Sau một ngày xét xử, hơn 20h tối 29/9, TAND tỉnh Bến Tre đã tuyên án hình sự sơ thẩm đối với bị cáo Lê Thế Duy (sinh năm 1979, ngụ ấp Long Hòa 2, xã Long Định, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre) về tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” và “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Phiên tòa có 19 người có mối quan hệ họ hàng với bị cáo Duy đến tham dự với tư cách àm nhân chứng cho bị cáo.
Luật sư Phùng Thị Huyền - Cty Luật + (Đoàn luật sư Tp.HCM, người bảo vệ cho bị cáo Duy) yêu cầu hoãn phiên tòa để triệu tập thêm 2 người được cho là liên quan, nhằm làm rõ thêm tình tiết quan trọng của vụ án. HĐXX ghi nhận và cho biết xem xét ý kiến của luật sư theo đúng quy định pháp luật. Sau khi xem xét, phiên tòa tiếp tục được diễn ra.
Theo cáo trạng, năm 2017, cậu ruột Duy là ông Lê Quang Vinh (quốc tịch Úc) chuyển vào tài khoản của Duy hơn 3,2 tỉ đồng và chuyển vào tài khoản của Đinh Thị Huyền Anh (vợ Duy) số tiền 1,5 tỉ đồng để mua đất, xây nhà. Đồng thời, ông Vinh nhờ Duy làm thủ tục mua bán và đứng tên dùm vì ông Vinh không có quốc tịch Việt Nam.
Sau đó, Duy mua thửa đất số 169, có diện tích 1.200,4 m2, tại ấp Long Hòa 2 (xã Long Định) và được cấp “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền” vào ngày 3/8/2017, do Duy đứng tên.
Đến năm 2018, ông Vinh về nước và biết được tin vợ chồng Duy lấy giấy tờ đất nêu trên và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khác (do vợ chồng Duy đứng tên đem) đem thế chấp ngân hàng, vay 800 triệu đồng. Ông Vinh liền yêu cầu vợ chồng Duy đến UBND xã Long Định ký “Tờ khai danh dự” với nội dung là vợ chồng Duy có nhận tiền của ông Vinh nhờ mua đất, xây nhà. Vợ chồng Duy không được bán, cầm cố, sang nhượng.
Ngày 7/12/2018, Duy trả tiền ngân hàng và nhận lại giấy tờ thế chấp trả cho ông Vinh mang về Úc cất giữ. Đồng thời, ông Vinh gửi thông báo đến UBND xã Long Định yêu cầu không làm thủ tục liên quan đến thửa đất số 169.
Cuối năm 2019, do cần tiền kinh doanh, Duy nhờ một người quen liên hệ UBND xã Long Định để làm thủ tục cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 169 nhưng không làm được.
Sau đó, Duy nhờ một người tên Hiền (không rõ địa chỉ) để làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên. Ngày 3/8/2017, Duy được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thửa đất số 169). Duy trả công cho người này 5 triệu đồng.
Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vừa làm, Duy mang đi thế chấp vay tiền của anh Nguyễn Tấn Khá (ngụ tỉnh Bến Tre) bằng hình thức làm hợp đồng chuyển nhượng cho. Từ ngày 1/10/2020 đến ngày 10/3/2022, Khá đã cho Duy vay 28 lần, với tổng số tiền hơn 5,8 tỉ đồng.
Tuy nhiên, do Duy không trả lãi đúng thỏa thuận, ngày 4/4/2022, Khá mang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đến Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Bình Đại để làm thủ tục sang tên. Tại đây phát hiện giấy chứng nhận này là giả nên Khá làm đơn tố giác Duy lừa đảo.
Công an tỉnh Bến Tre vào cuộc điều tra và kết luận giấy tờ đất thửa đất số 169 được cấp vào ngày 3/8/2017 là giả. Trong đó, phôi “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền” là thật. Ngày 22/8/2022, Cơ quan CSĐT khởi tố vụ án hình sự về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Quá trình điều tra, cũng như tại tòa, bị cáo Duy không thừa nhận hành vi chiếm đoạt tài sản của anh Khá, và không biết giấy tờ đất nhờ Hiền làm là giả nên không thừa nhận việc “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”.
Đối với Khá có hành vi cho vay nhưng chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”.
Trong phần xét hỏi, 19 người làm nhân chứng cho bị cáo Duy đều cho biết, trước đó có từng nghe ông Vinh cho tài sản nêu trên cho bị cáo Duy. Vì vậy, mong muốn HĐXX xem xét cho bị cáo Duy.
Bị Duy cho rằng tài sản thửa đất số 169 là tài sản của bị cáo. Tài sản này là do ông Vinh cho tiền mua và bị cáo Duy đứng tên chủ quyền. Nên khi ông Vinh giữ sổ (giấy chứng nhận quyền sử đất), bị cáo đã làm thủ tục xin cấp lại “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền”. Khi được HĐXX hỏi về chữ ký trong “Tờ khai danh dự” với nội dung là vợ chồng Duy có nhận tiền của ông Vinh nhờ mua đất, xây nhà; vợ chồng Duy không được bán, cầm cố, sang nhượng - bị cáo Duy cho biết đó là chữ ký của bị cáo. Tuy nhiên, bị cáo không đồng ý với 2 tội danh mà Viện KSND truy tố. Riêng khoản tiền vay, bị cáo Duy đồng ý trả lại của bị hại Khá.
Bị hại Khá yêu cầu bị cáo Duy trả lại khoản tiền vay hơn 5,8 tỉ đồng, và xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Đối với ông Vinh cũng khẳng định, có cho tiền cháu là bị cáo Duy để mua đất, xây nhà làm nơi thờ cúng. Đồng thời, mong muốn bị cáo Duy không được bán, hay sang nhượng tài sản là thửa đất số 169 dưới bất kỳ hoàn cảnh nào, mà phải giữ lại để làm nơi thờ. “Trong việc xây dựng nhà, Duy rất vất vả và làm đúng. Về pháp lý, tài sản này cho Duy toàn quyền sử dụng, tuy nhiên Duy không được quyền bán. Trước đó, do không có quốc tịch Việt Nam nên nhờ Duy đứng tên, nhưng giờ tôi đã có quốc tịch Việt Nam nên mong muốn HĐXX xem xét cho tôi được đứng tên và làm chúc để lại cho đời sau gìn giữ tài sản trên. Mong HĐXX xem xét giảm án cho Duy, và sẽ tiếp tục giúp đỡ cho Duy phát triển cuộc sống”, ôngVinh nói thêm.
Luật sư bảo vệ quyền lợi cho bị cáo Duy cũng đưa ra nhiều ý kiến tranh luận và cho rằng bị cáo Duy vô tội, mong muốn HĐXX xem xét theo quy định.
Đại diện VKSND tỉnh Bến Tre đề nghị phạt bị cáo Duy mức án từ 16-18 năm tù giam về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 3-4 năm tù giam về tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”. Tổng hình phạt chung từ 19-22 năm tù giam.
HĐXX nhận định, mặc dù, bị cáo Duy không thừa nhận hành vi phạm tội, nhưng từ các chứng cứ của vụ án đã đủ cơ sơ chứng minh hành vi phạm tội nên tuyên phạt bị cáo Duy 16 năm tù giam về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, 3 năm tù giam về tội “Sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”. Tổng hình phạt chung mà bị cáo Duy phải chấp hành là 19 năm tù giam. Ngoài án phạt tù, HĐXX còn buộc bị cáo Duy trả lại số vay tiền hơn 5,8 tỉ đồng của bị hại Khá. Đồng thời, trả lại "Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền” cho ông Vinh.
Trọng Nghĩa