Việc tổ chức đấu thầu gặp nhiều khó khăn
Tiếp tục chương trình làm việc của kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, sáng 12/1, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể trả lời làm rõ các thông tin liên quan đến việc chậm tiến độ hai dự án cao tốc Bắc - Nam và sân bay Long Thành theo yêu cầu của Chủ tịch Quốc hội và ý kiến của các đại biểu.
Liên quan đến hai dự án trọng điểm quốc gia, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, đến hết tháng 9/2021 bình quân giải ngân toàn quốc là 47,8%, nhưng riêng ngành giao thông vận tải giải ngân 61,2%. Điều này cũng thể hiện sự quyết tâm của Bộ Giao thông vận tải.
“Tuy nhiên, 2 dự án trọng điểm quốc gia chúng tôi cũng nhìn nhận trong giai đoạn vừa qua triển khai chậm và có nhiều nguyên nhân”, Bộ trưởng Bộ GTVT nêu.
Đối với dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông tại Nghị quyết 52 của Quốc hội cuối năm 2017, Bộ trưởng cho biết có 3 dự án đầu tư công và 8 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư. Với 3 dự án đầu tư công, đến thời điểm này bám sát vào Nghị quyết của Quốc hội và cuối năm nay chúng ta sẽ hoàn thành 2 dự án là Cao Bồ - Mai Sơn và Cam Lộ - La Sơn.
Riêng cầu Mỹ Thuận 2 là một cầu dây văng lớn thì Quốc hội cho phép đến năm 2023. Đến thời điểm này, tiến độ của cầu Mỹ Thuận 2 cũng đã đạt được 70%. Như vậy, Nghị quyết 52 thì 3 dự án đầu tư công thì chúng tôi sẽ hoàn thành đúng tiến độ.
Vào tháng 6/2020 chúng ta đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đối tác công tư. Đầu tiên chúng ta đấu thầu quốc tế, sau đó xin chủ trương là chuyển sang đấu thầu trong nước. Việc tổ chức đấu thầu gặp nhiều khó khăn. Các nhà đầu tư lớn về tài chính ít tham gia, các nhà đầu tư với dạng nhà thầu lớn thì tham gia nhiều, do đó gặp nhiều khó khăn.
Đặc biệt, đầu năm 2020 do ảnh hưởng của Covid-19 Chính phủ đã đề xuất với Quốc hội chuyển một số dự án sang đầu tư công để kích cầu và đẩy nhanh tiến độ. Tháng 6/2020 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 117 chuyển 3 dự án sang đầu tư công và cho phép đến năm 2022 sẽ hoàn thành 3 dự án này. Ba dự án này đến thời điểm này đã đạt được tiến độ từ 20 đến 35%. Hiện nay, khó khăn lớn nhất của dự án này là vấn đề đất.
Theo Bộ trưởng GTVT, vừa qua, Chính phủ cũng đã ban hành 2 nghị quyết, Nghị quyết số 60 và Nghị quyết 133. Đến thời điểm này, thủ tục mở các mỏ đất đã đáp ứng được yêu cầu, ông cũng cam kết sẽ tập trung tiến độ để hoàn thành 3 dự án này vào cuối năm 2022.
Đến tháng 2/2021 do tình hình đấu thầu khó khăn, Quốc hội tiếp tục ban hành Nghị quyết 1213 chuyển 2 dự án qua đầu tư công và cho phép Bộ Giao thông vận tải hoàn thành 2 dự án này vào cuối năm 2023. Đến thời điểm này cả hai dự án chúng tôi đã triển khai toàn bộ các gói thầu xây lắp và đã đạt được tiến độ khoảng 2 đến 5%. Chúng tôi cũng cam kết sẽ điều hành 2 dự án này hoàn thành vào cuối năm 2023, đúng theo nghị quyết của Quốc hội.
Sớm tháo gỡ vướng mắc
Người đứng đầu ngành GTVT cho biết, trong 11 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017- 2020, hiện chỉ còn 3 dự án thành phần đầu tư theo hình thức PPP. 3 dự án này hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn do huy động thì ngắn hạn mà cho vay thì dài hạn.
Do đó, Bộ đã làm việc tích cực với các nhà đầu tư, trong tháng 5/2021 và tháng 7/2021 đã ký hợp đồng với 3 nhà đầu tư theo hình thức PPP. Theo quy định, chúng ta cho các nhà đầu tư thu xếp vốn trong vòng 6 tháng và đến thời điểm này một số dự án sắp đến giai đoạn hết 6 tháng nhưng tình hình thu xếp vốn gặp nhiều khó khăn.
Trong giai đoạn vừa qua, Bộ đã phối hợp với Ngân hàng nhà nước, các bộ, ngành, chúng tôi tổ chức một số buổi làm việc để tháo gỡ khó khăn về tín dụng và làm việc với các ngân hàng thương mại, với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo ông Thể, tình hình tới nay các ngân hàng chỉ cam kết là cho vay 6.000 tỷ trên tổng số là 9.300 tỷ phải huy động và các nhà đầu tư cũng đã đề xuất các giải pháp có thể sẽ huy động thêm nguồn lực của nhà đầu tư hoặc các loại hình khác.
“Hiện nay chúng tôi đang rất tích cực làm việc với các nhà đầu tư, các ngân hàng để làm sao ký được hợp đồng tín dụng. Bởi, không ký hợp đồng tín dụng được thì chúng ta sẽ không thể nào triển khai được dự án. Mặc dù có nhiều khó khăn nhưng các nhà đầu tư hết sức quyết tâm. Bởi vì, chúng ta cố gắng hoàn thành 3 dự án này theo đúng Nghị quyết 52 Quốc hội đã ban hành. Với trách nhiệm của mình, chúng tôi cũng cam kết là sẽ làm việc với các nhà đầu tư ngân hàng và xin ý kiến chỉ đạo của Chính phủ để sớm thu xếp vốn tín dụng cho 3 dự án này”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết.
Năm 2022, sẽ triển khai thi công đồng loạt dự án sân bay Long Thành
Liên quan đến dự án sân bay quốc tế Long Thành. Bộ trưởng Bộ GTVT cho biết sau khi Quốc hội cho chủ trương để Chính phủ phê duyệt, tháng 7/2019 Bộ Giao thông vận tải đã trình dự án lên Chính phủ, Chính phủ giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức thẩm định và cho phép Bộ Kế hoạch và Đầu tư thuê một tư vấn nước ngoài để thẩm định lại toàn bộ dự án sân bay quốc tế Long Thành.
“Chính vì thế, nên dự án này đã kéo dài thời gian thẩm định để cho các tư vấn nước ngoài phản biện toàn bộ dự án sân bay quốc tế Long Thành. Đến tháng 12/2020 Chính phủ đã ký phê duyệt dự án đầu tư và chính thức giao cho Tổng công ty Cảng Hàng không VN (ACV) là chủ đầu tư của giai đoạn 1. Trong 11 tháng vừa qua, việc làm của Tổng Công ty ACV cũng tương đối tốt. Thực hiện 3 nhiệm vụ: xây dựng hàng rào (đã hoàn thành được 75%), toàn bộ là hàng rào khoảng gần 9 km; thuê các đơn vị rà, phá bom mìn (đạt được diện tích là khoảng 75%); tập trung làm các hồ sơ thiết kế kỹ thuật, dự toán để có thể triển khai thi công.
Riêng về giải phóng mặt bằng, Quốc hội bố trí cho dự án này hơn 22.000 tỷ đồng. Chính phủ đã giao cho tỉnh Đồng Nai triển khai từ năm 2018 tới nay. Đến thời điểm này, giải ngân giải phóng mặt bằng còn chậm, mới đạt là 47%, tức là giải ngân được khoảng hơn 10.000 tỷ so với tổng vốn là 22.000 tỷ do liên quan đến công tác xây dựng các khu tái định cư, công tác kiểm đếm, xây dựng giá và đặc biệt là trong thời gian vừa qua cũng có ảnh hưởng Covid.
“Chúng tôi cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ với Đồng Nai để cố gắng bàn giao toàn bộ mặt bằng để đảm bảo tiến độ. Tuy nhiên, chúng tôi cũng khẳng định đến thời điểm này, với 1.265 hecta đã được bàn giao cũng không ảnh hưởng đến tiến độ của Tổng Công ty ACV. Tuy nhiên, chúng tôi cũng cần giải ngân toàn bộ vốn mà Quốc hội đã giao cho Đồng Nai. Chúng tôi cũng rất mong lãnh đạo tỉnh Đồng Nai qua kỳ họp Quốc hội hôm nay, các đồng chí tích cực hơn nữa để làm sao chúng ta giải ngân vốn, giải phóng mặt bằng”. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết.
Về lộ trình triển khai cấu phần xây dựng của dự án, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, hiện nay, công tác thiết kế thi công của phần mặt bằng dự án đã xong, ACV đang tổ chức đấu thầu.
“Dự kiến tháng 3/2022, chúng ta sẽ triển khai thi công đồng loạt các gói thầu về san lấp mặt bằng, xây dựng hạ tầng... để đảm bảo hoàn thành, đưa vào khai thác giai đoạn 1 của dự án vào năm 2025”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho hay.
Hoàng Bích - Hồng Bích