Nhà chức trách Brazil cho biết họ đã ra một án phạt 17,5 triệu USD với tập đoàn dầu mỏ Chevron của Mỹ vì các hành vi vi phạm dẫn đến vụ tràn dầu ngoài khơi bang Rio de Janeiro tháng 11 năm ngoái. Ông Magda Chambriard, tổng giám đốc Cơ quan Dầu khí Quốc gia Brazil (ANP) khẳng định khoản tiền phạt mới này nhằm vào 24 vi phạm của Chevron trong vụ việc trên và cho biết Chevron có 2 tháng để hoàn thành nghĩa vụ nộp phạt.
Chevron đã liên tiếp gây ra 2 vụ tràn dầu ngoài khơi Rio de Janeiro trong vòng nửa năm
Trước đó, ngày 7/11/2011, Hải quân Brazil phát hiện các vết dầu loang trên vùng biển ngoài khơi Rio de Janeiro. Thủ phạm nhanh chóng được xác định là giếng dầu Frade của Chevron nằm cách bờ biển bang Rio de Janeiro của Brazil 370km về phía Đông Bắc. Sự cố đã làm 416.000 lít dầu tràn ra một vùng biển rộng hàng chục kilomet vuông, gây ra thảm họa sinh thái biển lớn nhất trong lịch sử Brazil.
Sau hai tuần nỗ lực khắc phục, Chevron đã bịt thành công miệng giếng dầu này, thu gom dầu tràn trên biển và giảm được diện tích dầu loang xuống chỉ còn 2 kilomet vuông. Đó cũng là lúc Chính phủ Brazil ra lệnh đóng cửa vô thời hạn giếng dầu có công suất khai thác tới 60.000 thùng/ngày này, đồng thời khởi kiện Chevron cùng nhà thầu Transocean.
Tháng 12/2011, thẩm phán Vlamir Costa của bang Rio de Janeiro ra phán quyết phạt hai bị đơn này tới 11 tỷ USD vì sự cố nói trên. Chevron và Transocean cũng chính thức bị cấm mọi hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển dầu mỏ tại quốc gia Nam Mỹ này.
Phản ứng lại, lãnh đạo hãng dầu khí lớn thứ 2 Hoa Kỳ cho rằng các khoản tiền phạt trong cả 2 vụ kiện dân sự này được áp đặt một cách tùy tiện, không có cơ sở pháp lý và thực tế, là một hành động thái quá của các luật sư và bên nguyên Chính phủ Brazil.
Được biết, việc Chevron chưa chịu chấp hành khoản phạt 11 tỷ USD là nguyên nhân khiến các công tố viên Brazil phải ra lệnh tịch thu hộ chiếu, cấm 17 lãnh đạo tập đoàn này rời khỏi Brazil và cáo buộc họ tội vô trách nhiệm, một tội danh hình sự theo luật pháp Brazil.
Theo ANP, các giếng dầu tại khu vực nước sâu 7.000m dưới đáy biển Brazil có trữ lượng ước đạt trên 100 tỷ thùng. Ngoài Chevron ra thì Petrobras của Brazil - tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực khoan dầu nước sâu - cũng đang triển khai các phương tiện tiên tiến nhất để thực hiện khai thác dầu tại những khu vực khó khăn này. Việc đình chỉ hoạt động của Chevron có thể khiến Petrobras bị ảnh hưởng do tập đoàn này cần sự hỗ trợ của Chevron cho các hoạt động riêng của mình. Petrobras cũng góp vốn vào mỏ Frade, nơi Chevron nắm 52% cổ phần và giữ quyền điều hành.
Ngày 4/3/2012, dầu lại loang trên mặt biển Rio de Janeiro. Các quan chức Chevron xác nhận địa điểm rò rỉ lần này ở cùng vị trí điểm rò rỉ hồi tháng 11/2011. Vậy là chỉ trong vòng 5 tháng, giếng dầu Frade đã hai lần phun trào vàng đen lên mặt biển, đẩy Chevron vào cảnh khốn cùng bởi các công tố viên Brazil đã khởi động một vụ kiện dân sự thứ hai cho vụ ngày 4/3. Số tiền bồi thường lần này cũng không hề nhỏ - dự kiến khoảng 20 tỷ real (đơn vị tiền tệ Brazil) tương đương 10,9 tỷ USD.
Thanh Tùng (tổng hợp)
