Vào mỗi dịp Tết đến xuân về, việc tặng quà, biếu quà cho cán bộ, công chức lại trở thành vấn đề “nóng”. Vậy, pháp luật hiện hành quy định thế nào về vấn đề này?
Cán bộ, công chức, viên chức được được nhận quà Tết có giá trị dưới 500.000 đồng. (Ảnh minh họa)
Theo quy định của Nghị định 59/2019/NĐ-CP hướng dẫn Luật Phòng chống tham nhũng thì cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn chỉ được sử dụng tài chính công, tài sản công để làm quà tặng vì mục đích từ thiện, đối ngoại và thực hiện chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
Việc tặng quà phải thực hiện đúng chế độ, định mức, tiêu chuẩn, đối tượng theo quy định của pháp luật; cơ quan, đơn vị tặng quà phải hạch toán kế toán và thực hiện công khai trong cơ quan, đơn vị mình theo đúng quy định của pháp luật.
Về việc nhận quà tặng, Nghị định quy định cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn không được trực tiếp hoặc gián tiếp nhận quà tặng dưới mọi hình thức của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan đến công việc do mình giải quyết hoặc thuộc phạm vi quản lý của mình. Trường hợp không từ chối được thì cơ quan, tổ chức, đơn vị phải tổ chức quản lý, xử lý quà tặng theo quy định.
Nghị định quy định rõ, cơ quan, tổ chức, đơn vị khi nhận được quà tặng không đúng quy định thì phải từ chối; trường hợp không từ chối được thì phải giao lại quà tặng cho bộ phận chịu trách nhiệm quản lý quà tặng của cơ quan, đơn vị đó để xử lý theo quy định.
Người có chức vụ, quyền hạn khi nhận được quà tặng không đúng quy định thì phải từ chối; trường hợp không từ chối được thì phải báo cáo Thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị mình hoặc Thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp trên trực tiếp và nộp lại quà tặng để xử lý theo quy định trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được quà tặng.
Nghị định quy định rõ cơ quan, tổ chức, đơn vị sử dụng tài chính công, tài sản công tặng quà không đúng quy định thì phải bồi hoàn giá trị quà tặng cho Nhà nước. Cá nhân sử dụng tài chính công, tài sản công tặng quà không đúng thẩm quyền, không đúng quy định thì phải bồi hoàn giá trị quà tặng và tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước.
Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị vi phạm quy định về nhận quà tặng, xử lý quà tặng, người có chức vụ, quyền hạn vi phạm quy định về nhận quà tặng, báo cáo, nộp lại quà tặng thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật về xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước.
Ngoài ra, theo điều 11 Quy chế về việc tặng quà, nhận quà và nộp lại quà tặng của cán bộ, công chức, viên chức được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành kèm theo Quyết định 64/2007/QĐ-TTg , trong trường hợp sau cán bộ, công chức, viên chức được nhận quà biếu, quà tặng mà không bị coi là vi phạm: Quà tặng từ họ hàng, người thân trong gia đình mà những người đó không có mối quan hệ về lợi ích liên quan đến hoạt động công vụ hoặc từ những cơ quan, đơn vị, cá nhân không liên quan đến hoạt động công vụ của cán bộ, công chức.
Khi đó, cán bộ, công chức được tặng quà không phải báo cáo với cơ quan, đơn vị nhưng phải kê khai thu nhập trong trường hợp có yêu cầu.
Khoản 4 Điều 12 của Quy chế cũng chỉ rõ, ngoài trường hợp nêu trên, trong trường hợp cán bộ, công chức bị ốm đau, tai nạn hoặc nhân dịp hiếu, hỷ, lễ, tết truyền thống thì được nhận quà dưới 500.000 đồng.
Tuy nhiên, việc nhận quà với định mức này vẫn phải đáp ứng các điều kiện: Quà tặng do tổ chức, cá nhân không liên quan đến hoạt động công vụ tặng; Không thuộc trường hợp tặng quà không rõ mục đích; Không thuộc trường hợp tặng quà có mục đích liên quan đến các hành vi tham nhũng.
Điều 24 Nghị định 59 cũng hướng dẫn quy định về việc tặng quà như sau: Cơ quan, tổ chức, đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn chỉ được sử dụng tài chính công, tài sản công để làm quà tặng vì mục đích từ thiện, đối ngoại và thực hiện chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật.
Như vậy, căn cứ trên cho thấy, trong dịp Tết Nguyên đán, cán bộ, công chức được nhận quà tặng dưới 500.000 đồng nhưng phải đáp ứng các điều kiện nêu trên.
Hoàng Mai
