Trường hợp được cấp lại sổ bảo hiểm xã hội
Sổ bảo hiểm xã hội là căn cứ để giải quyết các chế độ cho người tham gia bảo hiểm xã hội theo quy định của Pháp luật. Sổ bảo hiểm xã hội ghi đầy đủ thông tin về người tham gia bảo hiểm xã hội về họ tên, nơi ở, các thông tin về thời gian làm việc, quá trình đóng và hưởng bảo hiểm xã hội...
Khi tham gia bảo hiểm xã hội mỗi cá nhân sẽ được cấp 1 sổ bảo hiểm xã hội theo quy định. Hiện nay, chúng ta vẫn sử dụng sổ bảo hiểm xã hội để là căn cứ giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Khi làm mất hoặc làm hỏng sổ BHXH buộc phải xin cấp lại sổ bảo hiểm xã hội và dùng sổ mới để thực hiện các ghi chép, làm căn cứ để hưởng các chế độ từ bảo hiểm xã hội.
Căn cứ vào Khoản 2, Điều 46 Quyết định 595 của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, có 3 trường hợp người tham gia BHXH được cấp lại sổ bảo hiểm xã hội như sau:
Thứ nhất, cấp lại sổ BHXH (bìa và tờ rời) các trường hợp: mất, hỏng; gộp; thay đổi số sổ; họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; người đã hưởng BHXH một lần còn thời gian đóng BHTN chưa hưởng.
Thứ 2, cấp lại bìa sổ BHXH các trường hợp: sai giới tính, quốc tịch.
Thứ 3, cấp lại tờ rời sổ BHXH các trường hợp: mất, hỏng.
Các cơ quan chức năng tạo điều kiện cho người lao động được cấp lại sổ bảo hiểm khi bị mất sổ, hỏng sổ đảm bảo người lao động được hưởng những quyền lợi chính đáng của mình.
Thủ tục cấp lại sổ BHXH
Thủ tục cấp lại sổ bảo hiểm xã hội được quy định chi tiết tại Điều 27 và Điều 29 Quyết định 595/QĐ-BHXH. Người tham gia bảo hiểm xã hội tùy từng trường hợp mà sẽ phải làm các thủ tục hồ sơ giấy tờ để xin cấp lại.
Trường hợp cấp lại sổ do mất, hỏng. Hồ sơ gồm: Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (Mẫu TK1-TS)
Trường hợp cấp lại sổ do thay đổi họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; điều chỉnh nội dung đã ghi trên sổ.
- Người tham gia:
+ Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (Mẫu TK1-TS);
+ Hồ sơ kèm theo: Quyết định (văn bản) chứng minh địa điểm làm việc; giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh cấp theo quy định; chứng minh nhân dân/thẻ căn cước công dân/hộ chiếu…
- Đơn vị sử dụng lao động:
Bảng kê thông tin (Mẫu D01-TS).
Người lao động nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH hoặc nộp thông qua đơn vị nơi đang làm việc và thời gian giải quyết không quá:
- 5 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ trong trường hợp điều chỉnh nội dung đã ghi trên sổ.
- 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ trong trường hợp cấp lại sổ do thay đổi họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; mất, hỏng sổ; cộng nối thời gian nhưng không phải đóng BHXH hoặc gộp sổ BHXH.
- 45 ngày trong trường hợp cần xác minh quá trình đóng BHXH ở tỉnh khác hoặc ở nhiều đơn vị nơi người lao động có thời gian làm việc.
Cấp lại sổ BHXH có ảnh hưởng đến quyền lợi?
Theo Quyết định số 1035/QĐ-BHXH, sổ bảo hiểm xã hội khi được cấp lại sẽ khác sổ được cấp lần đầu ở một vài điểm:
- Nội dung in trên bìa sổ (trang 1):
Dưới dòng ghi “số sổ” thì có ghi thêm dòng chữ “Cấp lần …” bằng chữ in thường, cỡ chữ 16, kiểu chữ đứng, đậm.
Nếu cấp lại lần thứ 1, thì ghi “Cấp lần 2”; cấp lại lần thứ 2, thì ghi “Cấp lần 3”.
Riêng sổ bảo hiểm xã hội cấp lại do thay đổi họ và tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, quốc tịch hoặc thay đổi số sổ thì trên sổ cấp lại sẽ in theo nội dung thay đổi.
- Nội dung in trong tờ rời sổ:
+ Nếu đang tham gia mà cấp lại sổ, dưới phần ghi quá trình đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp: in dòng lũy kế thời gian đóng quỹ hưu trí, tử tuất, bảo hiểm thất nghiệp chưa hưởng trên trang tờ rời cuối cùng.
+ Nếu đã hưởng BHXH 1 lần cấp lại sổ bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp, dưới phần ghi quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp: in dòng tổng thời gian đóng bảo hiểm thất nghiệp chưa hưởng trên trang tờ rời cuối cùng.
Với những quy định này, có thể thấy, việc in lại, cấp lại sổ BHXH chỉ với mục đích xác nhận lại những thông tin đăng ký ban đầu cũng như quá trình đóng, hưởng tính đến thời điểm hiện tại.
Thêm vào đó, việc đóng, hưởng các chế độ bảo hiểm của người lao động đều được theo dõi trên hệ thống của cơ quan BHXH. Do đó, việc cấp lại sổ bảo hiểm xã hội không làm ảnh hưởng tới bất cứ quyền lợi nào của những người tham gia.
Hoàng Mai