Đây là thông tin được bác sĩ Dương Thanh Hồng, Bệnh viện Tai mũi họng Tp.HCM và cộng sự báo cáo trong Hội nghị khoa học kỹ thuật ngày 29/9.
Bệnh nhân là một phụ nữ 34 tuổi, đến Bệnh viện Tai mũi họng Tp.HCM khám vì ù tai trái, nghe kém, chảy nước mũi từng đợt kéo dài suốt 1 năm qua. Đi khám ở nhiều nơi, chị đều được chẩn đoán bị viêm tai giữa. Dù điều trị nhưng tình trạng không cải thiện.
Khai thác bệnh sử được biết trước đây chị không bị chấn thương đầu mặt, không phẫu thuật tai hay bị viêm màng não. Thực hiện nội soi tai mũi họng, bác sĩ ghi nhận trong tai giữa có đọng dịch trong, CT-Scan xương thái dương ghi nhận một vị trí bị mất xương, kích thước khoảng 1cm.
Trước tình huống trên, bác sĩ nghĩ nhiều đến trường hợp người bệnh bị rò dịch não tủy tự phát qua tai. Tuy nhiên dịch rất ít không đủ thu thập để làm xét nghiệm xác định nên bệnh nhân được tư vấn nhập viện và phẫu thuật.
Quá trình phẫu thuật, các bác sĩ ghi nhận một vùng khuyết xương sàn sọ kích thước 1x1cm phía sau lớp niêm mạc phù nề. Khi bộc lộ màng nào, ghi nhận vị trí bị chảy dịch.
Bác sĩ đã vá lỗ rò bằng 2 lớp vật liệu tự thân (cân cơ thái dương, sụn màng sụn bình tai), sử dụng kháng sinh ngừa viêm màng não và nhiễm trùng. Sau 3 tháng tái khám, người bệnh không còn triệu chứng chảy nước mũi và ù tai sau mổ, không còn dịch chảy ra, nghe tốt.
Rò dịch não tủy là hiện tượng dịch não tủy chảy từ trong hộp sọ ra bên ngoài qua lỗ tai hay lỗ mũi. Tình trạng này thường gặp ở bệnh nhân sau chấn thương sọ não. Trong khi đó, rò dịch não tủy tự phát lại không xác định được nguyên nhân rõ ràng. Bệnh có thể gặp ở cả người lớn và trẻ nhỏ, gặp ở phụ nữ nhiều hơn nam giới.
Có giả thuyết cho rằng, rò dịch não tủy tự phát có thể xảy ra khi tình trạng tăng áp lực nội sọ kéo dài gây mòn xương sàn sọ. Nhiều nghiên cứu lại khẳng định hội chứng ngưng thở khi ngủ và béo phì là 2 yếu tố nguy cơ gây bệnh. Tuy nhiên, trường hợp tại Bệnh viện Tai mũi họng Tp.HCM không có cả 2 yếu tố này.
Theo TS.BS Lý Xuân Quang, Phó Trưởng Khoa Tai mũi họng Bệnh viện Đại học Y Dược Tp.HCM, lỗ rò dịch não tủy tạo nên sự thông thương giữa khoang dịch não tuỷ và hốc mũi, đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập gây nên viêm màng não, một bệnh lý nhiễm trùng nặng nguy cơ tử vong cao. Vì vậy, việc phẫu thuật vá ngay lỗ rò để ngăn cách khoang mũi và màng não là vấn đề bắt buộc.
"Rò dịch não tủy không do chấn thương hay còn gọi là tự phát chiếm khoảng 4% trong số đó. Bệnh tự phát trong trường hợp điển hình xuất hiện tại vị trí nền sọ bị khí hóa quá mức gây mỏng nền sọ, thường gặp nhất ở vùng khe khứu hoặc ở các xoang cạnh mũi. Rò dịch não tủy vùng nền sọ cũng là một yếu tố nguy cơ cao dẫn đến viêm màng não. Một số trường hợp bệnh tự phát có thể tự lành, nhưng nếu không điều trị thì có khoảng 10% đến 40% số trường hợp xuất hiện viêm màng não mỗi năm nếu không điều trị trong thời gian dài. Viêm màng não tái đi tái lại có thể xuất hiện nếu như các phản ứng viêm tự nhiên không thể tạo mô sợi xơ lấp đường rò gây rò dịch não rủy kéo dài. Trong trường hợp viêm màng não tái phát không rõ nguyên nhân, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế chuyên sâu để sớm tìm ra nguyên nhân bệnh, tránh tình trạng kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh”, TS.BS Lý Xuân Quang khuyến cáo.
Minh Hoa (t/h theo VietNamNet, Sài Gòn Giải Phóng)
