Tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội sáng 22/10, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã thông tin về vấn đề tăng lương cơ sở và tình hình công chức, viên chức nghỉ việc trong thời gian qua.
Bà Trà cho biết, theo tinh thần của Nghị quyết 27 từ năm 2021 sẽ thực hiện cải cách chính sách tiền lương nhưng do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương đã xem xét rất kỹ lưỡng, thận trọng và quyết định lùi lại.
Theo bà Trà, khi chưa thực hiện được chính sách cải cách tiền lương sẽ thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở. Tuy nhiên, 3 năm qua (2019 - 2021) do ảnh hưởng của đại dịch nên chưa thực hiện được tăng lương cơ sở.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, đề xuất tăng lương cơ sở từ 1,49 triệu đồng/tháng lên 1,8 triệu đồng/tháng là rất hợp lý, tạo ra được động lực mới và giảm hiện trạng công chức, viên chức xin thôi việc. Mức điều chỉnh khoảng 20,8% đang tiệm cận dần với cải cách chính sách tiền lương.
Bà cũng lý giải, khi điều chỉnh mức lương cơ sở này cũng hướng theo mục tiêu là tiệm cận với cải cách chính tiền lương và mức này là hợp lý trong bối cảnh thực tiễn.
"Nếu điều kiện Đất nước năm 2023 có sự phát triển kinh tế - xã hội tốt và năm 2024 nếu tăng trưởng kinh tế vĩ mô ổn định, bền vững, không bị tác động bởi các yếu tố khách quan như năm 2020 - 2022 thì có thể triển khai được chính sách cải cách tiền lương", Bộ trưởng cho hay.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại phiên thảo luận tổ.
Đối với tình trạng công chức, viên chức nghỉ việc, bà Trà cho biết tính từ 1/1 đến 30/6, theo thống kê của 63 tỉnh, thành, các bộ ngành cho thấy số công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc là 39.552 người. Trong đó viên chức chiếm tỉ lệ đa số, còn công chức chỉ chiếm 1,63%.
Cụ thể, số công chức nghỉ việc là hơn 4.000 người, còn viên chức là 35.523 người. Trong số công chức, viên chức nghỉ việc chủ yếu rơi vào ngành giáo dục và y tế.
Với giáo dục, trong thời gian 2,5 năm qua số người xin thôi việc có 16.427 người (chiếm 41,53%), trong đó trình độ đại học trở lên chiếm 49%, độ tuổi dưới 40% chiếm 60%. Trong thời gian này, y tế có 12.198 người xin thôi việc; độ tuổi dưới 40 trở xuống là 74,72% và có trình độ đại học trở lên là 56,27%.
"Số liệu báo cáo là 2,5 năm nhưng thực tế số lượng công chức, viên chức nghỉ việc nhiều rơi vào 6 tháng cuối năm 2021 và đặc biệt 6 tháng đầu năm 2022. Hiện tượng nghỉ việc chủ yếu ở các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển, đặc biệt các nơi có khu công nghiệp, khu chế xuất lớn như Tp.HCM, Đồng Nai, Hà Nội, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An, Cần Thơ. Còn các vùng Tây Bắc, Tây Nguyên số lượng nhỏ", Bộ trưởng cho hay.
Lương công chức, viên chức sẽ tăng 20,8% từ ngày 1/7/2023 (Ảnh: Hữu Thắng).
Lý giải nguyên nhân, bà Trà nhấn mạnh do tác động của đại dịch Covid-19 khiến công chức, viên chức phải chịu áp lực rất lớn về công việc.
Đặc biệt, nhân viên y tế phải làm việc trong bối cảnh cực kỳ nguy hiểm, rủi ro nhưng hỗ trợ cho đời sống chưa đáp ứng được. Trong khi đó, nhân viên ngành giáo dục phải thay đổi phương thức, cách thức làm việc từ trực tiếp sang trực tuyến... dẫn đến áp lực rất lớn.
Sau khi đại dịch được khống chế thì các dịch vụ như y tế, giáo dục ngoài công lập có điều kiện thúc đẩy mạnh mẽ hơn nên đã thu hút nguồn nhân lực rất lớn từ khu vực công sang khu vực tư do chế độ ưu đãi tốt hơn.
Nói về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng cần tập trung để nâng cao đời sống của cán bộ, công chức, viên chức và việc điều chỉnh tăng lương cơ sở chính là một cách để giảm bớt khó khăn cho người lao động. Đồng thời phải xem xét lại tổng thể, công tâm, khách quan về công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, viên chức.
"Từ đó có những thay đổi toàn diện việc quản lý, sử dụng, đặc biệt là tuyển dụng công chức, viên chức, nhất là đội ngũ đang thực hiện nhiệm vụ công ích trong bối cảnh cơ chế thị trường. Xây dựng môi trường làm việc văn hóa, thân thiện để người lao động yên tâm làm việc", Bộ trưởng nêu rõ.
