Sai sót trong lựa chọn sách giáo khoa tại 6 tỉnh
Thanh tra Bộ GD&ĐT vừa thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước của UBND tỉnh trong việc lựa chọn và quy trình lựa chọn sách giáo khoa (SGK) tại 6 địa phương: Đồng Tháp, Kiên Giang, Long An, Đắk Lắk, Quảng Ngãi, Khánh Hòa.
Cụ thể, giai đoạn thanh tra từ 1/1/2021 đến 31/5/2022. Theo đó, hàng loạt các sai sót của các địa phương đã được Thanh tra Bộ chỉ ra.
Kết luận cho hay, UBND tỉnh Khánh Hòa thành lập các Hội đồng lựa chọn SGK lớp 6, lớp 7, lớp 10 song có một số hội đồng chưa bảo đảm thành phần theo quy định (có ít nhất 2/3 thành viên tham gia hội đồng là tổ trưởng tổ chuyên môn và giáo viên đang trực tiếp giảng dạy môn học của cấp học đó).
UBND tỉnh Đắk Lắk công bố danh mục SGK lớp 3, lớp 7, lớp 10 chậm 2 tháng so với quy định. Thiếu sót trong khâu giao nhiệm vụ cho giáo viên của tổ chuyên môn không đúng chuyên môn nghiên cứu, thảo luận và đánh giá các SGK (Trường Tiểu học Trần Quốc Toản, huyện Krong Pak và Trường Tiểu học Nguyễn Tất Thành, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk).
Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, trong quá trình lựa chọn SGK, các hội đồng lựa chọn SGK của tỉnh Kiên Giang, tỉnh Long An và các hội đồng lựa chọn SGK trung học tỉnh Đồng Tháp không xây dựng báo cáo UBND tỉnh về quá trình thực hiện nhiệm vụ và tiếp thu ý kiến lựa chọn SGK của các trường trung học theo quy định.
Tỉnh Khánh Hòa không tổ chức lựa chọn từ cơ sở giáo dục đối với 2 môn học Âm nhạc, Mĩ thuật (lý do không có giáo viên) ở cấp THPT là vi phạm quy định của Bộ GD&ĐT.
Tại tỉnh Quảng Ngãi, đến thời điểm thanh tra, đối với lớp 10, chỉ có 31/40 trường THPT tổ chức chọn đối với môn Âm nhạc và có 16/40 trường THPT tổ chức lựa chọn môn Mĩ thuật, chưa thực hiện theo quy định của Bộ GD&ĐT.
Tại Trường THPT Nguyễn Trung Trực, tỉnh Kiên Giang, thiếu minh chứng thể hiện việc hướng dẫn các tổ chuyên môn, giáo viên lựa chọn SGK lớp 10; một số biên bản lựa chọn SGK không đúng quy định.
Do đó, Thanh tra Bộ GD&ĐT yêu cầu UBND các tỉnh tổ chức rà soát, rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật (nếu có) đối với tập thể, cá nhân để xảy ra thiếu sót, hạn chế, vi phạm trong lựa chọn SGK. Cùng đó, báo cáo kết quả khắc phục về Bộ GD&ĐT sau 45 ngày kể từ ngày 5/1.
Kiến nghị các biện pháp xử lý
Sau khi công bố những sai sót trên, Thanh tra Bộ GD&ĐT đưa ra kiến nghị các biện pháp xử lý như sau: Đối với UBND tỉnh, tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung tiêu chí lựa chọn SGK bảo đảm cụ thể hóa tiêu chí quy định tại Thông tư 25, phù hợp với đặc điểm văn hóa, lịch sử, điều kiện phát triển kinh tế, xã hội địa phương và phù hợp với điều kiện tổ chức dạy học của các cơ sở giáo dục.
Các hội đồng lựa chọn SGK (tỉnh Kiên Giang, tỉnh Long An, các hội đồng lựa chọn SGK trung học tỉnh Đồng Tháp) tiếp tục thực hiện đúng quy trình và bảo đảm tôn trọng ý kiến đề xuất của các cơ sở giáo dục. Thực hiện báo cáo đầy đủ quá trình thực hiện nhiệm vụ và việc tiếp thu ý kiến đề xuất lựa chọn SGK của các cơ sở GDPT theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 5 Thông tư 25.
UBND tỉnh (Kiên Giang, Quảng Ngãi, Khánh Hòa - nếu chưa ban hành) nhanh chóng hoàn chỉnh hồ sơ, trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết quy định nội dung, mức chi cho hoạt động lựa chọn SGK trong cơ sở GDPT trên địa bàn tỉnh. Chỉ đạo Sở GD&ĐT, UBND cấp huyện và các cơ sở giáo dục bảo đảm nguồn kinh phí, cơ sở vật chất cho công tác lựa chọn SGK tại các cơ sở giáo dục.
Tổ chức rà soát, rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật (nếu có) đối với tập thể, cá nhân để xảy ra các hạn chế, thiếu sót, vi phạm. Báo cáo kết quả khắc phục những hạn chế, thiếu sót, vi phạm và các kiến nghị nêu tại Kết luận thanh tra về Bộ GD&ĐT (qua Vụ Giáo dục Tiểu học, Vụ Giáo dục Trung học, Thanh tra) sau 45 ngày kể từ ngày 5/1.
Việc ban hành quyết định phê duyệt danh mục SGK nên để sử dụng ổn định trong nhiều năm. Trong trường hợp điều chỉnh, bổ sung danh mục SGK thì ban hành quyết định điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp (Đồng Tháp).
Trong khi đó đối với Sở GD&ĐT: Tiếp tục tham mưu UBND tỉnh rà soát, ban hành các văn bản liên quan đến việc lựa chọn SGK theo quy định. Điều chỉnh, bổ sung tiêu chí lựa chọn SGK bảo đảm cụ thể hóa tiêu chí quy định tại Thông tư 25 phù hợp với đặc điểm văn hóa, lịch sử, điều kiện phát triển kinh tế, xã hội địa phương và điều kiện tổ chức dạy học tại các cơ sở giáo dục phổ thông.
Đặc biệt tham mưu UBND tỉnh tổ chức lựa chọn SGK, trong đó chú ý việc thực hiện lựa chọn SGK của các hội đồng lựa chọn SGK đúng quy trình và bảo đảm tôn trọng ý kiến đề xuất của các cơ sở giáo dục. Rà soát hồ sơ của hội đồng lựa chọn SGK bảo đảm đúng, đủ theo quy định tại Thông tư 25; đặc biệt lưu ý biên bản họp hội đồng, phiếu nhận xét của thành viên hội đồng bảo đảm chất lượng và thể hiện rõ tính minh bạch, công khai, dân chủ.
Cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc tổ chức lựa chọn SGK tại các cơ sở GDPT trong toàn tỉnh. Quán triệt các cơ sở giáo dục thực hiện nghiêm túc việc tổ chức lựa chọn SGK, lưu trữ hồ sơ lựa chọn SGK theo quy định, hướng dẫn của Bộ GD&ĐT và UBND tỉnh.
Tổ chức rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân để xảy ra hạn chế, thiếu sót, vi phạm trong việc thực hiện lựa chọn SGK. Trong đó tổ chức rút kinh nghiệm, kiểm điểm trách nhiệm, xử lý kỷ luật (nếu có) đối với tập thể, cá nhân để xảy ra việc thiếu báo cáo UBND tỉnh của các hội đồng lựa chọn SGK trung học về quá trình thực hiện nhiệm vụ và việc tiếp thu ý kiến lựa chọn SGK của các trường trung học theo quy định tại điểm c khoản 3 Điều 4 Thông tư 25.
Trúc Chi (theo Sức Khỏe & Đời Sống, Vietnamnet)
