Thông tin trên được đưa ra tại Họp báo công bố Báo cáo kết quả khảo sát xã hội học “Tham nhũng từ góc nhìn của người dân, doanh nghiệp và cán bộ, công chức, viên chức” do Thanh tra Chính phủ cùng Ngân hàng Thế giới thực hiện, sáng 20/11.
Số liệu của cuộc khảo sát xã hội học ghi nhận.
Cuộc khảo sát quy mô này được tiến hành tại 10 tỉnh/thành và 5 bộ/ngành với tổng số 5.460 người, trong đó có 2.601 người dân, 1.058 doanh nghiệp và 1.801 cán bộ công chức.
Với cảnh sát giao thông (CSGT), những người được hỏi ý kiến cho rằng hành vi được coi là tham nhũng là nhận tiền và không xử phạt lỗi vi phạm của người tham gia giao thông.
Các hành vi, tình huống được coi là tham nhũng khác với tỷ lệ cao còn có: Trước khi xét xử, thẩm phán nhận tiền, quà của đương sự; công chức giúp người khác một việc liên quan đến công vụ của mình sau đó nhận quà cảm ơn có giá trị 10 triệu đồng;...
Các khoản hối lộ lớn được nêu gồm: xin việc, giáo dục và trường học, CSGT, xin cấp sổ đỏ nhà đất, dịch vụ y tế, vay vốn…
Có tới hơn 75% người được hỏi cho rằng tham nhũng là một vấn đề nghiêm trọng, 45% cán bộ công chức chứng kiến hành vi tham nhũng, 44% doanh nghiệp và 28% người dân trả chi phí không chính thức.
Một trong những thách thức trong việc phòng chống tham nhũng lại xuất phát từ chính CBCC. Điển hình, có tới 64% CBCC cho rằng CBCC sẵn sàng tiếp tay cho đối tượng tham nhũng và 86% cho rằng tâm lý e ngại khi đấu tranh chống tham nhũng vẫn còn phổ biến trong CBCC.
Lý do được đưa ra là: Không tin tưởng vào người có thẩm quyền; ngại đụng chạm đến những người thân quen; sợ bị trù dập, trả thù; không ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của mình; người có thẩm quyền có thể liên quan đến đối tượng tham nhũng…
Phó tổng Thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng lưu ý, kết quả khảo sát lần này không đại diện cho ý kiến tổng thể của nhân dân, DN (doanh nghiệp) và CBCC (cán bộ công chức) mà chỉ mang tính tham khảo.
Tuy nhiên, kết quả khảo sát này rất có ý nghĩa để các cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhà khoa học và những người làm công tác hoạch định chính sách về phòng, chống tham nhũng tham khảo, phục vụ cho công tác nghiên cứu nhằm hướng tới mục tiêu ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng tại Việt Nam.
Đánh giá cao vai trò của báo chí, có tới 80% doanh nghiệp và cán bộ công chức cho rằng báo chí phát hiện ra tham nhũng trước khi cơ quan chức năng phát hiện, và hơn 8% cho rằng áp lực từ báo chí giúp các vụ tham nhũng khỏi bị “chìm xuồng.”
Bà Victoria Kwaka, giám đốc quốc gia, Ngân hàng thế giới nhận định: "Thông điệp chính của báo cáo là tham nhũng tuy là vấn đề nghiêm trọng, nhưng không phải không giải quyết được. Minh bạch và trách nhiệm giải trình thực sự là những thể chế hiện đại cần thiết cho Việt Nam trong giai đoạn tiếp theo”.
Ngọc Linh
