Chặt xoan trồng sắn mang theo hi vọng thoát nghèo
Theo tìm hiểu của PV, năm 2012, tỉnh Thanh Hóa thành lập ban chỉ đạo thực hiện dự án trồng rừng tại huyện Mường Lát để giúp đồng bào xóa đói, giảm nghèo. Quá trình khảo sát, địa phương chọn cây xoan và lát trồng trên những quả đồi của địa phương này.
Từ năm 2012 đến năm 2019, Mường Lát đã trồng trên 17.000 ha xoan và cây lát, nâng độ che phủ rừng lên 74%. Sau hơn 10 năm, do không hiệu quả nên đồng bào Mường Lát đã chặt bỏ cây xoan, lát chuyển sang trồng sắn.
Sau 10 năm cây phát triển kém, người dân Mường Lát phải chặt bỏ cây xoan chuyển sang trồng sắn với hi vọng thoát nghèo (Ảnh: Pó Lý).
Niên vụ 2023 – 2024, Mường Lát có khoảng gần 3.000ha, năng suất ước đạt 180 tạ/ha, sản lượng ước đạt 54.000 tấn, với giá sắn hiện tại (từ 2,4 – 2,6 triệu đồng/1 tấn), toàn huyện đạt hơn 100 tỷ đồng.
Thu nhập từ cây sắn từng góp phần giúp người dân địa phương cải thiện đời sống của người dân Mường Lát.
Sắn được bao tiêu, nông dân vẫn thua lỗ
Trao đổi với PV Người Đưa Tin, ông Hà Văn Ca, Bí thư Huyện ủy Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa cho hay, đến thời điểm hiện tại sản lượng sắn trên địa bàn còn lại khoảng 8.400 tấn (tương đương 9% sản lượng và diện tích).
Công ty Phúc Thịnh (đơn vị cam kết bao tiêu cho người dân) vẫn đang tiếp tục mua với giá 1.500 đồng/kg (địa điểm tập kết) và đến 30/4 sẽ kết thúc. Một số điểm tại chân ruộng, ở bản làng xa xôi giá thu mua từ 1.100 – 1.300 đồng/kg.
Theo ông Ca, giá sắn năm nay xuống thấp, việc tiêu thụ gặp khó khăn, nhưng doanh nghiệp vẫn thu mua, không xảy ra việc ế ẩm. Không chỉ cây sắn và nông sản nói chung, giá thu mua phụ thuộc vào tính cung - cầu của thị trường và niên vụ.
Sắn rớt giá khiến đồng bào Mường Lát chưa thể thoát nghèo.
Nương sắn của đồng bào đang vào thời kỳ thu hoạch.
Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Thanh Hóa phối hợp với huyện Mường Lát bàn cách tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho cây sắn của địa phương. Theo đó, niên vụ năm 2025 -2026, người dân phải ký kết hợp đồng bao tiêu với nhà máy, nếu giá thị trường xuống quá thấp thì doanh nghiệp sẽ mua một mức giá "bảo hiểm" để người dân không bị thua lỗ.
Khi ký kết hợp đồng bao tiêu vùng nguyên liệu, doanh nghiệp sẽ có trách nhiệm giúp đỡ về kỹ thuật, phân bón … từ đó năng suất và sản lượng của cây sắn sẽ tăng lên.
Bí thư Huyện ủy Mường Lát cho hay, chủ trương của huyện là giữ nguyên diện tích cây sắn, không mở rộng thêm. Ngoài việc hỗ trợ của nhà nước và doanh nghiệp thì người dân cần đầu tư thâm canh nhằm tăng năng suất, chất lượng thì khi đó hiệu quả của cây sắn đối với đồng bào Mường Lát mới tăng lên.
Sắn được doanh nghiệp thu mua, bốc lên xe chở về nhà máy tiêu thụ.
Niên vụ 2024 – 2025, toàn huyện Mường Lát có hơn 3.000 ha trồng sắn, sản lượng ước đạt 60.000 tấn. Với giá thu mua trung bình 1.500 đồng/kg, tính vốn đầu tư, chăm sóc, thu hoạch … thì người trồng sắn ở Mường Lát không có lãi thậm chí thua lỗ.
Chị Giàng Thị Nắng (SN 1990), trú ở bản Suối Lóng, xã Tam Trung cho biết, với giá bán 1.100 - 1.300 đồng/kg, nếu tính cả công lao động chăm sóc thì người trồng sắn không đủ chi phí, thậm chí bị lỗ.
Anh Sung Sáy Pó (36 tuổi) ở xã Tam Chung cho biết, với mức giá bán như hiện tại thì hộ gia đình anh sẽ bị lỗ, còn nếu chờ giá sắn lên thì sợ sắn sẽ bị thối, mất còn lớn hơn.
Mường Lát huyện biên viễn của tỉnh Thanh Hóa với diện tíc 812,41km², dân số năm 41.857 người, mật độ dân số đạt 54 người/km². Mường Lát có 6 dân tộc sinh sống (Thái, Mông, Kinh, Mường, Khơ Mú, Giao) và đây là những huyện nghèo nhất cả nước.
