Trang trại nuôi trùn quế của Mai Thế Tâm (SN 1994, ở ấp 4, phường Tiến Thành, thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước) nằm khép mình trong vườn cao su xanh mướt ở ấp Bưng Trang, phường Tiến Thành (cách nhà Tâm chừng 4km). Hàng dãy nhà nối tiếp nhau được anh thiết kế rất bài bản, khoa học. Bên trong từng căn nhà, các ô nuôi trùn trên nền bê tông, nối tiếp nhau dày đặc một màu đen toàn phân và phân.
Anh Mai Thế Tâm (áo xanh) giới thiệu trang trại của mình.
“Nuôi trùn rất thú vị, phân bò đưa vào đây chỉ trong vòng từ 10-15 ngày con trùn đã biến phân bò thành phân vi sinh, bón rất tốt cho cây trồng. Trùn quế là loại khá dễ tính. Nuôi không khó chút nào, chỉ cần hiểu được tập tính, chăm sóc đúng kỹ thuật thì nó sẽ mang lại nguồn thu nhập cao”, anh Tâm chia sẻ.
Nói về cơ duyên đến với nghề, Mai Thế Tâm bộc bạch anh biết đến việc nuôi trùn quế rất tình cờ. Trong quá trình học đại học, Tâm được giao thực hiện đề tài khoa học về nông nghiệp. Qua tìm hiểu cuối cùng anh chọn trùn quế để thực hiện. Sau đó Tâm được thầy dẫn đi tham quan một số trang trại nuôi trùn quế ở huyện Củ Chi, TP.Hồ Chí Minh. Những con trùn quế cuộn “lúc nhúc” màu đỏ nhanh chóng thu hút sự chú ý của chàng sinh viên và trở thành niềm đam mê với anh lúc nào không hay.
Tốt nghiệp đại học Thủ Dầu Một, chuyên ngành Khoa học môi trường vào tháng 8/2016 với tấm bằng loại ưu nhưng Tâm không nộp hồ sơ xin việc mà quyết định đầu tư nuôi trùn quế.
“Đầu năm 2017, khi thuyết phục gia đình đầu tư mở trang trại chăn nuôi, ba mẹ và người thân đều phản đối nhưng khi nghe tôi trình bày mục đích, phương án, kế hoạch ngắn hạn, dài hạn và đặc biệt là tính ưu việt của ngành nghề mình chọn cũng như xu thế chung của xã hội thì cả gia đình đồng ý. Mục đích của tôi không phải chăn nuôi bò, mà ngành nghề kinh doanh chính - niềm đam mê của tôi, là nuôi trùn quế và sản xuất phân vi sinh từ phân trùn quế cung cấp cho thị trường”, Tâm kể.
Thời điểm đầu năm 2019 chàng kỹ sư 9X đã có trong tay hơn 20 con bò, 3 khu nuôi trùn quế và khu trồng cỏ với tổng diện tích gần 2ha. Sau gần 2 năm đầu tư bao công sức, tiền bạc khu nuôi trùn quế của Tâm đã xuất bán được hàng chục tấn phân vi sinh với nguồn thu nhập khá. Thành quả bước đầu là động lực để anh tiếp tục theo đuổi đam mê.
Trùn quế thường sống trong môi trường có nhiều chất hữu cơ đang phân hủy.
Theo anh Tâm, con trùn quế thuộc ngành ruột khoang thuộc nhóm trùn ăn phân, thường sống trong môi trường có nhiều chất hữu cơ đang phân hủy. Phân trùn quế và mùn bã sau quá trình nuôi trùn là nguồn phân bón hữu cơ rất tốt cho cây trồng. Bản thân trùn quế có hàm lượng Protein cao tương đương với bột cá, bột đậu tương dùng làm thức ăn chăn nuôi gia cầm, thủy sản rất tốt.
Chia sẻ về kinh nghiệm nuôi trùn quế, Tâm cho biết để trùn quế sinh trưởng tốt thì trại nuôi phải có mái che mưa, nắng, nền trại được xây dựng bằng xi măng hay nền đất cứng với chiều cao từ 5-10cm. Anh đã tự tay thiết kế trại cũng như các ô nuôi trùn quế với sự tư vấn, hướng dẫn của thầy giáo, học hỏi kinh nghiệm từ các trang trại, cơ sở trong và ngoài tỉnh và cả tìm hiểu trên Internet.
Anh Tâm thông tin thêm, giống trùn quế tốt nhất là ở dạng sinh khối (có lẫn cả trùn bố mẹ, con, trứng kén và cơ chất mà trùn đang sống quen) để trùn không bị “ngộp” với môi trường lạ và sinh sản nhanh. Khi đã chuẩn bị đủ giống và chuồng nuôi, chúng ta thả trùn giống bằng cách rải theo một đường thẳng giữa từng ô luống và nên thả vào buổi sáng.
Quy trình nuôi và sản xuất phân vi sinh cụ thể như sau: Trùn quế được mua về và nhân giống dần, phân bò tươi sau khi thu gom sẽ ủ khô hoặc ủ với nước từ 7-10 ngày thì lấy cho trùn ăn. Sau 2-3 ngày cho phân bò đã ủ lên trên bề mặt của ô đang nuôi để trùn ăn. Duy trì như vậy sau 4 tháng sẽ thu hoạch sản phẩm phân vi sinh, tức là phân của trùn quế.
Lưu ý, hàng ngày phải tưới ẩm mặt luống. Nếu môi trường nóng quá 34-35 độ C nên tưới nước nhiều lần để giảm nhiệt độ. Mật độ thả giống quyết định đến năng suất. Mật độ thích hợp khoảng 9-12kg sinh khối/m2 tương đương với 3-4kg trùn tinh/m2.
Phân trùn quế được coi là loại phân hữu cơ vi sinh tốt nhất trong tự nhiên. Đây là nguồn dinh dưỡng rất tốt cho tất cả loại cây trồng, giúp tạo ra sản phẩm nông nghiệp có chất lượng, năng suất cao. Mặt khác, loại phân này có tác dụng lâu dài và bền vững, giúp cải tạo đất tốt nhất. Vì vậy, nhu cầu đối với phân vi sinh từ nuôi trùn quế rất lớn.
“Hiện nay, xu hướng chung là phát triển nông nghiệp sạch nên nhu cầu sử dụng phân bón hữu cơ vi sinh rất lớn. Vì vậy, phân trùn quế của trang trại tôi sản xuất ra không đủ cung cấp cho thị trường. Chủ yếu là các trang trại trồng rau sạch, dưa lưới, cây ăn trái... đặt mua với số lượng không giới hạn. Về lâu dài, tôi muốn xây dựng một thương hiệu phân vi sinh riêng của tỉnh Bình Phước làm từ phân trùn quế...", anh Tâm nói.
Chàng kỹ sư trẻ cũng mong muốn nhân rộng mô hình nuôi bò kết hợp với nuôi trùn quế lấy phân để tăng thêm thu nhập cho nông dân. Từ đó tạo điều kiện để các hộ dân, cơ sở chăn nuôi, trồng rau sạch, sản xuất nông sản sạch liên kết với nhau cùng phát triển. Sẽ còn nhiều khó khăn ở phía trước nhưng với bản lĩnh, niềm tin, sự quyết tâm, đặc biệt là ý tưởng, chiến lược sản xuất - kinh doanh vì môi trường, lợi ích cộng đồng, tin rằng Mai Thế Tâm sẽ tiếp tục gặt hái được nhiều thành công trong tương lai.
Minh Hoa (t/h theo Dân Việt, báo Bình Phước)
