Theo cục Y tế dự phòng (bộ Y tế), lỵ trực khuẩn là bệnh nhiễm khuẩn đường ruột cấp tính do trực khuẩn Shigella gây ra. Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường phân – miệng, từ người bệnh sang người lành trực tiếp qua tiếp xúc, hoặc gián tiếp qua thức ăn, nước uống bị nhiễm khuẩn. Các loại côn trùng như ruồi, nhặng, gián,… làm lây lan mầm bệnh sang thức ăn.
Người bệnh có các biểu hiện như: Sốt cao 38 – 39oC, rét run, nhức đầu, mệt mỏi, ở trẻ em có thể có cơn co giật, chán ăn, khát nước, đắng miệng, buồn nôn hoặc nôn, kèm theo hội chứng lỵ gồm: Đau quặn bụng, mót rặn. Phân không thành khuôn có nhầy và máu, đôi khi phân lỏng lờ máu như nước rửa thịt. Trường hợp bị bệnh nặng có thể dẫn đến rối loạn nước điện giải, suy tuần hoàn, tử vong.
Để chủ động phòng chống bệnh lỵ trực trùng, bộ Y tế khuyến cáo người dân và cộng đồng cần thực hiện các biện pháp sau:
1. Thực hiện vệ sinh ăn uống, ăn chín, uống nước đã đun sôi.
2. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn uống, sau khi đi vệ sinh.
3. Sử dụng nước sạch, giữ vệ sinh nguồn nước công cộng.
4. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, không phóng uế bừa bãi, xử lý phân, tuyệt đối không dùng phân tươi bón rau.
5. Khi có các dấu hiệu nhiễm bệnh (đau bụng, sốt), cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.
Trước đó, ngày 25/5, Phó Cục trưởng cục Y tế dự phòng (bộ Y tế) Trương Đình Bắc đã ký công văn khẩn số 544/DP-DT gửi Giám đốc sở Y tế tỉnh Lai Châu về việc tăng cường phòng, chống bệnh lỵ trực khuẩn sau khi trên địa bàn tỉnh xuất hiện 56 ca mắc.
Theo đó, báo cáo giám sát của trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Lai Châu cho biết, từ đầu tháng 3/2017 tới nay đã xảy ra ổ dịch tiêu chảy do trực khuẩn lỵ tại 4 bản thuộc xã Ma Ly Chải, huyện Phong Thổ với 56 trường hợp mắc, trong đó 2 mẫu bệnh phẩm xét nghiệm đều có kết quả dương tính với trực khuẩn lỵ. Bệnh lây truyền mạnh do tập quán sinh hoạt của đồng bào dân tộc còn lạc hậu, sử dụng nước uống chưa được nấu chín, không có thói quen rửa tay với xà phòng, thiếu nước sạch trong ăn uống và sinh hoạt.
Đặc biệt, một trong những vấn đề khó khăn nhất trong kiểm soát dịch tại tỉnh là do tỉ lệ có nhà tiêu của các gia đình tại xã Ma Ly Chải còn rất thấp, chỉ đạt khoảng hơn 10% nên hầu hết đều “phóng uế” ra môi trường xung quanh, khiến bệnh càng dễ lây nhiễm và bùng phát.
Đỗ Thơm