Cử tri mong muốn giải quyết triệt để
Sáng 26/3, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường trong khuôn khổ kỳ họp thứ 11, dưới sự điều hành của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, thảo luận về dự thảo báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của Quốc hội; các báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của ủy ban Thường vụ Quốc hội, hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội.
ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh (đoàn Long An) bày tỏ quan tâm đặc biệt đến công tác giám sát của Quốc hội. Kết thúc giám sát Quốc hội, ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết kết quả giám sát làm căn cứ quan trọng để Chính phủ, các bộ ngành, các cơ quan có liên quan triển khai.
Bên cạnh những điểm sáng khiến cử tri vui mừng thì hoạt động giám sát, nhất là công tác giám sát chuyên đề khiến cử tri băn khoăn liệu đã đi đến cùng và hiệu quả hay chưa.
Hội trường Quốc hội sáng 26/3.
Ông cho rằng, hoạt động giám sát đã có nhiều đổi mới, cử tri yên tâm hơn nhưng cũng cần tăng cường công tác hậu giám sát. “Cử tri mong muốn giải quyết triệt để chứ không để tình trạng đặt ra rồi để đấy”, ĐBQH Tuấn Anh nêu.
Theo ông, 7 chuyên đề được Quốc hội lựa chọn giám sát tối cao trong nhiệm kỳ này đều là những vấn đề sát với thực tiễn và được cử tri quan tâm như: an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy, phóng chống xâm hại trẻ em…
Các bộ, ngành địa phương cần có cam kết mạnh mẽ hơn trong việc bảo đảm triển khai các nghị quyết, kết quả giám sát chuyên đề và chịu trách nhiệm về cam kết đó.
ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh lấy ví dụ về việc thực hiện thu phí không dừng. Năm 2017, ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành nghị Quyết số 437 (Nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 Về một số nhiệm vụ và giải pháp tiếp tục hoàn thiện và đẩy mạnh việc thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT – PV). Theo đó, yêu cầu đến hết năm 2019 thì phải triển khai đồng bộ việc thu phí không dừng đối với tất cả các tuyến quốc lộ đầu tư theo hình thức BOT.
Tại Quốc hội, tháng 6/2018, nhiều ĐBQH đã có ý kiến về việc triển khai chậm Nghị quyết này như các ĐBQH: Nguyễn Anh Trí, Trương Minh Hoàng…
Các ĐBQH ghi nhận sự quyết liệt của Thủ tướng trong chỉ đạo vấn đề này. Tuy nhiên đến nay, việc triển khai còn chậm, chưa hoàn thành.
Một ví dụ khác là Nghị quyết 43 năm 2017 của Quốc hội giao nhiệm vụ đến hết năm 2018 thì kiện toàn cơ bản bộ máy quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm các cấp theo hướng tập trung đầu mối, trách nhiệm rõ ràng, nhưng đến khi xảy ra một vụ việc ví dụ như pate Minh Chay năm 2020 thì dư luận xã hội bức xúc là không rõ cơ quan nào chịu trách nhiệm giải quyết.
Xác định rõ trách nhiệm của bộ trưởng, trưởng ngành
ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh tiếp tục nêu, một số yêu cầu chính đáng của cử tri, ĐBQH từ đầu nhiệm kỳ đặt ra sau kết quả giám sát vẫn tiếp tục phải chờ đợi. Những quyết sách đúng và trúng được cử tri quan tâm, nhưng kết quả giám sát tổ chức thực hiện còn bất cập, chưa hiệu quả.
Vị ĐBQH đoàn Long An kiến nghị cần làm rõ trong báo cáo tổng kết nhiệm kỳ một số điểm còn hạn chế trong công tác giám sát liên quan đến hậu giám sát và phải đưa nội dung này vào báo cáo.
Ông cũng cho rằng, cần hoàn thiện cơ sở pháp lý - nhất là luật Hoạt động giám sát của Quốc hội, đổi mới cơ chế để tăng cường hiệu quả hoạt động giám sát chuyên đề, tăng cường vai trò của ĐBQH các cơ quan của Quốc hội đối với hậu giám sát.
“Việc này cần làm thường xuyên, tránh tính trạng bệnh tình tái phát, khi giám sát lại thì bệnh tình trầm trọng hơn giám sát lần trước”, ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh nhấn mạnh.
Cuối cùng, ông đề xuất nghiên cứu sửa đổi luật Hoạt động giám sát quy định cụ thể hơn trách nhiệm của Chính phủ, trách nhiệm của bộ, ngành trong việc ban hành kế hoạch triển khai nghị quyết về kết quả giám sát chuyên đề, có cơ chế ràng buộc trách nhiệm, tăng cường chế tài xử lý trách nhiệm trong việc thực hiện nghị quyết giám sát chuyên đề.
“Chính phủ xác định rõ trách nhiệm của bộ trưởng, trưởng ngành trong triển khai nghị quyết giám sát. Đây là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá tín nhiệm của Chính phủ, thành viên Chính phủ ở mỗi kỳ lấy phiếu tín nhiệm của Quốc hội”, ĐBQH Nguyễn Tuấn Anh nói.
ĐBQH Dương Trung Quốc: Những đại án xảy ra cũng có phần trách nhiệm của Quốc hội
Giám sát là vấn đề rất quan trọng. Nhiều lúc tôi chứng kiến đại án diễn ra mà những nhân vật có liên quan, sự việc có liên quan đã từng tồn tại trong thực tiễn mà nhiệm kỳ Quốc hội ấy không đề cập đến.
Vậy thì trách nhiệm của Quốc hội, các ĐBQH ở nhiệm kỳ xảy ra những sai sót ấy, ai chịu trách nhiệm? Nếu chúng ta sáng suốt phát hiện được thì chúng ta sẽ ngăn chặn được, hạn chế thất thoát về tiền bạc, nhân lực.
Ai đảm bảo rằng sau kỳ họp này không xảy ra những vụ việc thất thoát, tham nhũng nữa? Và lúc đó chúng ta đánh giá về chúng ta như thế nào? Cho nên tôi thấy rằng, mỗi thành công của Chính phủ đúng là có vai trò của Quốc hội, nhưng mỗi thất bại, sai sót của Chính phủ cũng có trách nhiệm của Quốc hội, những đại án xảy ra cũng có phần trách nhiệm của Quốc hội, ít nhất là Quốc hội của nhiệm kỳ ấy.
