Học hỏi và vận dụng
Xuất phát từ nhu cầu khách quan của xã hội với đội ngũ hội viên Hội Luật gia, từ tháng 6/2016, được sự chấp thuận của Chủ tịch UBND tỉnh, mô hình điểm cà phê giao lưu pháp luật của Hội Luật gia tỉnh Ninh Thuận đã được triển khai.
Giao lưu pháp luật gồm những nội dung chính: Tìm hiểu, giải đáp pháp luật nhằm phục vụ cho mọi đối tượng có nhu cầu để nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật; tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý để bảo đảm đối tượng có nhu cầu được hỗ trợ, hướng dẫn cách ứng xử theo quy định pháp luật nhằm giải quyết những mâu thuẫn, tranh chấp; trao đổi, thông tin về pháp luật nhằm giúp cho các hội viên cập nhật kết quả hoạt động của Hội tại địa phương; những văn bản pháp luật mới ban hành hoặc tìm hiểu về phương pháp hoạt động công tác Hội.
Kết quả và kinh nghiệm bước đầu
Trước khi có mô hình cà phê giao lưu pháp luật, bình quân mỗi năm trung tâm Tư vấn pháp luật thuộc Hội Luật gia tỉnh tiếp nhận, giải quyết khoảng từ 30-40 vụ việc. Sau một năm thực hiện, số vụ việc tiếp nhận, giải quyết tại điểm cà phê giao lưu pháp luật tăng gấp hai lần.
Nhiều vụ việc trong các lĩnh vực từ hôn nhân gia đình; khế ước về cho vay, trả nợ; tranh chấp đất đai, thừa kế đến xử phạt vi phạm hành chính và tố tụng hình sự… đều đã được trao đổi thông tin. Những vụ việc cần thiết phải có văn bản trả lời hoặc tác động giải quyết đã được Trung tâm và ban Thường trực Hội Luật gia tỉnh giải quyết theo quy định pháp luật.
Điểm cà phê giao lưu pháp luật đã tạo không gian gần gũi, chân tình trong quá trình thông tin về vụ việc cũng như quá trình cung cấp những quy định của pháp luật để vận dụng ứng xử là kinh nghiệm đáng ghi nhận của hoạt động này.
Người có nhu cầu cảm thấy dễ tiếp xúc hơn; người thực hiện việc hướng dẫn cũng có thời gian để tìm hiểu sâu kỹ hơn về những nguyên nhân kinh tế, văn hóa, xã hội; những mối quan hệ xã hội phức tạp, phong phú và tế nhị đã được khai thác cụ thể hơn trong môi trường giao lưu thân thiện để từ đó định hướng vụ việc được đạt lý thấu tình trọn vẹn hơn.
Nhiều vụ việc đã được người có nhu cầu cung cấp, thông tin và bày tỏ không chỉ là vấn đề đơn thuần pháp lý của vụ việc mà còn nhiều mối quan hệ về kinh tế, văn hóa, xã hội. Trong đó vấn đề liên quan đến tư cách, đạo đức, phẩm chất của cán bộ khi thi hành công vụ là nội dung rất đáng ghi nhận để góp phần tham gia chỉnh đốn sự trung thành, liêm khiết của cán bộ,công chức, viên chức…
Thông tin về kết quả hoạt động vẫn còn hạn chế nên sau một năm, khi sơ kết ban Thường trực Hội Luật gia tỉnh đã đề nghị UBND cấp xã thông báo, giới thiệu và cung cấp số điện thoại liên lạc. Mô hình cà phê giao lưu pháp luật không chỉ diễn ra tại một điểm mà có thể thực hiện bởi những nguồn thông tin khác sinh động hơn.
Tuy nhiên, để nâng cao hiệu quả hoạt động, tinh thần “ba thiện” đã được ban Thường trực Hội Luật gia tỉnh phát động; đó là thiện tâm để nâng tầm công việc, thiện nghệ để chuyên sâu phần nghề, thiện chí để tận tụy với phần nghiệp. Đồng thời, tăng cường các biện pháp đề cao trách nhiệm của hội viên; các chi hội Luật gia được phân công trực tiếp tại điểm cà phê giao lưu pháp luật…
Mô hình điểm cà phê giao lưu pháp luật của Hội Luật gia tỉnh Ninh Thuận.
Nhiều vụ việc được giải quyết thấu tình đại lý
Nói đến đây, ông Phạm Văn A - Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Ninh Thuận đã chia sẻ một câu chuyện đã được hội “bàn tròn” luật sư tư vấn và bảo vệ thành công.
Ví dụ như vụ việc của chị Hồ Thị Ngọc T. (SN 1985, cư trú tại xã Xuân Hải, Huyện Ninh Hải, Tỉnh Ninh Thuận). Bất ngờ một sáng tỉnh dậy, chị T. phát hiện chồng mình tên H. đã bế cô con gái 24 tháng tuổi bỏ đi cùng toàn bộ số tiền chị T. dành dụm được.
Chị T. đã làm đơn trình báo với công an; UBND xã Xuân Hải và Công an huyện nhưng những nơi này chỉ nhận đơn và chưa có sự tác động nào sau gần 2 tháng chờ đợi. Mong muốn của T. là tìm lại đứa con và đề nghị xử lý H. theo quy định của pháp luật.
Thông qua hoạt động “cà phê giao lưu pháp luật”, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Ninh Thuận cho biết, các luật gia đã phân tích để T. hiểu rõ vì sao công an; UBND xã; công an huyện chưa thể có những “động thái” như chị T. mong muốn bởi chưa biết H. đang ở đâu và những yếu tố cấu thành của hành vi chiếm đoạt hoặc bắt cóc trẻ em chưa hội đủ điều kiện.
Nội dung cần tập trung là T. phải tự xác định khả năng nơi H. cùng con gái đang ở đâu? Để từ đó tìm các giải pháp thích ứng, trước mắt là đưa được đứa con trở về với T..
Hội Luật gia tỉnh sẽ giúp chị T. soạn thảo một văn bản ghi nhận sự kiện theo báo cáo của T. để khi tìm đến địa phương nơi H. cùng đứa con đang ở, T. trình bày sự việc và xuất trình văn bản khi cần thiết để chứng minh cho sự kiện pháp lý mà T. đang cần giúp đỡ.
Việc tìm đứa con cần phải thực hiện với những giải pháp linh hoạt nhưng giải pháp trọng tâm vẫn phải bảo đảm yếu tố “bí mật bất ngờ” không để xảy ra tình huống xô xát gây ảnh hưởng đến sức khỏe của đứa con hoặc tổn hại sức khỏe của người khác và bảo đảm khống chế có hiệu quả mọi hành vi cản trở của H. để giúp T. lấy lại đứa con…
Kết quả vụ việc, sau khi xác định được H. đang ở TP.Biên Hòa - tỉnh Đồng Nai và chung sống như vợ chồng với người khác cùng đứa con do H. bắt đi. Biết được, H. và “người tình” thường uống cà phê vào buổi tối nên T. đã nhờ một người bạn và tìm hai thanh niên có đủ sức khỏe (trong đó có 1 người sẵn sàng đưa T. và đứa con ra khỏi nơi H. đang giữ con một cách kịp thời).
Khi tiếp cận, lợi dụng lúc H. vào khu vực vệ sinh, chỉ còn lại “người tình” của H. và đứa con, T. và người bạn thân đã tiếp cận, đứa bé đã được T. nhanh chóng đưa ra ngoài…
Đến khi H. vào không thấy đứa con, H. có ý định gây khó cho người bạn thân của T. nhưng khi bạn tuyên bố việc T. bị mất con đã có văn bản của cơ quan có thẩm quyền xác nhận nên H. đã phải im lặng. T. đã tìm được đứa con theo mong muốn của mình.
Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Ninh Thuận hi vọng những kết quả bước đầu của mô hình cà phê giao lưu pháp luật từng bước góp phần truyền tải, nâng cao nhận thức; hình thành thói quen chủ động học tập, tự giác tuân thủ pháp luật trong cán bộ, công chức, viên chức và nhân dân.
Điều có ý nghĩa quan trọng đối với nội bộ Hội là thông qua hoạt động điểm cà phê giao lưu pháp luật để tiếp tục thường xuyên duy trì phong phú những hoạt động của các cấp Hội ở cơ sở.
Việc làm này rất cần quyết tâm chính trị trên nền tảng công bằng, dân chủ vì một Nhà nước kiến tạo, lấy mục tiêu phục vụ nhân dân là chính với ý thức thượng tôn pháp luật bằng các hình thức phong phú, thiết thực hưởng ứng Ngày pháp luật Việt Nam.
Tư Viễn
