Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen mới đây đã bày tỏ bà không cho rằng nền kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái, nhưng tăng trưởng có thể chậm lại và giá xăng khó có thể sớm giảm xuống.
Trước đó, trong bài phát biểu trước báo giới tại Nhà Trắng vào hôm 10/5, Tổng thống Joe Biden đã trấn an người dân Mỹ rằng Cục Dữ trự Liên bang (FED) đang hành động để giảm bớt áp lực lạm phát, điều mà ông gọi là "thách thức hàng đầu" mà nền kinh tế phải đối mặt.
Tuy nhiên, đến đầu tháng này, tạp chí The Economist cho biết các ngân hàng lớn, các nhà kinh tế nổi tiếng và các cựu quan chức đều nói rằng suy thoái là điều gần như chắc chắn khi Cục Dự trữ Liên bang tìm cách kiểm soát lạm phát. Ba phần tư giám đốc điều hành của các công ty nằm trong danh sách Fortune 500 dự báo kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tăng trưởng âm trước khi kết thúc năm 2023. Các tìm kiếm trên Google cho từ khóa “suy thoái kinh tế” đã tăng vọt.
Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Larry Summers cho biết bất cứ khi nào lạm phát vượt trên 4% và tỷ lệ thất nghiệp giảm thấp hơn 4% - 2 ngưỡng khi bị phá vỡ cho thấy nền kinh tế quá nóng, Mỹ sẽ rơi vào suy thoái. Hiện tại nền kinh tế lớn nhất thế giới đã phá vỡ cả 2 ngưỡng trên.
Bộ trưởng Tài chính MỹJanet Yellen trong phiên điều trần của Ủy ban Các vấn đề Đô thị, Nhà ở và Ngân hàng Thượng viện tại Tòa nhà Văn phòng Thượng viện Dirksen, Washington, DC vào ngày 10/5/2022. Ảnh: Getty Images.
Bà Yellen chia sẻ trong sự kiện New York Times Dealbook mới đây: "Tôi không nghĩ rằng chúng ta (sắp) xảy ra suy thoái. Chi tiêu của người tiêu dùng tăng rất mạnh mẽ. Chi tiêu đầu tư cũng ổn định". Bà cho biết thêm: "Tôi biết mọi người đang rất khó chịu về lạm phát, nhưng không có gì cho thấy về một cuộc suy thoái đang diễn ra".
Trong tuần trước Bộ trưởng Tài chính Mỹ thừa nhận rằng bà đã sai khi dự báo lạm phát sẽ chỉ là tạm thời. Tuy nhiên, trong sự kiện New York Times Dealbook, bà khẳng định dù thời gian có thể quay ngược trở lại thì vẫn lựa chọn không thay đổi các quyết định chính sách của Mỹ.
Bà Yellen nói: "Tôi sẽ không làm khác đi", đồng thời cho biết gói kích cầu “Kế hoạch giải cứu nước Mỹ” (American Rescue Plan) trị giá 1,9 nghìn tỷ USD mà Tổng thống Biden đã ký sắc lệnh ban hành là cần thiết để ngăn chặn tỷ lệ thất nghiệp cao; "Mọi thứ luôn có thể xảy ra mà bạn không ngờ tới. Thế giới là bất định". Bà nhấn mạnh chống lạm phát là mối quan tâm hàng đầu của Tổng thống Biden.
Người mua sắm trong một cửa hàng tạp hóa ở San Francisco, California, Mỹ vào ngày 2/5/2022. Ảnh: Bloomberg.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ chia sẻ thêm rằng giá xăng dự báo sẽ không sớm giảm xuống. Bà Yellen cho biết các hộ gia đình Mỹ rõ ràng đã quan ngại về việc giá xăng tăng cao, điều này đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành kỳ vọng của người tiêu dùng.
Bà bày tỏ thật "kinh ngạc" khi người Mỹ đã bi quan về nền kinh tế trong khi thực tế là nước này hiện có thị trường lao động mạnh nhất kể từ Chiến tranh thế giới thứ hai. Tổng thống Joe Biden đã làm "những gì ông ấy có thể hành động" để ứng phó với giá xăng cao, bao gồm cả việc chỉ đạo xả Kho dự trữ dầu mỏ chiến lược (SPR).
Bà Yellen cho biết các quan chức Mỹ cũng sẽ tiếp tục thắt chặt các lệnh trừng phạt nhằm vào Nga để cản trở những hoạt động của nước này trong cuộc xung đột tại Ukraine.
Khi Cục Dự trữ Liên bang thắt chặt chính sách tiền tệ để kiềm chế nhu cầu và giảm lạm phát, Bộ trường Tài chính Mỹ bày tỏ đã nhìn thấy con đường dẫn đến một cuộc “hạ cánh mềm” có thể tránh được suy thoái.
“Hạ cánh mềm” theo định nghĩa của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell là cầu được kéo lại gần cung, dẫn đến “giảm chi phí tiền lương cho doanh nghiệp và hạ lạm phát mà không kìm hãm nền kinh tế, không gây ra suy thoái và không khiến thất nghiệp gia tăng”.
Phạm Hà Thanh (theo Reuters, The Economist)
