dự án Artic LNG 2 của Novatek ở Bắc Cực với công suất 16,5 triệu tấn/năm. Các cổ đông nước ngoài đã đóng băng việc tham gia vào dự án. Nhưng điều này không có nghĩa là nó sẽ không được thực hiện. Novatek có thể sẽ sửa đổi dự án. Và dù có thể bị chậm trễ, dự án vẫn sẽ bắt đầu hoạt động”, vị chuyên gia Nga cho biết.
Ông lưu ý với hãng thông tấn nhà nước Nga TASS rằng Artic LNG 2 không phải là dự án đầu tiên của Nga bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt. Các biện pháp hạn chế đầu tiên vào năm 2014 đã cấm chuyển giao công nghệ và cung cấp thiết bị thăm dò và sản xuất hydrocarbon ở Bắc Cực, buộc Nga phải theo đuổi chính sách công nghệ của riêng mình, hình thành và phát triển chiến lược thay thế hàng nhập khẩu để tránh phụ thuộc vào thiết bị và công nghệ nước ngoài sớm nhất có thể. Theo đó, các lệnh trừng phạt đã tạo thêm cơ hội để phát triển thị trường vật tư cho ngành dầu khí Nga.
“Rõ ràng, ngành LNG cần phải độc lập với hàng nhập khẩu, và cần có các giải pháp của Nga trong hóa lỏng khí đốt. Điều quan trọng là Chính phủ Nga đã và đang tích cực hỗ trợ việc thay thế hàng nhập khẩu. Thiết bị sản xuất LNG là một trong 7 lĩnh vực quan trọng nhất được giám sát bởi Cơ quan quản lý LNG”, ông Fadeev nói.
“Và tất nhiên, sự phát triển của hệ thống tiêu chuẩn quốc gia về thiết bị và công nghệ dầu khí là nền tảng để đạt được chủ quyền về công nghệ. Sản xuất LNG ở Nga đang tăng lên và ngày nay nước này có mọi cơ hội để trở thành nhà vô địch toàn cầu trong lĩnh vực này”, vị chuyên gia kết luận.
Minh Đức (Theo TASS, Bloomberg)
