...Nhưng bất ngờ là ngoài Ajax, bạn có thể thấy di sản của huyền thoại người Hà Lan đang truyền cảm hứng cho một đội bóng chơi ở giải hạng Hai nước này.
Kế hoạch của Wim Jonk
Khi Wim Jonk trở lại dẫn dắt đội bóng thuở ấu thơ Volendam vào tháng 4/2019. Ông mang theo một đội ngũ với nhiệm vụ chuyền tải những ý tưởng của Cruyff trong suốt “Cuộc cách mạng nhung” mà ông tạo ra ở Ajax gần một thập kỷ trước.
“Kế hoạch Cruyff” là cuộc cải tổ của Cruyff với cấu trúc và hệ thống học viện của Ajax, nó được cho là nền tảng để đào tạo ra những ngôi sao như Frenkie de Jong và Matthijs de Ligt. Cruyff nhấn mạnh vào việc tạo ra thứ bóng đá hấp dẫn, một văn hoá chơi bóng và phát triển cầu thủ trẻ thông qua những chương trình cá nhân riêng biệt.
Điều đáng nói ở đây là tầm nhìn đó lại đang được thực hiện ở Volendam, một làng chài cách sân Johan Cruyff Arena chừng 20km về phía bắc. Đó là một dự án hoàn toàn khác biệt. “Một màu cam khác” (Biệt danh của Volendam) là một đội bóng nhỏ, họ thăng hạng lên Eredivisie (giải VĐQG Hà Lan) 9 lần nhưng kể từ 2009 đến nay chưa một lần trở lại.
Thời điểm ban lãnh đạo Volendam liên lạc với Jonk, đội bóng trải qua chuỗi trận bết bát khiến người hâm mộ và cả các nhà tài trợ mất hứng thú. Wim Jonk vốn là cựu cầu thủ Ajax, ông chơi bóng cho Ajax trong 8 năm trước khi gia nhập Inter Milan năm 1993. Năm 2008, ông trở lại Ajax để làm việc ở đội trẻ và sau đó được thăng chức làm Giám đốc học viện. Wim Jonk cùng Cruyff đã rời Ajax vào tháng 12/2015 sau những bất đồng với ban lãnh đạo. Tại Volendam, thử thách đầu tiên của Jonk là đưa người hâm mộ quay trở lại sân Kras.
Wim Jonk từng có thời gian khoác áo Inter Milan
Cựu tuyển thủ Hà Lan chia sẻ: “Khi đó họ thích ngồi ở quán bar và nhìn những cái vòi bia chứ không phải xem trận đấu. Tôi muốn đội chơi chủ động, phòng ngự dâng cao, thi đấu với quy tắc ba giây, lựa chọn người thứ ba – tất cả những phương án này để các cầu thủ quen với bóng đá tấn công, bóng đá hấp dẫn. Những lời này nghe thì đơn giản nhưng đằng sau đó là rất nhiều việc phải làm”.
Trong ngày đầu tiên làm việc, Jonk cho cả đội xem video các CLB hàng đầu thế giới, nói về việc chọn vị trí và những ý tưởng ông muốn truyền tải trong các buổi tập. “Điều đầu tiên các cầu thủ bảo tôi là ‘vâng, nhưng chúng tôi không phải Barcelona, chúng tôi không phải Manchester United hay Manchester City’”, Jonk – người đã nói rằng để phát triển, lấp đầy sân vận động và khiến CLB trở lại, họ cần “làm những điều đặc biệt” – cho biết.
Sau 3 năm làm việc, những nguyên tắc của anh được giữ vững, đội bóng của Jonk đang trên đường giành quyền thăng hạng khi bỏ cách đội xếp sau 21 điểm, bất bại 21 trận và chỉ thua 1 trận trong cả mùa giải.
“Hiện tại, nếu chúng tôi thắng 2-1 và đó không phải trận đấu mà đội đã chơi tốt nhất có thể, tất cả mọi người sẽ phàn nàn bởi chúng tôi cần khoảng cách 3-4 bàn. Chúng tôi vẫn đang tiến bộ và có nhiều điều cần học hỏi”, Jonk chia sẻ.
Giám đốc bóng đá Jasper van Leeuwen nói rằng nhiệm vụ tiếp theo là tiếp tục phát huy chính sách chuyển nhượng bền vững hơn, tập trung vào phát hiện “những tài năng có tiềm năng lớn” ở cả trong lẫn ngoài CLB. Ví dụ điển hình nhất là Micky van de Ven – hậu vệ trẻ trước đó từng bị phớt lờ ở lứa U19 nhưng đã toả sáng rực rỡ dưới thời Jonk. Anh được bán cho Wolfsburg với giá 3,15 triệu bảng mùa hè năm ngoái sau khi Volendam thắng Mino Raiola trong cuộc chiến pháp lý về phí chuyển nhượng.
Volendam sở hữu nhiều tài năng trẻ trong đội hình
Van Leeuwen cho biết: “Chúng tôi có kế hoạch 3 năm nhưng 2 năm đầu tiên đã tạo ra giá trị trong CLB. Ít nhiều điều chúng tôi làm cũng giống ở Ajax – tìm kiếm những tài năng lớn ở cả trong lẫn ngoài CLB. Sau năm thứ ba, đến hiện tại, chúng tôi đã bổ sung nhiều cầu thủ kinh nghiệm hơn để phục vụ mục tiêu thăng hạng”.
Đội bóng này không có ban tuyển trạch hay văn phòng cho các HLV học viện, và Ruben Jongkind nói rằng mọi thứ từ phát triển tài năng đến phương pháp tập luyện cần thay đổi.
Jongkind – giám đốc Học viện và Đào tạo Volendam đồng thời là người chịu trách nhiệm lên kế hoạch, truyền bá Kế hoạch Cruyff ở Ajax – chia sẻ: “Chúng tôi phải phát hiện, tuyển chọn và huấn luyện toàn bộ các HLV lẫn tuyển trạch viên mới. Chúng tôi cần tìm những người cởi mở về tư duy, sẵn sàng được đào tào lại. Điều quan trọng nhất là chúng tôi muốn cho thấy rằng nếu làm việc vì vẻ đẹp của bóng đá, sau đó bạn sẽ gặt hái thành quả.
Bạn có thể thấy điều đó ở một CLB lớn với ngân sách lớn, nhưng thấy điều đó ở một CLB với ngân sách hàng năm chỉ vỏn vẹn 5 triệu euro lại là chuyện khác”.
Đào tạo ra những cầu thủ triển vọng cho học viện và tìm ra những tài năng phù hợp là điều then chốt ở Volendam. Đội bóng này sẵn sàng cho những “gương mặt lầm lỡ” cơ hội. Đội bóng này có độ tuổi trung bình chỉ là 22,6.
Vẫn là chia sẻ từ Van Leeuwen: “Nếu cầu thủ ở đẳng cấp rất cao, anh ta sẽ không đến Volendam, chúng tôi phải thực tế như vậy. Nếu ai cũng thấy tài năng của một người, cậu ấy sẽ đến Chelsea hay Barcelona.
Volendam đang trên đường trở lại giải VĐQG Hà Lan
Nhiều người có thể đánh giá thực tế - toàn bộ dữ liệu dựa trên điều này – nhưng bạn không thể nào đo lườn
g được tiềm năng. Đó chính là mấu chốt.
Nếu mọi người giỏi khám phá tiềm năng của một cầu thủ thì đó là phần thưởng, vì bạn có thể đưa anh ta về đội trước khi mọi người phát hiện ra tiềm năng của anh ta”, Van Leeuwen nói.
Volendam cũng được hưởng lợi từ mối quan hệ với Inter Milan, đội bóng rất ấn tượng với cách Volendam đào tạo, nuôi dưỡng tài năng trẻ. Đội bóng hạng hai của Hà Lan đã gửi một số cầu thủ đến Inter theo dạng cho mượn.
“Chúng tôi có những tài năng trẻ lớn ở châu Âu”
Việc đưa tư tưởng của Cruyff vào thực hiện ở giải hạng Hai Hà Lan cho thấy niềm tin của Jonk, Jongkind và Van Leeuwen rằng nếu tuyển trạch tốt và tạo ra mối trường phù hợp có thể giúp cầu thủ phát huy hết tiềm năng của họ.
Van Leeuwen nói: “Làm việc ở Ajax, bạn ít nhiều chắc chắn có những cậu bé rất tài năng ở học viện và đội một, vì thế nếu tuyển trạch tốt, bạn sẽ có được người giỏi.
Jonk chịu ảnh hưởng lớn từ Cruyff
Sau đó là liên quan đến lối chơi. Làm thế nào để thực sự phát triển họ? Trong 25.000 công dân của Volendam chúng tôi sẽ không thể tìm ra 10 tài năng đặc biệt, đó là phi thực tế. Ở đây chúng tôi đang thu thập nhiều thông tin. Chúng tôi tìm và tuyển chọn những tài năng bị bỏ qua ở các nơi khác. Chúng tôi đi sâu vào những đặc tính và cả nền tảng của họ. Có thể họ phát triển muộn, có thể họ bị bỏ qua vì ở những đội bóng kia có tầm nhìn khác.
Nhưng nếu bạn chọn họ, cho họ một cơ hội và thời gian, tiếp thêm sự tự tin, phát triển từng cá nhân và khiến họ cảm thấy được trân trọng, chở che, chúng ta có thể thấy họ bùng nổ, thậm chí là nhiều hơn chúng ta tưởng.
Bạn sẽ không kỳ vọng những tài năng của Volendam sẽ giỏi hơn Ajax, nhưng tôi có thể khẳng định rằng một số tài năng của chúng tôi còn lớn hơn Ajax có. Đó là điều đáng để hy vọng, rằng một CLB nhỏ có thể đánh bại những đội bóng lớn bằng nỗ lực. Với tôi, đó chính là phần thưởng lớn hơn nhiều”.
Đưa Volendam lên tầm cao mới
Nếu Volendam giành quyền thăng hạng mùa này, mục tiêu của họ là trụ lại ở giải VĐQG ở mùa tiếp theo và sau đó khẳng định năng lực ở đấu trường này. “Nếu lên hạng, chúng tôi có một thử thách nữa là trụ lại và phát triển. Điều đó khó hơn nhiều và một giai đoạn mới bắt đầu”, Wim Jonk chia sẻ.
Hiện tại, ban lãnh đạo Volendam đã có kế hoạch xây sân vận động đa chức năng – với hình dạng như một con thuyền, hình ảnh liên tưởng tới nguồn gốc chài lưới của Volendam – nhưng Jongkind nói rằng việc lên hạng đồng nghĩa ít nhất ngân sách của đội sẽ tăng gấp đội. Ông chia sẻ: “Chúng tôi đang nghĩ đến các chiến lược chia sẻ câu chuyện, kết nối với các nhà tài trợ có thể liên quan đến ý tưởng phát triển bền vững này.
Volendam vốn nổi tiếng là địa điểm thu hút khách du lịch
Volendam là một thị trấn có tiếng, mọi người đều biết đến nó ở Hà Lan và có khoảng 1,5 triệu khách du lịch từ khắp thế giới đến đây mỗi năm. Vì thế, chúng tôi có tiềm năng lớn để thu hút nhiều khán giả ở khắp nơi thay vì chỉ gói gọn trong công dân thành phố.
Nhưng để làm được điều này, chúng tôi cần có mặt ở Eredivisie và kết nối với lối chơi mà Wim đang dạy các cầu thủ. Chúng tôi nghĩ rằng sự kết nối và câu chuyện của tất cả những tài năng ở đây – những người đã đi một chặng đường dài ở Volendam – thực sự có thể giúp CLB phát triển. Điều đó có thể làm được, chúng tôi chỉ cần thời gian, sự ủng hộ và trên hết là những người tin tưởng vào nó”.
