Bitcoin - đồng tiền kỹ thuật số lớn nhất thế giới đang có những màn tăng nóng khó hiểu.
Giá Bitcoin trên sàn giao dịch Coinbase đã lần đầu tiên vượt ngưỡng 19.000 USD, thiết lập kỷ lục của mọi thời đại tại mức giá 19.340 USD vào đêm ngày thứ Năm (ngày 7/12) theo giờ Việt Nam. Ngay sau đó, Bitcoin đã quay đầu giảm mạnh về mức gần 15.200 USD, tương đương với mức giảm hơn 20% chỉ trong vòng 1 tiếng rưỡi đồng hồ.
Coinbase là một trong những sàn tiền ảo lớn nhất trên thế giới. Hiện sàn giao dịch này chiếm khoảng 1/3 khối lượng giao dịch Bitcoin trên toàn cầu. Tại Coinbase, giá Bitcoin thường cao hơn trên các sàn giao dịch khác. Tính từ đầu năm, so với mức đỉnh vừa thiết lập, giá Bitcoin đã tăng hơn 19 lần trong chưa đầy 12 tháng. Hiện mức vốn hóa thị trường của đồng tiền kỹ thuật số lớn nhất thế giới này đã lên tới hơn 270 tỷ USD.
Dù không có thông tin tích cực nào mới, tuy nhiên giá Bitcoin vẫn tăng điên cuồng một phần do một số sàn giao dịch lớn của Phố Wall sắp đưa Bitcoin vào thị trường tương lai. Cụ thể, trung tâm giao dịch Cboe Futures của Cboe Global Markets Inc - một trong những trung tâm giao dịch phái sinh lớn nhất thế giới sẽ triển khai các hợp đồng tương lai Bitcoin vào cuối tuần này. Tập đoàn CME cũng sẽ triển khai sản phẩm tương lai Bitcoin một tuần sau đó, trong khi Nasdaq Inc (NDAQ.O) dự định sẽ đưa ra sản phẩm tương tự trong năm tới.
Trên thế giới, đa phần các nhân vật uy tín trong giới tài chính đều đưa ra lời cảnh báo về thị trường Bitcoin. Thiên tài đầu tư Warren Buffett coi Bitcoin là một loại bong bóng trên thị trường. Vị tỷ phú giàu thứ ba thế giới này nhận định: "Bạn không thể định giá được Bitcoin vì bản thân nó không phải là loại tài sản có giá trị. Nó thực sự chỉ là một quả bong bóng". Giám đốc điều hành ngân hàng Mỹ JPMorgan Chase - Jamie Dimon cũng từng đưa ra tuyên bố, sẽ sa thải bất kỳ nhân viên nào giao dịch tiền ảo Bitcoin và gọi đó là hành vi “ngu ngốc”.
Theo nhận định, một bong bóng tài chính khổng lồ đang hình thành trên thị trường Bitcoin và sẽ đến lúc bong bóng này phát nổ. J. Christopher Giancarlo, Chủ tịch Ủy ban Giao dịch hàng hóa tương lai cho biết: “Bitcoin là một hàng hóa không giống bất cứ hàng hóa nào đã từng được xử lý trong quá khứ. Các nhà đầu tư nên nhận thức được mức độ biến động và rủi ro lớn trong việc giao dịch các hợp đồng này”.
Tại Việt Nam, Bitcoin hiện là chủ đề "nóng" ngay cả với các nhà đầu tư truyền thống. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã khẳng định, Bitcoin không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Do đó, việc phát hành, cung ứng, sử dụng bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác làm phương tiện thanh toán là hành vi bị cấm tại Việt Nam.
Với đà tăng giá này, Bitcoin đang ẩn chứa nhiều rủi ro. Thứ nhất, nếu bị cấm hoàn toàn ở các nước, nhà đầu tư coi như trắng tay vì không thể sử dụng Bitcoin như vàng hoặc kim cương. Thứ hai, vì là tiền ảo dựa trên thuật toán máy tính, vì thế, hacker có thể "móc túi" khách hàng bất cứ lúc nào. Thứ ba, không ai biết lúc nào các nhà đầu tư chốt lời.
Nhìn nhận về diễn biến đầy kịch tính liên quan đến tiền ảo Bitcoin thời gian gần đây, luật sư Trương Thanh Đức, Trọng tài viên trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam đánh giá, quan điểm của NHNN là hoàn toàn hợp lý. Theo phân tích của luật sư Đức, nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các đơn vị xuất nhập khẩu đã lợi dụng điều này để trốn thuế, cụ thể là giao dịch thông qua đồng tiền ảo Bitcoin. So với việc ngoại tệ chuyển qua lại trong và ngoài nước rất dễ bị phát hiện sai phạm thì thông qua đồng Bitcoin, mọi việc lại trở nên "đơn giản và bí mật".
"Chúng ta không thể kiểm soát được đồng bitcoin" do bản chất của tiền này khác so với các loại tiền tệ khác khi nó không phải qua bất kỳ hệ thống giao dịch nào mà hoàn toàn tự giao dịch với nhau”, LS Đức nói.
Việc sử dụng đồng Bitcoin để giao dịch, trong đó không loại trừ khả năng có những giao dịch bất hợp pháp là điều rất nguy hiểm. Bởi theo luật sư, không một ai có thể kiểm soát được đồng tiền này đi đâu, giá trị hàng hóa trao đổi như thế nào. Vì vậy mà nguy cơ lợi dụng lỗ hổng để vi phạm sẽ tăng cao, trong đó không loại trừ khả năng rửa tiền, tài trợ khủng bố.
