Trong khuôn khổ chương trình phiên họp thứ 13 của ủy ban Thường vụ Quốc hội (từ 10-18/8), các đại biểu đã dành thời gian cho ý kiến về báo cáo Kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước giai đoạn 2011 - 2016.
Nghịch lý “giảm nhỏ giọt, tăng vượt khung” trong quá trình tinh giản biên chế khiến dư luận xã hội quan ngại việc một số đơn vị, bộ ngành “lách” luật để lập thêm đầu mối, đơn vị; hoặc có sự e ngại đụng chạm của bộ phận cán bộ...
Trước đó, tại dự thảo báo cáo, đoàn Giám sát Quốc hội chỉ rõ: Không chỉ ở địa phương mà ở cả Trung ương cũng thực hiện không nghiêm túc quy định về quản lý biên chế. Tính đến hết năm 2016, tổng số lượng người làm việc vượt biên chế tại các tổng cục thuộc bộ, cơ quan ngang bộ là 3.137 người (vượt 3,5%), còn tại các cục thuộc bộ, cơ quan ngang bộ là 1.234 người (vượt 8,6%).
Còn từ báo cáo của Chính phủ, tình trạng này xảy ra ở nhiều địa phương. Có tới 31/63 tỉnh, thành sử dụng vượt tổng số 6.376 biên chế tại các đơn vị hành chính thuộc cơ quan chuyên môn trực thuộc UBND cấp tỉnh. Trong đó, nhiều tỉnh, thành phố vượt với tỉ lệ rất cao như TP.HCM vượt 1.434/4.822, bằng 29,74%; Hải Phòng, Quảng Ninh đều vượt trên 19%, Khánh Hòa tới 45,68% và Bạc Liêu đến 51,46%.
ĐBQH Nguyễn Ngọc Phương.
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ĐBQH Nguyễn Ngọc Phương, Ủy viên ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng: “Chất lượng đội ngũ cán bộ không tinh thông, chưa đáp ứng hoàn toàn nhu cầu thực tiễn. Do đó, trong điều hành và công việc nói chung có những điểm hạn chế dẫn đến hiệu quả chưa cao. Thêm nữa, biên chế bộ máy hành chính rất cồng kềnh, gây lãng phí. Cũng có những việc do bộ máy hành chính tạo nên những cán bộ “sáng cắp ô đi, tối cắp ô về” chứ không phải bản thân họ muốn như vậy”.
Dẫn dụ về điều này, ông Phương cho hay, thực tế, có những công việc, cán bộ đến cơ quan chỉ ngồi chơi, chứ không có việc gì để làm, hoặc làm thì hiệu quả rất ít.
"Trong tuyển dụng cũng có những vấn đề làm cho năng lực cán bộ kém đi. Có thể đơn cử như, trong tuyển viên chức có phần phỏng vấn, rất dễ bị lợi dụng, không loại trừ việc quen biết hay gửi gắm. Trong luật Công chức, Viên chức cũng cần sửa đổi. Ví dụ, quy định 2 năm liên tiếp không hoàn thành nhiệm vụ sẽ buộc thôi việc, nhưng tiêu chí không hoàn thành nhiệm vụ lại không rõ ràng. Trong cơ chế sắp xếp bộ máy nhiều điểm chưa hợp lý dẫn đến tình trạng nơi thừa, nơi thiếu", vị này nêu quan điểm.
Về vấn đề lách luật, lách nghị định để tăng biên chế, ĐBQH Nguyễn Ngọc Phương cho hay: “Tăng biên chế vượt khung có một số nguyên nhân, trong đó đáng chú ý là sức ép từ việc xã hội dư thừa lao động. Vì dư thừa nên người nào cũng muốn có việc làm. Bản thân lãnh đạo đơn vị, bộ, ngành cũng có con, cháu, họ hàng và muốn tìm cách mở rộng phạm vi biên chế. Chính quá trình quản lý không chặt nên các bộ, địa phương tùy tiện, lợi dụng để thực hiện tăng biên chế”.
Đề cập đến giải pháp cho vấn đề này, vị ĐBQH đoàn Quảng Bình nêu ý kiến: “Cần có giải pháp cụ thể, không được tăng biên chế tùy tiện. Ví dụ, quy định cụ thể, dân số tỉnh A bao nhiêu, tương ứng bao nhiêu sở, ngành và số lượng cán bộ phù hợp. Cùng 1 triệu dân mà tỉnh A có 30 cán bộ, tỉnh B có 50 cán bộ là không được”.
Ông cũng kỳ vọng, qua giám sát lần này của Quốc hội, cơ quan chức năng đã phát hiện ra vấn đề, việc tinh giản biên chế sẽ có những thay đổi đột biến. “Quốc hội đã giám sát, rồi sẽ có nghị quyết về vấn đề này, chắc chắn sẽ có chuyển biến”, ĐBQH Phương nói.
