Những người rơi vào tình trạng này là do gặp phải những tai nạn, những cú sốc,cú va đập mạnh khiến não bộ bị tổn thương dẫn đến tê liệt não bộ, khiến người bệnh rơi vào tình trạng chết lâm sàng. Nhưng khác người chết ở chỗ, họ vẫn có hoạt động sinh trưởng diễn ra như những người bình thường, nếu cung cấp dinh dưỡng và khí ô xy vào cơ thể, thì các cơ quan nội tạng vẫn hoạt động bình thường.
Nhiều người cho rằng, người sống thực vật như người đã chết và không còn ý thức, nhưng sự thật không phải như vậy.Trong một nghiên cứu của mình, tiến sĩ Adrian Owen của Đại học Cambridge (Anh) lần đầu tiên đã chứng minh được rằng một số nạn nhân sống trong tình trạng thực vật không chỉ có thể biết được những người xung quanh nói gì mà còn có khả năng trả lời những câu hỏi đơn giản. Trong một thí nghiệm, tiến sĩ Owen dùng máy chụp ảnh cộng hưởng từ chức năng (fMRI) trên một bệnh nhân, ông đã ghi nhận được tín hiệu từ não của một bệnh nhân, kết quả cho thấy người này có thể trả lời “có” hoặc “không” đối với một loạt câu hỏi.
Một minh chứng có thể chứng minh cho sự tồn tại ý thức của người sống thực vật là trường hợp của Ông J. D. Baudy, cựu tổng biên tập tạp chí Elle của Pháp. Mặc dù sống trong trạng thái thực vật 6 tháng, nhưng đầu óc ông vẫn còn tỉnh táo, thậm chí bằng những cái nháy mắt trái, người ta còn đọc được ý nghĩ của ông và giúp ông trước khi chết viết được tác phẩm mang tên “Le scaphandre et le papillon” (Những suy nghĩ bay bổng bị nhốt trong một bộ áo giáp lặng). Tác phẩm này đã được xuất bản và dịch ra 23 ngôn ngữ, tuy tác phẩm không có gì xuất chúng, nhưng tác giả của nó là nhân chứng sống đầu tiên về bí mật trong ‘tiềm thức’ vẫn tồn tai của một người sống thực vật.
Người sống đời sống thực vật có thể duy trì sự sống đươc rất lâu nhưng điều này cũng phụ thuộc phần lớn vào gia đình của người bệnh. Như Rom Houben (người Bỉ) bị liệt ở tuổi 20 sau một tai nạn xe hơi vào năm 1983 và được xem là bệnh nhân hôn mê, chỉ sống trong trạng thái thực vật. Nhưng với niềm tin, gia đình anh vẫn luôn tận tình chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân, thôi thúc ý chí và nghị lực sống cho anh. Nhờ thế, anh vẫn tỉnh táo trong 23 năm sống thực vật, hiện anh có thể giao tiếp với người nhà qua máy tính.
Không được may mắn như Rom Houben, cầu thủ xấu số Tony Bland thuộc đội bóng Hillsborough - Anh. Năm 1989, anh bị một chấn thương vùng não và bị liệt toàn thân sau khi bị hàng trăm cổ động viên Anh tại sân vận động Hillsborough gây rối và đánh trọng thương vào ngày 15/4/1989. Trong vụ gây rối đó, hơn 96 cổ động viên đã bị chết. Bland may mắn sống sót song bị rơi vào tình trạng sống thực vật. Nguyện vọng của gia đình Tony Bland là giúp cho bệnh nhân được chết để chấm dứt sự đau đớn đang dằn vặt anh.
Tháng 3/1993, người ta bắt đầu dừng cung cấp dinh dưỡng và rút dần các thiết bị hỗ trợ sự sống cho Bland. Chín ngày sau đó, Bland qua đời khi mới 22 tuổi. Cái chết của anh đã để lại cho các bác sĩ điều trị những trăn trở về việc làm sao để có thể cứu giúp cho những người sống thực vật, mang lại cho người thân của họ sự an ủi và hi vọng dù là nhỏ nhoi nhất thay vì để cho họ phải chết.
Nhưng không phải những trường hợp sống thực vật nào cũng hoàn toàn bị mất đi hoạt động, có những trường hợp có thể tỉnh lại nhờ những phép màu nhiệm đem lại. Đó là sản phụ Điền Vũ ở Thẩm Dương, Trung Quốc, khi mang thai ở tuần thứ 38, sản phụ 26 tuổi ở này đột nhiên bị xuất huyết não. Để đảm bảo tính mạng cho thai nhi, các bác sĩ đã tiến hành mổ đẻ. Bé trai chào đời mạnh khỏe vào ngày 2/2, nhưng người mẹ rơi vào trạng thái hôn mê, sống thực vật. Cô nằm bất động trên giường bệnh trong suốt 20 ngày phẫu thuật.
Tới ngày thứ 21, sản phụ mới có thể chớp mắt. Điều kỳ diệu là khi người chồng cho cô xem đoạn clip và những tấm ảnh về con trai bé bỏng kèm lời động viên: “Em nhất định phải tỉnh lại, con trai đang đợi em bế bồng”, Điền Vũ bỗng rơi lệ. Theo các bác sĩ, đây thực sự là một kỳ tích của y học. “Tình mẫu tử thật vĩ đại”. Người thân hy vọng, sau thời gian điều trị, Điền Vũ sẽ hoàn toàn bình. Chính những hình ảnh, clip về con trai đã tác động mạnh vào hệ thần kinh của Điền Vũ, giúp cô ấy tỉnh táo. “Tôi tin, Điền Vũ sẽ chiến thắng bệnh tật nhờ tình cảm thiêng liêng này” đó là lời động viên của bác sĩ bệnh viện với gia đình Điền Vũ và gia đình cô.
Với sự phát triển của công nghệ tiên tiến, giới khoa học đang chuẩn bị chờ đón một đột phá mới có thể giúp những bệnh nhân đang sống đời sống thực vật, có thể đàm thoại hằng ngày thông qua máy phát giọng nói, dựa trên những thông tin từ bộ não của họ, thậm chí còn có thể di chuyển xung quanh bằng cách điều khiển xe lăn.
Duyên Trần