Đã 76 tuổi nhưng ông Phan Diễn, nguyên ủy viên Bộ Chính trị, thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng vẫn ngày đêm miệt mài với các dự án phòng tránh thiên tai ở miền Trung Việt Nam.
Ông là sáng lập viên, chủ tịch Quỹ Hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung.
Hoạt động từ năm 2008, đến nay, Quỹ do ông sáng lập đã xây dựng được 63 dự án là nhà phòng tránh thiên tai, kéo dài trên một dải miền Trung ven biển, từ Thanh Hóa đến Bình Thuận.
Một dự án của Quỹ tại xã An Hải, huyện Lý Sơn, Quảng Ngãi. Ảnh: Quỹ Hỗ trợ phòng tránh thiên tai miền Trung
Quỹ đã vận động các doanh nghiệp tài trợ và đồng hành với các dự án. Chi phí cho các dự án này trên 120 tỷ đồng.
'Chúng tôi có một số hoạt động chính như sau: Thứ nhất là chúng tôi dùng tiền vận động tài trợ nhận được để mà giúp cho các tỉnh ven biển Miền Trung (14 tỉnh từ Thanh Hóa cho đến Bình Thuận) xây dựng những nhà cộng đồng phòng tránh thiên tai. Những trường học, trạm y tế, nhà cộng đồng tại vùng lũ. Đến nay chúng tôi đã xây được 63 công trình như vậy. Thứ hai là chúng tôi giúp cho tỉnh Thanh Hóa trồng 56 ha rừng ngập mặn bảo vệ đê biển huyện Hậu Lộc. Chúng tôi cũng đang chuẩn bị khởi công dự án trồng rừng trên cát với tỉnh Quảng Trị. Dự án thứ ba của chúng tôi là giúp cho một số tỉnh ven biển miền Trung xây dựng các đội xung kích cứu hộ, cứu nạn ở cấp thôn, xã và đã xây dựng được 59 đội như vậy. Ngoài ra, chúng tôi còn đưa hơn 7.000 suất quà cứu trợ đến với hàng nghìn hộ dân bị thiệt hại trong bão lụt', ông Phan Diễn cho biết.
Từ sáng đến tối, ông cặm cụi với Quỹ. Ông đọc email qua máy tính, gặp gỡ các cá nhân, tổ chức đồng hành với ý tưởng của Quỹ. Vận động, thuyết phụ nhà tài trợ. Vào Nam ra Bắc, 76 tuổi nhưng chưa một ngày nghỉ ngơi đúng nghĩa. Ở đâu trên dải miền Trung, ông cũng cố gắng đi, lắng nghe người dân và chính quyền.
Ông Phan Diễn (bìa phải) và chủ tịch Tập đoàn Đại Dương Hà Văn Thắm
Ông có nhiều nỗ lực để gắn kết doanh nghiệp và người dân. Ông trăn trở làm sao để giúp những người dân vùng thiên tai được trợ giúp theo hướng 'chủ động phòng tránh thiên tai là chính'.
Ông đi nhiều đến nỗi các con ông có lần khuyến nghị: "Bố về hưu rồi nhưng chúng con thấy bố đi nhiều, làm việc nhiều như hồi còn đương chức. Bố lưu ý sức khỏe của mình'.
Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh...đến Bình Thuận, nơi nào ông cũng đi qua. Nơi nào ông cũng lắng nghe xem dân ở đó có bị lũ lụt tàn phá không.
Ông nhớ cả việc mang theo một gói bánh đến nhà để tặng con trai 4 tuổi của một cán bộ Quỹ. Ông tặng cả đôi giày mới mua không đi vừa cho một nhân viên Quỹ và cố gắng để sử dụng nguồn kinh phí ít ỏi của Quỹ cho cán bộ có một cuộc sống tạm ổn.
'Cậu có biết 63 công trình Quỹ vận động tài trợ, xây dựng ở miền Trung là thế nào không? Tức là nếu bọn mình sắp xếp nó cạnh nhau thì nó sẽ có chiều dài 2km rưỡi', ông ví von với đại diện báo Người đưa tin hồi cuối năm ngoái, để dễ hình dung về dự án mà Quỹ làm.
Làm việc cùng ông 3 năm, tôi được biết ông Phan Diễn là chính khách, là nhà hoạt động xã hội có cuộc sống giản dị. Ông mặc áo sơ mi trắng cộc tay đi vào hội nghị. Lắng nghe nhiều, ghi chép và suy ngẫm về sự việc thấu đáo.
Có lần, về việc của Quỹ, người viết bài này tháp tùng ông đi từ Hà Nội và Nghệ An, hát cho ông nghe một đoạn về bài hát của tác giả Nguyễn Trọng Tạo, ông ngồi dậy, lấy giấy bút ghi chép câu ca vừa cất lời. Ông yêu cầu đọc lại để ghi chép và cất tờ giấy đó và túi áo. 'Sông còn nhớ chăng mơi ta ngồi ngóng mẹ / Vời vợi tuổi thơ một xu bánh đa gừng'.
Có vẻ lời ca da diết về người mẹ miền Trung làm ông xúc động. Và người hát cũng vậy.
Việt Dũng