Người dân được hưởng lợi những gì?
Tại Hội thảo phổ biến Thông tư số 22 về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) đi khám bệnh, chữa bệnh và xin ý kiến các quy định thanh toán bảo hiểm y tế do Bộ Y tế tổ chức ngày 30/10, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, thời gian vừa qua, Bộ Y tế đã có nhiều giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế. Tuy nhiên, ở một số nơi vẫn có tình trạng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh cung ứng không đầy đủ, không kịp thời cho người bệnh.
Điều này dẫn đến tình trạng người bệnh phải mua thuốc, vật tư y tế ở ngoài cơ sở khám, chữa bệnh. Thực tế, tại bất kỳ thời điểm nào, việc thiếu thuốc, vật tư y tế vẫn có thể xảy ra bởi những nguyên nhân khách quan như đã thực hiện đấu thầu nhưng không có đơn vị trúng thầu; hoặc đã ký hợp đồng cung ứng với nhà thầu nhưng tại thời điểm chỉ định thuốc, vật tư y tế, thiết bị y tế cho người bệnh, nhà cung cấp không cung ứng được do thiếu nguồn cung hay hàng hóa về chậm…
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, hiện nay đã có các quy định về thanh toán trực tiếp chi phí khám chữa bệnh giữa cơ quan bảo hiểm xã hội (BHXH) và người tham gia BHYT đối với trường hợp cơ sở khám chữa bệnh không có hợp đồng khám chữa bệnh BHYT và khám chữa bệnh không đúng trình tự thủ tục theo quy định.
Thông tư số 22 quy định về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ BHYT khi đi khám bệnh, chữa bệnh nhằm đảm bảo quyền lợi của người bệnh tham gia BHYT khi cơ sở khám chữa bệnh không có thuốc, thiết bị y tế sử dụng cho người bệnh.
Thông tư 22 quy định cụ thể các trường hợp quỹ BHYT thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ BHYT đi khám bệnh, chữa bệnh, gồm có: Thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm, thiết bị y tế loại C hoặc D, trừ thiết bị y tế chẩn đoán in vitro, thiết bị y tế đặc thù cá nhân.
Về điều kiện thanh toán trực tiếp chi phí thuốc, thiết bị y tế cho người có BHYT đi khám chữa bệnh được quy định chặt chẽ, khả thi trong các trường hợp không có thuốc, thiết bị y tế do các nguyên nhân bất khả kháng. Các quy định tại Thông tư vẫn đảm bảo trách nhiệm của cơ sở khám chữa bệnh trong mua sắm, đấu thầu và cung ứng thuốc cho người bệnh.
Đồng thời, Thông tư này cũng quy định các nội dung khác như quy định mức thanh toán trực tiếp, hồ sơ, thủ tục thanh toán thuốc, thiết bị y tế, trách nhiệm trong việc tổ chức thực hiện Thông của các đơn vị liên quan…
Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế) nhấn mạnh: "Thông tư 22 ra đời để giải quyết trong trường hợp thiếu thuốc, thiết bị y tế, cho nên không ai mong muốn phải áp dụng, nhưng phải ban hành để có cơ sở pháp lý xử trí khi xảy ra các tình huống này. Các đơn vị có trách nhiệm phải đảm bảo công tác mua sắm, đầu thầu, đảm bảo đủ thuốc để không phải kê đơn cho người bệnh mua ngoài. Đây mới chỉ là một bước gỡ khó, là giải pháp tình thế trong một giai đoạn ngắn".
Theo bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế), về thanh toán chi phí thuốc, thiết bị y tế trực tiếp cho người có thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) đi khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện theo quy định của Nghị định 146 của Chính phủ.
"Hiện nay, Chính phủ đã có các quy định về thanh toán trực tiếp. Khi người bệnh nộp đầy đủ các hóa đơn, chứng từ hợp pháp, giấy tờ bệnh viện chẩn đoán, kê đơn điều trị. Trong thời hạn 40 ngày, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ có trách nhiệm giám định và thanh toán cho người đó. Ngoài ra, có một số trường hợp người bệnh có thẻ BHYT cấp cứu tại các cơ sở chưa ký hợp đồng với cơ quan bảo hiểm, thì sau khi ra viện, người bệnh vẫn có thể mang toàn bộ các hồ sơ, chứng từ ra viện cộng với xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh mang đến cơ quan bảo hiểm xã hội thẩm định và thanh toán theo quy định của Nghị định 146", bà Trần Thị Trang cho biết.
Những thuốc và vật tư nào được BHYT thanh toán trực tiếp, thủ tục thế nào?
Bà Trần Thị Trang - Vụ trưởng Vụ BHYT, Bộ Y tế lưu ý, việc thanh toán trực tiếp thuốc, thiết bị y tế cho bệnh nhân BHYT khi cơ sở y tế không cung cấp đủ thuốc và vật tư y tế chỉ cho từng trường hợp bệnh nhân, chứ không phải là thường quy của cơ sở y tế.
Bà Trang cũng làm rõ thêm không phải tất cả các trường hợp mua thuốc, thiết bị y tế bên ngoài khi bệnh viện không cung cấp đủ đều được BHYT thanh toán trực tiếp, mà chỉ có các trường hợp: Thuốc thuộc Danh mục thuốc hiếm và thiết bị y tế loại C hoặc D (trừ thiết bị y tế chẩn đoán in vitro, thiết bị y tế đặc thù cá nhân, thiết bị y tế thuộc danh mục thiết bị y tế do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành được mua, bán như các hàng hóa thông thường).
Hồ sơ, thủ tục thanh toán trực tiếp gồm các giấy tờ là bản chụp (kèm theo bản gốc để đối chiếu) gồm: Thẻ BHYT, giấy chứng minh nhân thân; giấy ra viện, phiếu khám bệnh hoặc sổ khám bệnh; hóa đơn và các chứng từ có liên quan.
Thủ tục thanh toán trực tiếp: Người bệnh hoặc thân nhân (hoặc người đại diện hợp pháp) trực tiếp nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH cấp huyện nơi cư trú. Cơ quan BHXH cấp huyện có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ đề nghị thanh toán của người bệnh và lập giấy biên nhận hồ sơ. Những hồ sơ không đầy đủ theo quy định thì hướng dẫn bổ sung đầy đủ.
Để được thanh toán BHYT, Bộ Y tế nêu rõ, người mua cần xuất trình với cơ quan BHXH đơn thuốc, vật tư y tế được bác sĩ chỉ định, hợp lệ làm căn cứ thanh toán. Cơ quan BHXH có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, thanh toán trực tiếp cho người bệnh bằng với chi phí họ đã mua trong vòng 40 ngày.
Trong thời hạn 40 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ đề nghị thanh toán, phải hoàn thành việc giám định BHYT và thanh toán chi phí khám chữa bệnh cho người bệnh hoặc thân nhân của người bệnh hoặc người đại diện hợp pháp. Trường hợp không thanh toán phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Trường hợp người bệnh vào cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để khám và điều trị trước ngày thông tư này có hiệu lực nhưng kết thúc điều trị sau ngày Thông tư này có hiệu lực thì thực hiện theo quy định của Thông tư này.
Các thủ tục thanh toán sẽ được thực hiện theo Nghị định 146 của Chính phủ.
Duy Huy (tổng hợp)
