Những người biên soạn sách Kỷ lục Guinness Việt Nam hẳn đang có chút bối rối lúc này. Vì thông tin tại Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Định có hai bố con đang giữ vị trí lãnh đạo cao nhất ở đây: Bố là ông Nguyễn Hiếu Hòa (Chi cục trưởng kiêm Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh), con gái là bà Nguyễn Thị Anh Nguyên (Chi cục phó).
Liệu chăng, Guinness Việt Nam cần ghi lại kỷ lục này, nhưng theo nghĩa tích cực hay tiêu cực thì không biết.
Để tìm hiểu điều này, hãy xem câu trả lời của các lãnh đạo Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định. Từ giám đốc sở tới trưởng phòng tổ chức cán bộ đều khẳng định việc bổ nhiệm hoàn toàn… đúng quy trình.
Họ lật lại quá trình phấn đấu của bà Nguyên, liệt kê chi tiết bằng cấp, số phiếu tín nhiệm… Nói chung, tất cả đều hợp lý để khẳng định rằng xuyên suốt bộ máy nhân sự trong tỉnh, không ai phù hợp với chiếc ghế chi cục phó hơn bà Nguyên. Mặc cho việc 2 bố con cùng đứng đầu chi cục có vẻ hơi… thú vị.
Cũng vì thế, “đúng quy trình” đã trở thành cách giải thích đầy hợp lý mỗi khi dư luận phát hiện ra sự trùng hợp nào đó của một gia đình có nhiều người cùng “làm quan”.
Nhưng hãy khoan, nói “đúng quy trình” để lý giải thì cần xem lại, liệu cái quy trình ấy có… đúng hay không? Trong những lời đề nghị xây dựng bộ máy cán bộ nhà nước trong sạch, vững mạnh từ dư luận, người ta thấy nổi lên hai yếu tố “minh bạch” và “khách quan”.
Tạm thời không xét quá trình phấn đấu, phát triển và… bầu bán, liệu hai bố con cùng làm lãnh đạo cao nhất ở một cơ quan như vậy có đảm bảo sự minh bạch và khách quan hay không?
Hãy thử tưởng tượng thế này, bạn muốn kiểm tra xem tay trái và tay phải của mình, tay nào khỏe hơn, bằng cách tự lấy 2 tay nắm chặt vào nhau mà kéo. Liệu tay nào sẽ thắng? Làm sao phân định được, vì nó sẽ phụ thuộc chủ tâm con người bạn. Muốn minh bạch và khách quan, thì chỉ có… thi kéo tay với người khác, có vậy mới rõ ràng!
Câu chuyện 2 bố con cùng làm “quan” đầu của chi cục trên cũng vậy, chẳng ai có thể đảm bảo mọi việc cơ quan diễn ra dân chủ, minh bạch và khách quan, khi chi cục trưởng và phó là người cùng một nhà. Mọi yếu tố kiểm tra chéo, phản biện… rõ ràng hoàn toàn bị triệt tiêu! Trong khi, đây lại là một cơ quan có vai trò rất quan trọng trong tỉnh, đảm bảo việc bảo vệ tài nguyên rừng tại địa bàn.
Bên cạnh đó, còn một yếu tố “lạ” cũng cần phải nghĩ đến. Đó là người ta thường hay nói tới năng khiếu trong lĩnh vực âm nhạc, hội họa, thể thao… Nhưng xem ra, ở nhà Chi cục trưởng Kiểm lâm Nguyễn Hiếu Hòa, “gen” năng khiếu lại là… nghề rừng. Thành ra, khi người bố thênh thang quan lộ trong lĩnh vực kiểm lâm của tỉnh, cô con gái cũng đi theo con đường kỹ sư lâm nghiệp và khởi nghiệp ở ngay chi cục này… Tất cả quá trình được gọi là “đúng quy trình” đó, liệu hoàn toàn là… năng khiếu?
Sự minh bạch và khách quan bị đe dọa, nhưng vẫn được khẳng định “đúng quy trình”, thì rõ ràng quy trình đó có vấn đề.
Trong khi dư luận vẫn đang chờ đợi những người có trách nhiệm kiểm tra xem vấn đề của quy trình trên là gì để tìm ra hướng khắc phục, có lẽ điều chúng ta hy vọng lúc này là Chi cục trưởng Hòa… đừng lên chức cao hơn vội! Vì biết đâu, theo cái sự đúng quy trình đã giải thích, sẽ có thêm một cơ số người thân của vị quan này được bổ nhiệm “chuẩn quy trình” vào bộ máy lãnh đạo ở tỉnh.
Khi ấy, lại khổ ông Nguyễn Hiếu Hòa phải giãi bày tấm lòng, như Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Triệu Tài Vinh từng chia sẻ: Tôi đâu có vui vẻ gì, tất cả chỉ tại… cái quy trình!
Bút Lãng
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả