Đền thờ 10 anh hùng liệt sĩ khởi nghĩa Hòn Khoai là biểu tượng thể hiện lòng tri ân sâu sắc của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân tỉnh Cà Mau đối với công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Dự án đầu tư xây dựng công trình đền thờ 10 anh hùng liệt sĩ khởi nghĩa Hòn Khoai được UBND tỉnh phê duyệt trên diện tích hơn 8.000m2 với tổng mức đầu tư 40,5 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh Cà Mau.
Công trình bao gồm các hạng mục: Hồ nước, đảo Hòn Khoai thu nhỏ, đền thờ, nhà che mộ, nhà quản lý… Riêng, hạng mục nâng cấp mộ và xây mới đền thờ được thực hiện trên diện tích 563,5m², chiều cao công trình 10,28m, với giá trị gói thầu trên 9 tỷ đồng. Thời gian thực hiện dự án từ 2017 – 2019.
Dâng hương tại đền thờ 10 anh hùng liệt sĩ khởi nghĩa Hòn Khoai.
Trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư đã rút ngắn thời gian thi công, hoàn thành công trình trước thời gian theo quyết định được phê duyệt một năm. Đồng thời, quản lý chặt chẽ nguồn kinh phí, tiết kiệm được khoảng 10 tỷ đồng cho ngân sách tỉnh. Đến nay, dự án nâng cấp mộ và xây mới đền thờ 10 anh hùng liệt sĩ khởi nghĩa Hòn Khoai đã đi vào hoàn thành.
Ngược dòng lịch sử, cách đây đúng 78 năm, trong khí thế cách mạng hào hùng của khởi nghĩa Nam kỳ, thực hiện chỉ đạo của Xứ uỷ Nam kỳ, Tỉnh uỷ đã chỉ đạo tiến hành chuẩn bị khởi nghĩa và quyết định chọn Hòn Khoai (nay thuộc huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau) làm điểm đột phá mở đầu.
Đêm ngày 12, rạng sáng ngày 13/12/1940, từ vùng cực Nam của Tổ quốc, cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai đã diễn ra theo đúng kế hoạch.
Lễ cắt băng khánh thành đền thờ 10 anh hùng liệt sĩ khởi nghĩa Hòn Khoai.
Cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai là trận chiến đấu trực diện, đầy thử thách đầu tiên của những chiến sĩ tiên phong và vai trò lãnh đạo cách mạng của những đảng viên trong tỉnh. Qua đó, đánh dấu sự trưởng thành của Đảng bộ trong quá trình xây dựng và phát triển, là tiếng súng mở đầu thời kỳ đấu tranh bằng bạo lực vũ trang để giành chính quyền.
Từ ý nghĩa trọng đại đó, đại hội lần thứ VI Đảng bộ tỉnh Minh Hải (nay là tỉnh Cà Mau và tỉnh Bạc Liêu) đã quyết định chọn ngày 13/12/1940 làm ngày truyền thống cách mạng của Đảng bộ, quân và dân tỉnh Minh Hải.
