Ngày 8/12, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã thị sát đột xuất bệnh viện K (cơ sở Tân Triều), phát hiện nhiều bất cập tại đây, trong đó có việc 4 bệnh nhân nằm chung 1 giường.
Ngày 19/12, Bệnh viện K ra quyết định cảnh cáo, cắt thưởng 6 cán bộ, điều chuyển công tác 1 cán bộ y tế do bị người dân “tố” về thái độ phục vụ trong khảo sát độc lập của Viện chiến lược và Chính sách y tế (Bộ Y tế).
Trước thực trạng đó, một lần nữa vấn đề quá tải và chất lượng cán bộ y tế trong ngành y lại được đưa ra bàn luận. Phóng viên đã có buổi trao đổi với Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến về những vấn đề này.
Bộ trưởng có ý kiến gì về kết quả đánh giá độc lập của Viện Chiến lược và Chính sách y tế tại các bệnh viện về tinh thần thái độ phục vụ của cán bộ, nhân viên y tế đối với bệnh nhân? Theo Bộ trưởng vì sao tại một số bệnh viện có cơ sở vật chất tốt nhưng tỷ lệ người bệnh hài lòng lại rất thấp (như tại cơ sở 3, Bệnh viện K Trung ương, tỷ lệ bệnh nhân hài lòng chỉ đạt gần 52%)?
Bộ trưởng Bộ Y tế: Để đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 2151, Bộ Y tế đã xây dựng Bộ Tiêu chí với các chỉ số cụ thể, theo đó 30% chấm phần hành chính, còn 70% chấm điểm đánh giá sự hài lòng của người bệnh.
Thời gian qua, khi kiểm tra đột xuất các đơn vị, Bộ Y tế chỉ đạo Viện Chiến lược và Chính sách y tế tham gia và đánh giá độc lập theo các Tiêu chí chấm điểm.
Tại Bệnh viện K, mức độ hài lòng của người bệnh cho kết quả cơ sở 1 lại cao nhất 87,5% và cơ sở 3 là thấp nhất 51,7%.
Tỷ lệ này phản ánh một cách trung thực, khách quan, đúng với thực tế vì có thể có một số lý do sau đây:
Cơ sở 1 mặc dù rất chật chội, nhưng sau buổi kiểm tra đột xuất của Bộ trưởng và Đoàn công tác Bộ Y tế đã có sự đôn đốc, nhắc nhở, chấn chỉnh về tổ chức đón tiếp người bệnh, về quy trình khám, điều trị người bệnh.
Cơ sở 3 có cơ sở vật chất tốt hơn, nhưng cách sắp xếp, tổ chức khoa phòng chưa hợp lý, còn nhiều bất cập, gây khó khăn cho người bệnh. Đặc biệt còn tình trạng nằm ghép, đến 4 người bệnh/giường bệnh.
Tuy nhiên, theo tôi nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là tinh thần thái độ phục vụ, cơ chế “xin-cho”, “mang ơn” của cán bộ y tế, hành vi sách nhiễu, vòi vĩnh người bệnh.
Ngoài ra, kết quả đánh giá sự hài lòng của người bệnh có thể cũng phụ thuộc một phần vào thời điểm khảo sát, đánh giá, đối tượng được đánh giá, phỏng vấn, mặc dù Viện Chiến lược và Chính sách y tế thực hiện hoàn toàn ngẫu nhiên, theo cỡ mẫu công thức tính toán khoa học.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến
Bộ Y tế có khống chế số giường dịch vụ tại các bệnh viện hay không? Thực tế vừa qua, có một số bệnh viện rất quá tải nhưng vẫn dành tỷ lệ lớn giường dịch vụ khiến cho bệnh nhân BHYT phải nằm ghép càng trầm trọng hơn.
Bộ trưởng Bộ Y tế: Trong thời gian vừa qua, một số bệnh viện ngoài khám, chữa bệnh thông thường, phục vụ cho đại đa số người dân và đối tượng BHYT đã huy động vốn, vay vốn, liên doanh, liên kết, hợp tác đầu tư để tổ chức các khoa, phòng bệnh theo yêu cầu, với điều kiện phục vụ và chất lượng chăm sóc cao hơn mà chúng ta thường gọi là khám bệnh theo yêu cầu và giường dịch vụ. Các giường bệnh dịch vụ nằm ngoài số giường mà bệnh viện phải đảm bảo theo kế hoạch được giao.
Nhìn chung, việc tổ chức các giường bệnh dịch vụ đã góp phần tăng số giường bệnh phục vụ người dân; làm giảm quá tải cho giường bệnh thông thường. Thực tế, rất nhiều bệnh viện đã thu gọn khu vực hành chính, các khoa phòng làm việc của cán bộ, nhân viên để có diện tích kê thêm giường dịch vụ chứ không phải các bệnh viện giảm bớt giường bệnh kế hoạch để kê thêm giường dịch vụ.
Khi có giường dịch vụ, nhiều người chuyển sang nằm giường dịch vụ sẽ giảm quá tải cho các giường bệnh thông thường theo kế hoạch giao. Nên không thể nói các bệnh viện dành giường kế hoạch để thực hiện giường dịch vụ dẫn đến các bệnh nhân phải nằm ghép.
Hiện số giường dịch vụ chiếm khoảng 5% tổng giường thực kê và bằng khoảng 6% tổng số giường kế hoạch. Tỷ lệ này tại bệnh viện tuyến trung ương khoảng 10-11%.
Tuy nhiên, có tồn tại khi triển khai giường dịch vụ là việc một số bệnh viện bố trí phòng bệnh không hợp lý, trong khu vực khám, chữa bệnh thông thường nên người dân bức xúc và thiếu thiện cảm khi nhìn nhận vấn đề; cảm giác bị phân biệt đối xử. Vì vậy, Bộ Y tế và UBND các tỉnh, thành phố đang chỉ đạo các bệnh viện có tổ chức khám, chữa bệnh theo yêu cầu phải vay vốn, huy động vốn, liên kết hợp tác đầu tư thành khu vực riêng.
Thời gian qua, tại một số cơ sở y tế xảy ra những vụ việc đáng tiếc mà sai sót hoàn toàn thuộc về phía bệnh viện, gây ảnh hưởng đến uy tín của ngành, xin Bộ trưởng cho biết đã xử lý các trường hợp trên như thế nào?
Bộ trưởng Bộ Y tế: Tai biến y khoa có thể do sai sót chuyên môn kỹ thuật trong khám, chữa bệnh như nhầm thuốc, nhầm phẫu thuật (người bệnh,vị trí, phương pháp,sót dụng cụ), chẩn đoán sai/chậm; phác đồ / quy trình không cập nhật, do nhân viên y tế (Nhân viên mới, tắc trách…)..... nhưng tai biến y khoa cũng có thể do xảy ra ngoài ý muốn trong khám bệnh, chữa bệnh mặc dù người hành nghề đã tuân thủ các quy định chuyên môn kỹ thuật”.
Như vậy, có thể nói không phải tất cả các vụ việc xảy ra vừa qua sai sót đều thuộc về phía bệnh viện.
Đối với các trường hợp mà các phương tiện truyền thông đề cập đến, Bộ Y tế đều khẩn trương, nghiêm túc chỉ đạo xem xét, xử lý nghiêm minh như:
- Vụ mổ nhầm chân ngày 9/7/2016 tại BV Việt Đức, Giám đốc bệnh viện Việt Đức đã ký quyết định tạm đình chỉ hoạt động phẫu thuật với bác sĩ Phan Văn Hậu – phẫu thuật viên chính cho người bệnh.
- Vụ việc cháu Lê Thị Hà Vi (Đắc Lăk) bị cưa chân có thiếu sót trong quá trình điều trị do trình độ chuyên môn hạn chế, khi có diễn biến xấu không được xử trí kịp thời, Sở Y tế tỉnh Đắc Lăk đã kỷ luật Ban giám đốc bệnh viện đa khoa huyện Cư Kuin, đồng thời Sở Y tế cũng đưa ra khung xử phạt vi phạm hành chính đối với bệnh viện đa khoa huyện Cư Kuin theo nghị định 176 của Chính phủ.
Các đại biểu Quốc hội đã đánh giá rất cao những nỗ lực của Bộ trưởng trong năm vừa qua để nâng cao hình ảnh cũng như chất lượng phục vụ của đội ngũ nhân viên y tế. Với cá nhân, Bộ trưởng đã hài lòng với chất lượng phục vụ chưa?
Bộ trưởng Bộ Y tế: Bước đầu ngành Y tế đã có những chuyển biến tích cực nhất là về tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ y tế. Quyết định số 2151/QĐ-BYT đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm, triển khai triệt để, tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn hiện tượng cán bộ y tế có thái độ khiếm nhã với người bệnh và người nhà người bệnh đã bị báo chí phát hiện, người dân phản ánh.
Vì vậy, cá nhân Bộ trưởng chưa thể hài lòng được, vẫn còn rất nhiều việc phải tiếp tục quan tâm thực hiện, thực hiện quyết liệt, phải có sự vào cuộc của toàn thể cán bộ ngành Y tế và cả người dân.
Nguyễn Huệ
