Ngày 5/9, một cụ ông ngoài 70 tuổi lò dò bước những bước khó nhọc đến tòa, trên gương mặt già nua phảng phất nỗi buồn rười rượi, xem lẫn sự lo lắng đợi chờ một phán quyết từ tòa cấp sơ thẩm. Ông là Nguyễn Bá Mắn (SN 1946, trú tại huyện Chương Mỹ, Hà Nội), cũng chính là bị cáo trong vụ án Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, quy định tại Điều 126 BLHS năm 2015.
Dự phiên tòa hôm đó còn có hai người họ hàng của ông Mắn trong vai trò là người làm chứng và anh Nguyễn Bá Quý (con đẻ nạn nhân) đồng thời là cháu nội của ông Mắn tham gia phiên tòa với tư cách người đại diện hợp pháp cho bị hại.
Quá trình đưa vụ án ra xét xử mới hay hành vi phạm tội của ông lão ngoài 70 tuổi Nguyễn Bá Mắn như sau:
Vợ chồng bị cáo Mắn sinh được 4 người con, trong đó anh Nguyễn Bá Lực (SN 1971, là con thứ hai của bị cáo).
Cuộc sống hôn nhân của người con trai thứ không “thuận buồm xuôi gió”, dẫn đến việc phải kéo nhau ra tòa ly hôn, vợ chồng, con cái ly tán. Chứng kiến cảnh này, vợ chồng ông Mắn cũng hết sức đau lòng.
Cũng từ sau cuộc hôn nhân đổ vỡ, anh Lực chán chường, sa đọa vào nghiện ngập, rượu chè bê tha. Tai hại hơn nữa, anh Lực từng nhiều lần dính án tù, mãn hạn trở về, người đàn ông này cũng không lấy đó làm bài học mà tiếp tục “ngựa quen đường cũ”.
Không công ăn việc làm, anh Lực quay sang xin tiền bố mẹ, nếu vợ chồng ông Mắn không cho thì sẽ bị “nghịch tử” chửi bới và đánh đập thậm tệ. Người thân và hàng xóm xung quanh đã phải nhiều lần sang can ngăn. Bản thân bị cáo nghễnh ngãng, tai nghe không rõ cũng cố gắng khai trước tòa rằng: “Một tháng đôi ba lần, bố con lại va chạm với nhau. Nếu không cho nó tiền là nó quay sang chửi bới, đánh đập bố mẹ”.
Đỉnh điểm của việc này, vào chập tối ngày 15/9/2017, khi đó ông Mắn cùng vợ là bà Nguyễn Thị Định đang ở nhà thì Lực lững thững đi đâu về trong tình trạng say xỉn do uống rượu bia và sử dụng ma túy. Lực lè nhè nói với bố mẹ ý định sẽ sang nhà hàng xóm gây sự vì cho rằng bị nói xấu, bà Định vội khuyên can con thì Lực sửng cồ, chửi bới đồng thời dùng tay đánh mẹ đẻ thậm tệ.
Thấy vậy, ông Mắn chạy ra can ngăn cũng bị Lực xông vào đánh đấm túi bụi. Chưa dừng lại hành vi mất nhân tính, Lực còn chạy vào nhà lấy một cán cuốc vụt vào lưng bà Định khiến cán quốc gãy làm đôi.
Ông Mắn chạy vào giằng co với Lực, nhưng do đuối sức, ông Mắn buông ta ra làm Lực mất đà, ngã sấp xuống nền sân. Sợ bị Lực đánh, ông Mắn vớ lấy đoạn gậy gỗ vụt thêm mấy nhát vào người Lực. Đến lúc sực tỉnh, thì con trai ông Mắn đã nằm thoi thóp. Lực chết trên đường đến bệnh viện cấp cứu.
Tỏ rõ thái độ day dứt, hối hận, ông Mắn đứng trước bục khai báo trình bày rằng: “Sự việc hôm đó xảy ra quá nhanh, biết là con mình hư hỏng, nhưng không người bố người mẹ nào muốn giết con cả, mong tòa xem xét cho tôi”.
Là người đại diện hợp pháp cho bị hại, song anh Nguyễn Bá Quý cũng trình bày rằng, bản thân anh Quý được ông bà cưu mang, nuôi dưỡng từ bé. Biết rõ bố đẻ là người nghiện ngập, hung bạo, nhiều lần đánh chửi ông bà, bản thân anh Quý cũng nhiều lần can ngăn dẫn đến việc xô xát với bố.
Để tránh va chạm, anh Quý sau này lên Hà Nội đi làm nhưng vẫn biết ở quê, bố mình chứng nào tật đấy. Biết ông bà nội khổ về bố mình nhưng phận là con, anh Quý nhiều lúc cũng không biết phải làm cách nào.
Tại phiên tòa hôm nay, anh Quý xin tòa giảm nhẹ hình phạt cho ông nội vì ông Mắn tuổi đã cao, bản thân cũng nhiều bệnh tật, thường xuyên đau yếu.
Cân nhắc vào toàn bộ hồ sơ vụ án cũng như hoàn cảnh, nguyên nhân phạm tội của bị cáo, HĐXX cũng đã hết sức cảm thông và ra một bản án khoan hồng. Theo đó, ông Nguyễn Bá Mắn chỉ bị tòa cấp sơ thẩm tuyên phạt 12 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về tội Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.