Kỳ 1: Thoải mái đặt vé lẻ trên xe hợp đồng, chở quá khách
Theo quy định, xe phù hiệu hợp đồng không được gom khách lẻ, danh sách hành khách phải đúng theo hợp đồng. Tuy nhiên, vấn nạn xe hợp đồng trá hình nhan nhản khắp các tuyến Quy Nhơn – Đà Nẵng, đến các tuyến thị xã Hoài Nhơn, Tây Sơn (Bình Định) vào Tp.HCM, nhân viên thoải mái "chốt khách", xe vô tư chở quá tải.
Điện thoại là có vé lẻ, xe hợp đồng chạy rồ rộ ra Đà Nẵng
Trong vai hành khách, nhóm PV Người Đưa Tin dễ dàng làm "khách lẻ" trên các chuyến xe phù hiệu hợp đồng Quốc Hùng ngang dọc tuyến Quy Nhơn – Đà Nẵng.
Sáng 7/7, qua tổng đài đặt vé 0981289xxx, PV được nhân viên nhà xe Quốc Hùng hướng dẫn xe có nhiều chuyến chạy trong ngày, đưa đón tận nơi, giá vé khách lẻ 220.000 đồng/giường. Theo nhân viên này, 13h chiều 7/7 có xe xuất phát từ Đà Nẵng đi Quy Nhơn (tỉnh Bình Định) và đón PV ở tại một quán nước ven QL1A (thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam).
Khoảng 13h40' cùng ngày, xe khách đề logo Quốc Hùng, biển số 77F – 003.88 (thuộc HTX Thượng mại dịch vụ Tây Nam Bộ) tấp vào điểm hẹn, hối thúc khách lên xe. Lúc này, các giường đều đã có khách, hàng hóa, hành lý của khách chất lỉnh kỉnh dọc lối đi, trên dãy giường ở cuối xe. Thay vì một số nhà xe khác hỏi kỹ thông tin của hành khách để bổ sung danh sách hợp đồng "đối phó" với cơ quan chức năng, nhà xe này chỉ cần chốt vé qua điện thoại và nhân viên thu tiền trực tiếp.
Xe Quốc Hùng, biển số 77F – 003.88 (thuộc HTX Thượng mại dịch vụ Tây Nam Bộ) đang đón khách trên tuyến đường biển ĐT 639 địa phận các xã Cát Chánh, thị trấn Cát Tiến, Cát Hải, Cát Thành, Cát Khánh (huyện Phù Cát, Bình Định).
Theo cánh tài xế, chẳng thấy cơ quan nào kiểm tra nên cứ thế cho "thoải mái". Dễ thấy các khách trên xe chủ yếu là khách lẻ. Bởi trên suốt hành trình Đà Nẵng vào Quy Nhơn chiều 7/7, nhà xe Quốc Hùng này dừng đón, trả khách trước khi vào tỉnh lộ 640 về Tp.Quy Nhơn.
Tương tự ở chiều Quy Nhơn ra Đà Nẵng, nhân viên nhà xe Quốc Hùng thoải mái chốt khách lẻ qua số điện thoái 0981.289xxx. Trong vai hành khách, ngày 7/7, PV được nhân viên hướng dẫn mỗi ngày có 2 chuyến xuất phát từ Quy Nhơn; chuyến sáng xuất phát 5 giờ 30; chuyến buổi chiều 13 giờ, xuất phát khu vực bến xe Quy Nhơn. Sau khi chốt giá vé 220.000 đồng/giường, nhân viên hẹn 5 giờ 30 sáng 8/7 đón PV ở khu vực Khe Đá thuộc thôn Hội Thành (xã Nhơn Hội, Quy Nhơn).
Tại khu vực chờ xe như hẹn có thêm 3 hành khách đi từ Nhơn Hội ra Quảng Ngãi. Theo những người này, nhà xe Quốc Hùng chạy tuyến biển này ra Quảng Ngãi, Đà Nẵng nhiều năm nay. Ban đầu thì đi xe ford 16 chỗ, giờ chuyển sang xe giường nằm. Khoảng 5 giờ 35 phút ngày 8/7, xe biển hiệu Quốc Hùng BKS 77F-003.88 tới khu vực ngã 3 ở thôn Hội Thành đón PV. Tất cả khách trên xe hiện có 5 người. Tài xế đánh lái xe di chuyển theo tuyến đường biển ĐT 639 đón khách dọc các xã Cát Chánh, thị trấn Cát Tiến, Cát Hải, Cát Thành, Cát Khánh (huyện Phù Cát); tiếp tục di chuyển qua các xã ven biển của huyện Phù Mỹ và lên tới thị trấn Bình Dương (huyện Phù Mỹ) đón khách và nhận hàng hóa.
Nhân viên xe Quốc Hùng thu tiền của khách lẻ trái quy định xe hợp đồng.
Gần 7 giờ 30 cùng ngày, khi nhân viên đi thu tiền khách, PV xin vé về thanh toán nhưng người này nói "không có vé xe". Nếu đến Đà Nẵng thì chỉ chở về cây xăng dầu Hòa Cầm (731 Trường Chinh, Tp.Đà Nẵng) mà không vào bến xe trung tâm Đà Nẵng. "Nhà xe ký giấy tờ đi đâu thì mình vào đó, không có bến Đà Nẵng đâu. Ai về thành phố thì có xe trung chuyển đưa vào. Lâu nay chỉ đỗ ở cây xăng dầu Hòa Cầm".
Cứ thế chiếc xe phù hiệu "Xe hợp đồng" của nhà xe Quốc Hùng thoải mái chạy Quy Nhơn ra Đà Nẵng đón, trả khách lẻ mà không gặp bất cứ sự kiểm tra nào. Hơn 13 giờ cùng ngày, xe 77F-003.88 tới cây xăng dầu Hòa Cầm trả PV và một số vị khách cuối cùng. Đồng thời, tại đây, nhân viên nhà xe Quốc Hùng tiếp tục nhận thêm các khách khác để bắt đầu lượt quay về Quy Nhơn. Cảnh lên xuống, đón trả khách khiến khu vực này tấp nập như một "bến cóc".
Xe Quốc Hùng trả khách tại cây xăng dầu Hòa Cầm (731 Trường Chinh, Tp.Đà Nẵng).
Nhồi nhét, đuổi khách xuống dọc đường khi bị kiểm tra
Nếu Quốc Hùng bành trướng tuyến Quy Nhơn – Đà Nẵng, thì ở chiều vào phía Nam, từ lâu nhà xe hợp đồng Loan Phượng hoạt động rầm rộ không kém. Tuy nhiên, thay vì đáp ứng đúng quy định của loại xe hợp đồng, nhà xe này vô tư đón khách lẻ, chở quá khách trên hành trình Quy Nhơn vào Tp.HCM.
Ngày 8/7, trong vai hành khách, PV được nhân viên trực số điện thoại đặt vé 091343xxx của nhà xe Loan Phượng chốt giá 300.000 đồng cho khách lẻ từ Quy Nhơn vào Tp.HCM, điểm đón dọc tuyến Quốc lộ 1D, đối diện Cửa hàng xăng dầu Phương Linh 3 (Q625+H8P, Võ Liệu, Ghềnh Ráng, Tp.Qui Nhơn).
Xe khách Loan Phượng biển kiểm soát: 77F-00474 không vào bến mà đón khách tại Cửa hàng Xăng dầu Phương Linh 3, Q625+H8P, Võ Liệu, phường Ghềnh Ráng, Tp.Quy Nhơn, Bình Định.
Khoảng 18h30 ngày 8/7, như đã hẹn, xe khách Loan Phượng mang biển kiểm soát: 77F-00474 (Chi nhánh HTX Vận tải xe hợp đồng Hồng Hà) đỗ trước Cửa hàng Xăng dầu Phương Linh 3 để đón PV và nhiều khách lẻ khác. Sau khoảng 15 phút khi đã gom đủ khách, đến 18h45 cùng ngày, xe bắt đầu di chuyển dọc theo Quốc lộ 1D hướng về Phú Yên thẳng tiến vào Nam.
Chiếc xe mang phù hiệu hợp đồng (HĐ7923028028) nhưng vô tư gom khách lẻ, thậm chí xe thiết kế 24 phòng, nhưng nhân viên bố trí các khách nằm chung một phòng. Có phòng có 3 người (gồm cả trẻ em). Ghi nhận PV, để tận dụng không gian, dọc hành lang lối đi trên xe, các hành khách cũng được sắp xếp cho nằm, ngồi la liệt, chen chúc nhau. Phút chốc, chiếc xe Loan Phượng chật kín hành khách, nhẩm tính của PV có đến hơn 40 hành khách.
Khách nằm la liệt giữa đường luồng trên xe Loan Phượng biển số 77F-00474 từ Quy Nhơn (Bình Định) vào Tp.HCM.
Thấy PV xin vé sau khi đã thu tiền trực tiếp, nhân viên nhà xe này cho rằng "để quên cuống vé ở nhà, nếu muốn lấy vé thì vài ngày sau đến điểm trả khách của xe này ở Tp.HCM tại địa chỉ 124 Kha Vạn Cận, Tp.Thủ Đức để nhận". Các hành khách khác cũng không nhận bất kỳ biên lai gì ngoài việc trả tiền vé lẻ trực tiếp cho nhân viên.
Đến 20h tối 8/7, khi vừa qua địa bàn xã Xuân Phương (thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên), phát hiện tổ TTKS của CSGT Công an Phú Yên đang làm nhiệm vụ, nhân viên xuống yêu cầu các khách nằm đường luồng di chuyển xuống phía dưới hoặc nhét vào các giường phòng nhằm đối phó. Thậm chí, trong quá trình làm việc với tổ TTKS, phụ xe đã lên xe và yêu cầu 16 hành khách nằm dôi dư trong các khoang xe và dọc lối đi, xuống đi bộ về phía trước xe chừng 500m, và dừng lại ở vị trí khuất tầm nhìn của lực lượng chức năng.
Trong lúc làm việc với CSGT, phụ xe Loan Phượng đã yêu cầu 16 hành khách dôi dư, xuống đi bộ về phía trước chừng 500m để khuất tầm nhìn của lực lượng chức năng nhằm không bị sang tải.
Vào khoảng 21h30 cùng ngày, sau khi hoàn tất thủ tục với lực lượng chức năng, xe Loan Phượng tiếp tục di chuyển, vượt qua chốt kiểm tra, để đón khách đang ngồi chờ ở phía trước không xa. Sau khi đón lượng khách trên, xe tiếp tục thẳng tiến về Nam. Lúc này phụ xe tiến lại ghế của PV đầy dò xét, trả lại 300.000 đồng tiền xe và đuổi "thượng đế" xuống giữa đường khuya với lý do "xe chạy trước nay không bao giờ bị làm sao, có anh là khả nghi nhất, báo cho lực lượng xử lý".
Phải nhờ đến sự hỗ trợ của các lực lượng chức năng, PV mới có thể tiếp tục hành trình trên phương tiện khác, sau chuyến làm khách trên chuyến xe nhồi nhét gắn mác hợp đồng trá hình Loan Phượng.
Bị ép dừng đỗ tại vị trí của nhà xe, hành khách buộc đi vệ sinh trên xe
Ghi nhận PV, chiều 7/7, xe hợp đồng 77F – 033.88 của nhà xe Quốc Hùng chở đầy khách lẻ từ Đà Nẵng đến địa phận Tp.Quảng Ngãi (tỉnh Quảng Ngãi). Một số hành khách muốn dừng để đi vệ sinh nhưng nhân viên nhà xe tỏ thái độ, yêu cầu khách chờ đến điểm dừng do nhà xe chỉ định. Vụ việc khiến một số hành khách lớn tuổi bức xúc. Thậm chí có hành khách gần 60 tuổi phải tiểu tiện luôn trên xe, gây ảnh hưởng đến hành khách khác với lý do "nhà xe không chịu dừng, nhịn không được nữa".
Bình Định thu hồi phù hiệu xe hợp đồng, nhà xe xin Tp.HCM cấp
Trao đổi với PV, ông Võ Văn Trịnh - Phó Giám đốc Sở GTVT Bình Định cho hay, trên địa bàn tỉnh hiện có 34 đơn vị kinh doanh xe hợp đồng, với hơn 280 xe. Hiện, Sở không cấp phù hiệu hợp đồng cho xe giường nằm. Trước đây, Bình Định cũng có cấp phù hiệu hợp đồng cho các xe này. Tuy nhiên, qua kiểm tra, giám sát hoạt động và ý kiến của các đơn vị kinh doanh tại các cuộc họp về vận tải, Sở GTVT nhận thấy các xe giường nằm chạy hợp đồng trá hình, gây mất trật tự kinh doanh vận tải, cạnh tranh không lành mạnh, hoạt động phức tạp nên Sở đã thu hồi phù hiệu. Các xe Quốc Hùng, Loan Phượng mà báo chí phản ánh do Sở GTVT Tp.HCM cấp phù hiệu, trực tiếp quản lý.
Ông Võ Văn Trịnh - Phó Giám đốc Sở GTVT Bình Định.
"Thời gian tới, Bình Định rà soát, có văn bản với Sở GTVT Tp.HCM để tăng cường giải pháp xử lý. Đồng thời, Sở kêu gọi các đơn vị vận tải, người dân cung cấp thông tin, hình ảnh về xe giường nằm trá hình để yêu cầu các đơn vị chức năng của tỉnh tăng cường xử lý, chấn chỉnh", ông Trịnh nói.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin vụ việc này.
Sơn Tùng - Mạnh Quốc - Thu Dịu
