Cơ quan chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của ngư dân trong việc tuân thủ nghiêm các quy định phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Tăng cường công tác quản lý, tuần tra, kiểm soát, nắm chắc tình hình trên biển nhằm kịp thời ngăn chặn tàu cá ngư dân đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài. Chuẩn bị tốt các điều kiện làm việc với đoàn thanh tra của EC lần thứ 5.
Qua đó, chung tay cùng với cả nước quyết tâm gỡ bỏ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), góp phần phát triển bền vững ngành thủy sản trong thời gian tới.
Ngư dân tỉnh Cà Mau tích cực hưởng ứng chống IUU
Tỉnh Cà Mau có 3 mặt tiếp giáp biển, với chiều dài bờ biển khoảng 254 km, cùng hơn 4.000 phương tiện khai thác, là tỉnh có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển ngành thủy sản.
Chính vì thế, tỉnh Cà Mau luôn xác định công tác chống khai thác IUU là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thủy sản của tỉnh.
Đồng thời, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, trước hết là các cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu ở các ngành, các địa phương có trách nhiệm trực tiếp đối với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tạo sự thống nhất, đồng bộ, quyết tâm cao thực hiện mục tiêu gỡ cảnh báo “thẻ vàng” trong năm 2024.
Nhiều chủ tàu cá quyết tâm cao thực hiện mục tiêu gỡ cảnh báo “thẻ vàng” trong năm 2024. (Ảnh: C.M).
Trọng tâm là tập trung tuyên truyền, nâng cao nhận thức của ngư dân trong chống khai thác IUU. Tăng cường công tác quản lý, tuần tra, kiểm soát, nắm chắc tình hình trên biển nhằm kịp thời ngăn chặn tàu cá ngư dân đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài. Chuẩn bị tốt các điều kiện làm việc với đoàn thanh tra của EC lần thứ 5.
Để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của ngư dân trong đánh bắt hải sản gắn với bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, quyết liệt ngăn chặn, tiến tới chấm dứt khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Thư ngỏ kêu gọi các doanh nghiệp khai thác, thu mua, chế biến thủy sản, chủ tàu cá, thuyền trưởng tàu cá, ngư dân trên địa bàn tỉnh Cà Mau (gọi chung là ngư dân) tích cực hưởng ứng chống IUU.
Theo đó, kêu gọi ngư dân lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS). Thực hiện đúng quy định của Nhà nước về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản. Không đưa tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài… vì lợi ích của bản thân ngư dân và của quốc gia, dân tộc.
Đồng thời, khẳng định kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp, nhất là tàu cá khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Không để vì một vài cá nhân vi phạm dẫn đến ảnh hưởng lợi ích của ngư dân làm ăn chân chính, ảnh hưởng đến danh dự của quốc gia và dân tộc.
Bên cạnh đó, để quản lý chặt chẽ đội tàu khai thác, tỉnh Cà Mau đã thực hiện lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) cho hơn 1.500 tàu có chiều dài lớn nhất từ 15m trở lên theo quy định, đạt tỉ lệ 100%. Là một trong những tỉnh tiên phong nghiên cứu lắp đặt thiết bị VMS.
Cà Mau kêu gọi ngư dân lắp đặt và vận hành thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS). (Ảnh: C.M).
Ngoài ra, đã thiết kế, đưa vào sử dụng các phần mềm số hóa trên nền tảng Google Sheets để quản lý đối với tàu mất kết nối trong bờ, tàu cá nguy cơ vi phạm IUU cao, như hết hạn đăng ký, đăng kiểm, tàu cá 03 không (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác), mất tích, sang bán nhưng chưa sang tên… Đồng thời, thống kê đầy đủ sản lượng khai thác qua các cảng và bến cá tư nhân theo quy định.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau Phan Hoàng Vũ cho biết, để phấn đấu cùng cả nước gỡ bỏ “thẻ vàng” của EC trong năm 2024, cao điểm là chuẩn bị các điều kiện đón đoàn thanh tra của EC lần thứ 5, dự kiến trong tháng 5 năm 2024, tỉnh Cà Mau đã và đang triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp chống khai thác IUU.
Trọng tâm là tiếp tục giám sát tàu cá qua thiết bị VMS để cảnh báo kịp thời đối với những tàu gần biên giới vùng biển nước ngoài. Kiểm soát chặt chẽ các tàu mất kết nối thiết bị VMS để các tàu hoạt động bình thường trong vùng biển Việt Nam. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để giám sát 100% sản lượng khai thác qua cảng cá và bến cá tư nhân.
Đồng thời, tăng cường xử phạt các hành vi vi phạm, đảm bảo 100% vi phạm phải được phát hiện kịp thời, ngăn chặn và xử lý theo quy định.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Cà Mau Phan Hoàng Vũ cũng chia sẻ thêm, đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với UBND các huyện có liên quan và thành phố Cà Mau tập trung rà soát việc thực hiện số hóa dữ liệu liên quan đến công tác chống khai thác IUU.
Qua đó, có giải pháp khắc phục đối với những nội dung chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa đạt yêu cầu.
Để chuẩn bị làm việc với đoàn thanh tra của EC lần thứ 5, góp phần cùng cả nước gỡ bỏ cảnh báo “thẻ vàng”, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đã ban hành công văn yêu cầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan, theo chức năng, nhiệm vụ được giao tập trung thực hiện các nhiệm vụ chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh.
Tăng cường kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm đối với tàu cá vi phạm khai thác IUU tại các cảng cá, trên các vùng biển. Tiếp tục triển khai và hướng dẫn ngư dân, doanh nghiệp thực hiện truy xuất thủy sản khai thác điện tử (eCDT).
Đồng thời, khẩn trương điều tra, xác minh thông tin, củng cố hồ sơ để xử lý nghiêm theo quy định các tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, tàu cá mất kết nối VMS. Giám sát và yêu cầu tàu cá đang hoạt động đã lắp thiết bị VMS duy trì kết nối 24/7. Kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cửa biển, kiên quyết không cho các tàu cá không đảm bảo điều kiện theo quy định ra biển hoạt động.
Bộ đội Biên phòng Kiên Giang giám sát chặt chẽ 100% tàu cá
Ông Nguyễn Tấn Dũng (65 tuổi, chủ tàu cá ở xã Bình An, huyện Kiên Lương) cho biết, bản thân ông cũng như nhiều chủ tàu đánh bắt xa bờ ở địa phương đều nóng lòng mong muốn ngành khai thác thủy sản nước ta được gỡ bỏ “thẻ vàng” IUU để tình hình xuất khẩu thủy sản được ổn định và đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn.
Kiên Giang có 100% tàu cá đã được đăng ký, 100% tàu cá đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình.
“Với sự vào cuộc tích cực của cán bộ, chiến sĩ Biên phòng trong việc tuyên truyền, nhắc nhở, các quy định về khai thác, đánh bắt hợp pháp trong thời gian qua đã giúp “thấm sâu” tới mỗi chủ tàu, tài công, ngư dân. Không còn tình trạng chủ tàu hay ngư phủ vi phạm do thiếu hiểu biết như trước đây. Quan trọng là mỗi người tham gia hoạt động khai thác cần nêu cao tinh thần, trách nhiệm để thực hiện nghiêm các quy định, không còn để xảy ra những vi phạm, để nước ta sớm được gỡ bỏ thẻ vàng”, ông Dũng chia sẻ.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang Lê Hữu Toàn cho biết, thời gian qua, các sở, ngành, đơn vị và địa phương đã nỗ lực trong tổ chức thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU theo Quyết định số 81/QĐ-TTg ngày 13/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ, điều này thể hiện sự quyết tâm chính trị của tỉnh, qua đó đã nâng cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu các sở, ngành, địa phương.
Theo đó, tỉnh Kiên Giang đã thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như: ban hành kế hoạch thực hiện Đề án chuyển đổi một số nghề khai thác hải sản ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái trên địa bàn tỉnh Kiên Giang theo Quyết định số 208/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch hỗ trợ cước phí thuê bao dịch vụ vệ tinh giám sát hành trình cho tàu cá.
Trong công tác quản lý tàu cá, đến nay có 100% tàu cá đã được đăng ký; 100% tàu cá đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (có 23 tàu cá nằm bờ); 95,5% tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản; giám sát 61,3% sản lượng khai thủy sản bốc dỡ qua cảng với sản lượng 62.305,9 tấn và kiểm soát 100% sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng cá chỉ định với sản lượng 4.803 tấn; cấp 16 giấy biên nhận bốc dỡ hàng qua cảng với số lượng là: 112.409 kg; cấp 04 giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản (SC) cho 02 Doanh nghiệp với số lượng 96.849 kg.
Cảng cá Tắc Cậu lớn nhất tỉnh Kiên Giang có khả năng đón khoảng 500 tàu một ngày đêm với sản lượng thủy hải sản hơn 250.000 tấn/năm.
Đến nay, việc xử phạt vi phạm hành chính, các sở, ngành, địa phương của tỉnh Kiên Giang và lực lượng chức năng Trung ương đã mở nhiều đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra kiểm soát và xử phạt nghiêm 100% hành vi vi phạm khai thác IUU.
Các lực lượng Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh đã tổ chức nhiều tàu tuần tra, kiểm tra, kiểm soát phòng, chống khai thác IUU trên vùng biển giáp ranh giữa Việt Nam và các nước trong khu vực nên đã hạn chế tình trạng tàu cá Kiên Giang vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài.
Nhờ thực hiện quyết liệt, thường xuyên công tác phòng, chống tàu cá khai thác IUU, thời gian qua, số tàu cá vi phạm khai thác hải sản vùng biển nước ngoài giảm đáng kể, năm 2020 có 43 vụ/323 tàu, đến cuối năm 2023 còn 16 vụ/22 tàu vi phạm.
Thực hiện Chỉ thị số 32 ngày 10/4/2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định và phát triển bền vững ngành thủy sản, tỉnh Kiên Giang chỉ đạo hoàn thành 100% việc đăng ký, đăng kiểm, đánh dấu tàu cá, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; liên tục mở các đợt cao điểm tuần tra kiểm soát, ngăn chặn, xử lý mọi hành vi vi phạm liên quan đến chống khai thác IUU.
Phối hợp kiểm tra, giám sát trên biển
Đại tá Doãn Đình Tránh, Phó Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kiên Giang thông tin: “Biển Kiên Giang cũng tiếp giáp với biển Cà Mau nên chúng tôi thường xuyên trao đổi với Bộ đội Biên phòng Cà Mau, Hải quân vùng 5, Cảnh sát biển vùng 4 để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nắm tình hình trên biển; tuyên truyền, ngăn chặn, hạn chế, dần đi đến chấm dứt vi phạm khai thác IUU. Trong thời gian tới, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh làm tốt hơn nữa công tác phối hợp với các sở, ban, ngành, các lực lượng, tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh triển khai thực hiện tốt công tác tuần tra, kiểm soát các phương tiện ra vào các cảng”.
