Theo Bộ Tài chính, đến nay Chính phủ đã ban hành 3 nghị định về hoạt động kinh doanh xổ số và Bộ Tài chính đã ban hành 7 thông tư hướng dẫn, sửa đổi, bổ sung, theo đó khung pháp lý đối với hoạt động kinh doanh xổ số đã được ban hành đầy đủ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tổ chức hoạt động kinh doanh và cơ quan quản lý nhà nước quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra.
Trên thực tế, qua quá trình hoạt động từ năm 1962 cho đến nay, thị trường xổ số hiện có 63 công ty xổ số kiến thiết (XSKT) tại 63 tỉnh, thành phố do UBND tỉnh, thành phố làm chủ sở hữu và 01 công ty xổ số điện toán Việt Nam do Bộ Tài chính làm chủ sở hữu.
Sửa đổi, bổ sung quy định về kinh doanh xổ số để phù hợp với sự phát triển của thị trường trong giai đoạn hiện nay
Đối với xổ số truyền thống: 63 công ty XSKT được chia thành 3 khu vực. Khu vực miền Bắc gồm 28 công ty, địa bàn từ Hà Giang đến Hà Tĩnh. Khu vực miền Trung gồm 14 công ty XSKT với địa bàn hoạt động từ Quảng Bình đến Đắk Nông. Khu vực miền Nam gồm 21 công ty XSKT với địa bàn hoạt động từ Bình Thuận đến Cà Mau.
Đối với xổ số điện toán (XSĐT): Hiện nay có 02 công ty đang kinh doanh sản phẩm này, gồm (i) Công ty TNHH một thành viên xổ số thủ đô thí điểm kinh doanh xổ số tự chọn số điện toán trên địa bàn Hà Nội từ tháng 8/1999 cho đến nay; (ii) Công ty TNHH một thành viên XSĐT Việt Nam (Vietlott) bắt đầu kinh doanh sản phẩm XSĐT từ năm 2016, hiện nay đang kinh doanh 05 sản phẩm là Mega 6/45, Power 6/55, Max 3D, Max 3D Pro, Keno tại 63 tỉnh, thành phố trên cả nước.
Bộ Tài chính đánh giá, thời gian vừa qua hoạt động kinh doanh xổ số đã đạt được doanh thu bình quân tăng 10,2%/năm trong giai đoạn từ 2007 - 2021.
Năm 2021, doanh thu xổ số toàn quốc là 87.356 tỷ đồng bằng 0,9% GDP. Nộp ngân sách bình quân tăng 12,17%/năm trong giai đoạn 2007-2021
Năm 2021 số thu cho ngân sách nhà nước từ nguồn xổ số kiến thiết là 31.597 tỷ đồng góp phần đầu tư cho y tế, giáo dục và phúc lợi xã hội tại các địa phương theo Nghị quyết Quốc hội.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, qua quá trình tổ chức thực hiện các quy định, đến nay cần thiết phải sửa đổi bổ sung các nghị định quy định về kinh doanh xổ số. Bên cạnh việc phải sửa quy định để đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác, thì thị trường kinh doanh xổ số ngày càng phát triển về quy mô, trên thị trường xuất hiện các hành vi vi phạm mới. Do đó cần thiết phải sửa đổi, bổ sung quy định về hành vi bị nghiêm cấm, quy định về phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố... để phù hợp với sự phát triển của thị trường trong giai đoạn hiện nay.
Về mô hình hoạt động và cơ cấu tổ chức, quản lý của doanh nghiệp kinh doanh xổ số, dự thảo Nghị định quy định về mô hình, bộ máy quản lý đối với doanh nghiệp kinh doanh xổ số tại Điều 27 tương tự như quy định về mô hình hoạt động và cơ cấu tổ chức quản lý đối với công ty TNHH một thành viên 100% vốn Nhà nước, cho phép Chủ tịch công ty xổ số kiến thiết có thể kiêm Tổng giám đốc.
Để phù hợp với thực tế triển khai thời gian qua bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19, căn cứ đề xuất của các doanh nghiệp kinh doanh xổ số, Bộ Tài chính trình Chính phủ bổ sung quy định về thời hạn trả thưởng đối với vé xổ số trúng thưởng và việc hoàn trả vé cho người tham gia dự thưởng do nguyên nhân khách quan, bất khả kháng (thiên tai, dịch bệnh…)
Theo đó, thời gian trả thưởng của doanh nghiệp kinh doanh xổ số đối với khách hàng trúng thưởng tối đa là 60 ngày, kể từ ngày xác định kết quả trúng thưởng hoặc kể từ ngày hết hạn lưu hành của vé xổ số (trừ các trường hợp bất khả kháng xảy ra do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền). Quá thời hạn, các vé trúng thưởng không còn giá trị lĩnh thưởng.
Thời gian trả thưởng tối đa hiện nay là 30 ngày, như vậy, Bộ Tài chính đã đề xuất nới thêm gấp đôi thời gian trả thưởng so với hiện hành.
Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ bổ sung quy định tại dự thảo Nghị định về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ vũ khí hủy diệt hàng loạt để có căn cứ quản lý giám sát và xử lý vấn đề này trong hoạt động kinh doanh xổ số.
Minh Tuấn
