Ngày 20/4/2010, giàn khoan dầu sâu nhất thế giới Deepwater Horizon của Tập đoàn Dầu khí BP (Anh) trên vịnh Mexico bất ngờ phát nổ, làm 11 công nhân thiệt mạng và khoảng 4,9 triệu thùng dầu loang dần trên biển. Hai ngày sau khi phát nổ, Deepwater Horizon đã chìm xuống lòng biển khơi, gây ra thảm họa môi trường lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.
Các nỗ lực nhằm dập tắt đám cháy trên giàn khoan đã không thành công
Hơn hai năm sau vụ việc, Bộ Tư pháp, đại diện cho Chính phủ Mỹ trong vai trò nguyên đơn đang gia tăng các cáo buộc BP đã có những "cẩu thả nghiêm trọng và cố ý làm trái" khiến thảm họa xảy ra. Cáo buộc BP cẩu thả dẫn đến hậu quả nghiêm trọng là vấn đề trung tâm của vụ án, dự kiến sẽ được đưa ra xét xử bởi tòa án liên bang ở New Orleans vào tháng Giêng năm 2013. Cáo buộc này của chính phủ Mỹ, nếu được tòa chấp thuận có thể sẽ khiến số tiền bồi thường của BP tăng gấp bốn lần dự kiến, lên đến 21 tỷ USD, theo Đạo luật Nước sạch của Mỹ.
Được biết, hồ sơ vụ kiện được Chính phủ Mỹ trình lên tòa án sau hơn hai năm kể từ khi thảm họa xảy ra vào ngày 20/4/2010. Thời điểm đó, nồng độ khí mêtan ở áp suất cao trong giếng khoan gia tăng đột ngột đã làm gãy các tay giàn khoan và gây ra một vụ nổ trên giàn khoan Deepwater Horizon. Ước tính khoảng 4,9 triệu thùng dầu đã tràn ra từ các giếng khoan, loang dần vào vịnh Mexico trong 87 ngày liên tiếp.
Trở lại diễn biến vụ kiện, Bộ Tư pháp Mỹ cáo buộc BP và Transocean Ltd có trụ sở tại Thụy Sỹ, chủ sở hữu giàn khoan Deepwater Horizon, đã cẩu thả khi tiến hành kiểm tra và đánh giá các kết quả thu được về áp suất dòng dầu và khí bên dưới các giếng khoan. Tuy nhiên, tập đoàn BP đã bác bỏ cáo buộc trên: "Chúng tôi tin rằng sự cẩu thả không phải là nguyên nhân gây ra sự cố và sẽ trình bày bằng chứng về vấn đề này tại phiên tòa vào tháng Giêng tới". Trong một nỗ lực giảm thiểu thiệt hại, ngày 13 tháng 8, BP đã thúc giục thẩm phán Carl Barbier chấp thuận khoản tiền trị giá 7,8 tỷ USD mà BP đề nghị bồi thường cho 125.000 cá nhân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng.
Chính phủ Mỹ khuyến cáo thẩm phán Barbier nên chờ đợi đến khi một buổi điều trần công khai được tổ chức vào ngày 8 tháng 11 sắp tới. "Thẩm phán Barbier cũng nên bỏ qua các đánh giá làm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và kinh tế của vụ tràn dầu của BP", một quan chức của Chính phủ Mỹ tuyên bố. Về phần mình, BP trong một tuyên bố mới nhất đã khẳng định sẽ đáp đầy đủ tất cả các yêu cầu pháp lý chính thức của tòa án.
BỊ Di họa nặng nề Khi thảm họa xảy ra, ước tính mỗi ngày có hơn 750.000 lít dầu thô bị rò rỉ từ giàn khoan, mặt biển bị dầu loang rộng khoảng 9.000km2. Dầu loang còn phá hủy các hệ sinh thái cửa sông Mississippi và vùng đầm lầy ngập mặn dọc bang Louisiana, khiến đất đai tại một số hòn đảo bị ô nhiễm nặng nề, thảm thực vật bị héo úa rồi chết dần, các loài chim di trú cũng bị ảnh hưởng. Một tỷ lệ không nhỏ người dân các bang Louisiana, Alabama, Texas, Florida và Mississippi đã mắc các bệnh lý như dị ứng, lở loét, cùng những dấu hiệu bất thường trong gan, phổi, máu, tuyến giáp hoặc hệ thần kinhdo hậu quả của vụ tràn dầu này. |
Thanh Tùng (Theo Reuters)