Tiếp tục chương trình làm việc Phiên họp thứ 9, chiều 16/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà.
Một trong những vấn đề thu hút sự quan tâm đặc biệt của các đại biểu rất là kiểm soát hoạt động xả thải của các nhà máy; xử lý chất thải công nghiệp. Vấn đề thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; chất thải liên quan đến phòng, chống dịch Covid-19. Vấn đề ô nhiễm nước thải, rác thải sinh hoạt và giải pháp đầu tư xây dựng nhà máy xử lý tại các địa phương.
Xử lý rác thải liên quan đến Covid-19
Đặt câu hỏi tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Tp. Hà Nội) đề nghị làm rõ những giải pháp xử lý hiệu quả việc thu gom, xử lý rác, nhất là rác thải có Covid-19.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, vấn đề chính sách, pháp lý quy định trách nhiệm xử lý rác thải đã có đầy đủ trong Luật Bảo vệ môi trường 2020, các nghị định, thông tư hướng dẫn.
Tuy nhiên, cần phải có sự phối hợp của cả hệ thống chính trị và người dân để đạt hiệu quả cao nhất. Cụ thể, chất thải rắn chôn lấp không hợp vệ sinh gây hệ lụy rất lớn cho môi trường, hơn nữa đây là tài nguyên nhưng chưa được tái chế sử dụng hiệu quả.
"Năm 2022, Bộ sẽ tổng kết đánh giá toàn bộ trung tâm xử lý chất thải, tình trạng môi trường hiện nay và công bố công nghệ để các địa phương lựa chọn công nghệ tái chế phù hợp. Quy trình từ thu gom đến xử lý cần công nghệ đồng bộ.
Trách nhiệm của người dân rất quan trọng và việc này cũng cần xã hội hóa, Nhà nước hỗ trợ thêm, và sau này trở thành ngành công nghiệp dịch vụ xử lý rác thải, có những ưu tiên, ưu đãi", Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho hay.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trả lời tại phiên chất vấn.
Về vấn đề xử chất thải liên quan đến dịch Covid-19, ông Hà thông tin, ngay từ đầu, Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định, đây là chất thải nguy hại, cần quy trình xử lý đặc biệt.
Bộ Y tế hướng dẫn về chuyên môn, Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định đối tượng, phương pháp thu gom, cung cấp cơ sở xử lý chất thải nguy hại có đủ năng lực xử lý...
Trước đó, Bộ Y tế đã có Công văn số 922/BYT-MT gửi Bộ TNMT, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường quản lý chất thải với các trường hợp mắc Covid-19 tại nhà.
Để tăng cường quản lý chất thải phát sinh từ các trường hợp F0 đang quản lý tại nhà, Bộ Y tế đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị, địa phương triển khai các giải pháp tăng cường vận chuyển, xử lý chất thải trong phòng, chống dịch Covid-19 đảm bảo kịp thời và an toàn phòng, chống dịch.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cần phối hợp UBND cấp tỉnh kiểm tra việc vận chuyển, xử lý chất thải trong phòng, chống dịch Covid-19 theo thẩm quyền, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.
Bộ Y tế cũng đề nghị UBND cấp tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành và đơn vị liên quan tại địa phương thực hiện quản lý chất thải phát sinh đối với các trường hợp F0 đang quản lý tại nhà.
Cụ thể như: Xây dựng phương án thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải phát sinh đối với các trưởng hợp F0 đang quản lý tại nhà trên địa bàn. Ngoài ra, các đơn vị phải hướng dẫn việc phân loại chất thải. Chất thải sinh hoạt phát sinh từ phòng cách ly của F0 quản lý tại nhà (bao gồm cả đồ vải, quần áo thải bỏ) và khẩu trang, trang phục phòng hộ cá nhân của người chăm sóc khi tiếp xúc với F0 thải bỏ được coi là chất thải lây nhiễm.
Các chất thải này phải được bỏ vào túi hoặc thùng có lót túi, bên ngoài túi, thùng đựng chất thải có chữ "Chất thải có nguy cơ chứa SARS-CoV-2". Các loại chất thải sinh hoạt phát sinh từ các khu vực khác của nhà có người F0 thực hiện phân loại theo hướng dẫn của địa phương để đưa đi xử lý theo quy định.
Xử lý rác thải rắn và rác thải đô thị
Quan tâm đến rác thải rắn và rác thải đô thị, ĐBQH Nguyễn Quang Huân (Bình Dương) đề nghị Bộ trưởng cho biết biện pháp để xử lý rác và hoàn nguyên những bãi rác hiện có vì vệ sinh môi trường và đô thị đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nước thải và rác thải gây ô nhiễm trầm trọng nguồn nước, đất và phát thải khí nhà kính...
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) chất vấn Bộ trưởng Trần Hồng Hà.
Trả lời câu hỏi của đại biểu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, tới đây sẽ theo hướng thay đổi quan điểm thay vì chôn lấp, không hợp vệ sinh sang việc coi đây là một loại tài nguyên phải tái sử dụng, tái chế có hiệu quả.
Về nội dung liên quan đến công nghệ, trong năm 2022 Bộ sẽ tổng kết, đánh giá toàn bộ các trung tâm xử lý chất thải, qua đó nắm rõ hơn tình trạng môi trường trên cả nước hiện nay và chúng tôi sẽ công bố những công nghệ phù hợp để các địa phương chủ động lực chọn. Nhưng công nghệ gì thì cũng sẽ theo hướng tái chế, tái sử dụng và xử lý chất thải biến thành năng lượng. Địa phương sẽ có hướng dẫn và sẽ lựa chọn để có cách thức xử lý phù hợp biến rác thành phân bón hoặc chuyển hóa thành, biogas, điện...
Vấn đề cuối cùng theo tôi rất quan trọng, đó là trách nhiệm của người dân, các cơ chế chính sách, các cơ chế tài chính và phải xã hội hóa được công việc này. Trong luật đã đề cập về vấn đề dịch vụ, trong đó cũng đã nói là các dịch vụ này hoàn toàn có thể tính toán một phần người dân đóng góp, một phần ban đầu là trách nhiệm của Nhà nước sẽ hỗ trợ thêm để trở thành một ngành công nghiệp dịch vụ, có các chính sách ưu tiên, ưu đãi.
Còn vấn đề nước thải hiện nay, quan điểm rất rõ là đối với các trung tâm xử lý nước thải, chất thải rắn, phải coi là các trung tâm dịch vụ công và nhà nước phải cung cấp mặt bằng. Thông qua quy hoạch, chúng ta lựa chọn công nghệ và hình thành cơ chế đấu thầu, đấu giá như nào và phải có sự hỗ trợ ban đầu từ nhà nước để làm sao chi phí xử lý nước thải thu hút được doanh nghiệp tham gia đầu tư.
