Những ngôi mộ cổ nói lên lịch sử
Bấy lâu nay, các cuốn sách đều viết rằng, xã hội có giai cấp bắt đầu được hình thành từ thời kỳ đồ đồng, đồ sắt. Còn trước đó, trong thời kỳ đồ đá, con người sống trong xã hội cộng sản nguyên thủy. Tuy nhiên, những nhà khảo cổ học mới đây đã chứng minh được rằng, sự bất bình đẳng trong xã hội loài người đã xuất hiện sớm hơn chúng ta thường nghĩ rất nhiều.
Nghiên cứu kết quả của những cuộc khai quật trên khắp châu Âu đã cho thấy, phân chia giàu nghèo tại châu lục này đã có từ trước cả khi người Ai Cập cổ đại xây kim tự tháp khoảng 5.000 năm. Trong những ngôi mộ cổ có niên đại cách ngày nay 7.000 năm, người ta đã tìm thấy các dấu tích chứng tỏ rằng, trong giai đoạn đầu của thời kỳ đồ đá mới, một số nông dân có đất canh tác và công cụ tốt hơn những người khác.
Những thứ đồ xa xỉ này đã được tùy táng theo họ. Đó là những lưỡi rìu, dao, đầu mũi tên bằng đá. Một số đồ trang sức thô sơ như vòng đá, khuyên tai đá được tìm thấy chứng tỏ chủ nhân bộ xương từng là "đại gia" ở thời của họ.
Phác họa sinh hoạt của một gia đình đầu thời kỳ đồ đá
Bằng cách nghiên cứu hơn 300 bộ xương của con người tại thời kỳ đầu đồ đá, được khai quật từ các quốc gia trung tâm châu Âu, giáo sư Alex Bentley - nhà khảo cổ học và nhân chủng học tại trường đại học Bristol (Anh) cùng nhóm đồng nghiệp đã phát hiện ra bằng chứng về phân hóa xã hội thời cổ đại.
Dựa vào kết quả phân tích các xương, có thể hình dung ở thời đại này, một số nông dân châu Âu đã trở nên béo tốt nhờ nguồn lương thực, thực phẩm dồi dào, đủ chất mà họ có được từ việc sở hữu những cánh đồng màu mỡ và sử dụng các công cụ lao động tiên tiến bằng đá, chẳng hạn như lưỡi rìu, lưỡi cuốc. Trong khi đó, chủ nhân những bộ xương còi cọc được xác định là chết do đói khát.
Thời điểm này, dân số thế giới được ước tính chỉ vào khoảng từ 5-7 triệu người, và nền nông nghiệp của châu Âu mới bắt đầu được hình thành với trình độ cực kỳ thô sơ. Trước đó, con người sống dựa hoàn toàn vào săn bắt và hái lượm trong tự nhiên. Rừng rậm vẫn bao phủ phần lớn đất đai trên hành tinh.
Do đó, những người sở hữu công cụ lao động tốt hơn sẽ khai phá được những vùng đất canh tác màu mỡ hơn. Họ trở nên giàu có. Những người khác do không có tư liệu sản xuất nên chủ yếu vẫn đào bới bằng cành cây để trồng trọt. Họ là những người nghèo trong xã hội, và cuộc sống vô cùng bấp bênh khi phụ thuộc quá nhiều vào tự nhiên.
Mô hình dinh thự xa hoa của các đại gia thời đồ đá được phục dựng
Viết lại lịch sử loài người
Bằng chứng về việc thừa kế tài sản cũng được tìm thấy. So sánh các bộ di cốt của trẻ em, các nhà khoa học nhận thấy rõ sự phân biệt sang hèn giữa chúng. Giống như cha mẹ, trẻ em con nhà giàu cũng được chôn theo một số nông cụ bằng đá, còn trẻ em nghèo thì không. Cấu trúc xương của những đứa trẻ cho thấy, trẻ nhà giàu được nuôi dưỡng tốt hơn. Với các ngôi mộ của người trưởng thành trong cùng một gia đình, có sự tương đồng rõ nét về của cải chôn theo, chứng tỏ truyền thống để lại tài sản thừa kế cho con cháu đã được hình thành từ thời đồ đá và tồn tại đến tận ngày nay.
Trong số các ngôi mộ nhà giàu, có một số ngôi được chôn theo rất nhiều nông cụ và vật dụng sinh hoạt bằng đá. Chúng được sắp xếp khá cẩn thận xung quanh người chết. Dấu vết của một số mảnh vỏ cây lớn, dày đã được tìm thấy trong một ngôi mộ như thế ở Tây Ban Nha. Ở một ngôi mộ khác, các nhà khảo cổ lại tìm thấy những tấm da thú. Chúng rất có thể đã được sử dụng để bao bọc thi thể người chết khi đem chôn, một hình thức sơ khai của quan tài. Điều đó, cùng với số lượng lớn bất thường của đồ tùy táng, các nhà khảo cổ phán đoán rằng, có thể chủ nhân của ngôi mộ là một người siêu giàu.
Thậm chí, đó có thể là một vị lãnh chúa, hay địa chủ (theo cách gọi ngày nay). Nếu giả thiết này là đúng, thì sự phân hóa giai cấp ở đầu thời kỳ đồ đá này đã đến sớm và sâu sắc đến cực độ. Lịch sử loài người sẽ phải được viết lại, bởi lâu nay, dù thừa nhận việc biết tạo ra công cụ bằng đá đã giúp con người đạt được những thành tựu lớn lao nhưng về mặt ý thức, giới học thuật vẫn coi thời kỳ đồ đá là thời kỳ mông muội, không hơn thời nguyên thủy ăn hang ở lỗ là bao nhiêu.
Các hoa văn khắc trên lưỡi rìu, dao đá cho thấy ngôn ngữ thời kỳ này bắt đầu hình thành và phát triển. Có nhiều nhóm hoa văn khác nhau được tìm thấy, đại diện cho các nền văn hóa, ngôn ngữ khác nhau, dù còn rất sơ khai. Thống kê lại thì những người nông dân cổ đại sống trên lãnh thổ nước Đức ngày nay là giàu có nhất và có ngôn ngữ sớm nhất. Các cổ vật khắc hoa văn của họ có niên đại chừng 7.000 năm, trong khi ở các vùng khác, dấu hiệu của ngôn ngữ và chữ viết chỉ xuất hiện từ cách nay khoảng 5.000 năm. Những kết luận này rất phù hợp với các bằng chứng khác về khảo cổ, di truyền và nhân chủng học lâu nay.
| Giải mã bí mật từ phân tích ADN Chế độ mẫu hệ từ thời công xã nguyên thủy vẫn tồn tại vào thời kì đầu đồ đá. Những bộ xương của phụ nữ thuộc giới nhà giàu luôn được chôn cất cùng với nhiều đồ tùy táng hơn nam giới. Tuy vậy, quan hệ họ hàng lại được bắt đầu hình thành và dựa vào nhân thân của nam giới. Ngoài ra, có nhiều bằng chứng cho thấy phụ nữ đã chuyển về sinh sống với gia đình chồng khi kết hôn, mặc dù đang là thời kỳ mẫu hệ. Những bộ xương mà phân tích ADN cho biết có quan hệ ruột thịt với nhau được tìm thấy ở nhiều khu vực khác nhau. Xương của nam giới cùng huyết thống được chôn cùng một khu, với những bộ xương nữ giới khác. Ngược lại, xương của chị em những người đàn ông này lại được tìm thấy ở vùng nghĩa trang của gia đình nhà chồng họ. Đây có lẽ là giai đoạn cuối của chế độ mẫu hệ, trước khi chuyển sang chế độ phụ hệ. Khi chuyển sang canh tác, trồng trọt trên các cánh đồng thay vì dựa vào hái lượm, vai trò của người đàn ông sẽ được thể hiện mạnh mẽ hơn. |
Thanh Tùng
