Cuối năm 2018, hệ thống Y tế Johns Hopkins tại Mỹ đã công bố một nghiên cứu, là kết quả của cuộc khảo sát trên 16.000 bệnh nhân trong 2 năm, cho thấy những người bị ngứa toàn thân có khả năng mắc ung thư cao hơn so với người bình thường. Nếu bỗng nhiên cảm thấy ngứa ngáy, bứt rứt khó chịu mà không tìm ra nguyên nhân thì đây có thể là triệu chứng ngầm cảnh báo ung thư. Đặc biệt, nếu bị ngứa ở những bộ phận dưới đây bạn nên chú ý theo dõi và đi khám càng sớm càng tốt.
Ngứa mắt
Nếu thường xuyên gặp hiện tượng mắt mỏi, khô, kèm theo ngứa mắt không rõ lý do, rất có thể đây là một trong những triệu chứng của các bệnh về gan, bao gồm cả ung thư gan. Khi gan có vấn đề sẽ khiến quá trình đào thải độc tố bị ngưng trệ. Những chất độc ứ đọng trong cơ thể sẽ gây nên hiện tượng ngứa, nhức mỏi mắt. Ngoài ra người bệnh có thể bị đau mắt, ra nhiều gỉ mắt, dùng thuốc nhỏ mắt cũng không làm hết các triệu chứng này.
Ngứa mũi
Tình trạng ngứa mũi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như cảm lạnh do virus, viêm mũi dị ứng, viêm xoang, polyp mũi, khô mũi… Tuy nhiên ngứa mũi cũng có thể do sự tăng trưởng những khối u trong mũi có thể là ung thư (ác tính) hoặc không ung thư (lành tính).
Các triệu chứng có thể gặp phải của ung thư mũi bao gồm ngứa mũi, không ngửi được mùi, nghẹt mũi, lở loét bên trong mũi và thường xuyên bị nhiễm trùng xoang.
Ngứa lỗ tai
Ngứa lỗ tai có thể là biểu hiện của bệnh viêm tai giữa hoặc viêm tai ngoài cấp tính do nước bị ứ trong tai tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển. Đôi khi ngứa lỗ tai có thể là do bạn vệ sinh tai quá nhiều khiến tai bị khô hoặc có thể do ráy tai tích tụ bên trong nhiều.
Ngứa cổ
Nhiều người thường cảm thấy ngứa ngáy trên cổ. Nếu gặp trường hợp này thì bạn cũng nên chú ý, vì cổ có hệ thống giải độc và hệ bạch huyết, khi bị ngứa có thể do tổn thương hệ bạch huyết. Nếu bị ung thư hạch, cũng có thể xuất hiện tình trạng ngứa trên cổ. Nếu điều này xảy ra thường xuyên, bạn nên kiểm tra kịp thời để xem liệu hệ thống bạch huyết có bị ảnh hưởng hay không. Nếu bạn đã bị ung thư hạch, bạn cần tiến hành điều trị kịp thời.
Ngứa bụng
Nếu tình trạng ngứa bụng thường xuyên xảy ra và bạn không thể xác định vị trí ngứa, bạn cũng nên nghĩ đến khả năng lượng đường trong máu đang tăng cao. Chắc chắn bụng bị ngứa không phải là điều tốt, bạn nên kiểm tra lượng đường huyết càng sớm càng tốt.
Ngứa “vùng kín”
Nếu trong kỳ kinh nguyệt: Nhiều phụ nữ cảm thấy ngứa âm hộ khi hành kinh, thậm chí có ban đỏ và sẩn trên âm hộ, đây là dấu hiệu chính của bệnh viêm da tiếp xúc. Thông thường nó liên quan đến băng vệ sinh kém chất lượng và không được thay băng vệ sinh kịp thời. Viêm da tiếp xúc là một trong những bệnh da dị ứng, thường thì các triệu chứng sẽ thuyên giảm khi hết kinh nguyệt của phụ nữ.
Nếu ngoài kỳ kinh nguyệt: Ngứa bộ phận sinh dục không do kinh nguyệt là dấu hiệu của các bệnh phụ khoa. Đồng thời, triệu chứng ra máu và đau vùng bụng dưới là biểu hiện điển hình của bệnh phụ khoa, thường liên quan đến các yếu tố như viêm âm đạo, nhiễm trichomonas, nhiễm nấm.
Ngứa lòng bàn chân, bàn tay
Hầu hết nguyên nhân ngứa lòng bàn chân, lòng bàn tay là do “nước ăn” chân hoặc mắc các bệnh về da. Tuy nhiên, lòng bàn tay, bàn chân bỗng dưng ngứa râm ran nhiều nơi, ngứa không xác định rõ vị trí, đi kèm với một vài dấu hiệu như vàng da vàng mắt, đau bụng âm ỉ, mệt mỏi, ăn kém, sụt cân, màu phân lạ … thì đây có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tụy.
Bởi chỉ một khối u nhỏ ở tụy cũng có thể gây tắc nghẽn ống mật. Khi ống mật bị tắc, mật sẽ bắt đầu tích tụ trong cơ thể. Nếu có quá nhiều mật trong máu, nó bắt đầu tạo ra các hợp chất không thể phá vỡ được. Những hợp chất này tích tụ ở bàn tay và bàn chân khiến bạn cảm thấy lòng bàn tay, bàn chân bị ngứa ngáy. Ngoài ra tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh tiểu đường hoặc các bệnh về gan.
Ngứa ngực
Đối với chị em phụ nữ vùng ngực luôn là khu vực cần đặc biệt lưu ý vì nó phản ánh nhiều vấn đề về sức khỏe. Nếu thấy có tình trạng ngứa rát, sưng đỏ hay đóng vẩy ở ngực thì bạn không nên xem thường và cần đi khám ngay bởi đây có thể là dấu hiệu của bệnh viêm da, thậm chí là ung thư vú.
Ngứa ở nốt ruồi
Nốt ruồi lớn dần, đổi màu, gây ngứa ngáy, khó chịu hoặc chảy máu là dấu hiệu đáng báo động của ung thư da. Bản chất của nốt ruồi là tổn thương tế bào sắc tố da. Những tế bào này có nguy cơ nhất định về ung thư hóa. Trong đó, nốt ruồi bẩm sinh kích thước lớn có nguy cơ tiến triển ung thư cao nhất, tỷ lệ 13%. Nốt ruồi ở một số vị trí như lòng bàn tay, bàn chân, vùng bán niêm mạc, trên đầu,… cũng được xem là nguy hiểm vì có thể tiến triển thành ung thư.
Dấu hiệu cảnh báo căn bệnh ung thư liên quan đến sự thay đổi của nốt ruồi bao gồm:
- Thay đổi về kích thước: Nốt ruồi bẩm sinh nhưng lớn nhanh hơn sự phát triển của cơ thể.
- Thay đổi về màu sắc: Chuyển từ đậm sang nhạt, đang nhạt chuyển đậm hoặc loang lổ, xuất hiện thêm màu khác.
- Thay đổi về bề mặt: Nốt ruồi đang bằng phẳng thì nhô hẳn lên.
- Thay đổi về ranh giới: Nếu đường viền ngoài của nốt ruồi bị mờ, không rõ nét ranh giới giữa da và nốt ruồi, không giống với các nốt ruồi khác thì đó cũng có thể là cảnh báo ung thư. Các thương tổn của khối u ác tính thường là nguyên nhân làm mờ các đường biên của nốt ruồi lạ trên da.
Ngứa toàn thân
Bệnh viện Bình Dân (Tp.HCM) từng tiếp nhận trường hợp nam bệnh nhân 60 tuổi bị ung thư đường mật với các triệu chứng như vàng da, vàng mắt nhưng không gây khó chịu.
Mười ngày trước khi nhập viện, người này còn xuất hiện triệu chứng ngứa toàn thân, nước tiểu vàng sậm và đau bụng. Kết quả thăm khám cho thấy bệnh nhân bị giãn đường mật, u đường mật vùng ống gan và được chỉ định phẫu thuật. Nếu không điều trị ung thư đường mật, bệnh nhân có thể suy gan, di căn và tử vong chỉ trong vòng 3-6 tháng.
Do đó nếu bị ngứa toàn thân mà không phải do dị ứng, mắc các bệnh về da, tiểu đường, HIV, … thì bạn nên nhanh chóng đến khám bác sĩ và đăng ký sàng lọc ung thư.
Bên cạnh đó ngứa toàn thân còn là dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường. Những rối loạn về nội tiết tố insulin và sự tăng nồng độ đường huyết trong máu bệnh nhân đái tháo đường dẫn tới những bất thường về chuyển hóa, mạch máu, thần kinh và miễn dịch. Các cơ quan có thể bị tổn thương do đái tháo đường là tim mạch, thận, hệ thống thần kinh, mắt và da. Những biểu hiện ở da như ngứa toàn thân có thể giúp phát hiện bệnh tiểu đường trong khi bệnh tiểu đường cũng làm nặng hơn các bệnh lý ngoài da.
Minh Hoa (t/h)