Cho 'đại gia' vay ẩu, nhiều sếp ngân hàng miền Tây 'vướng' lao lý

Bên cạnh 3 sếp lớn ngân hàng, cơ quan CSĐT tiến hành bắt giữ khẩn cấp kế toán trưởng "đại gia" thủy sản Phương Nam, người đã lập khống báo cáo tài chính, xác nhận sai về tài sản thế chấp... để vay tiền ngân hàng trái quy định.

Bắt hàng loạt cán bộ ngân hàng

Theo thông tin mới nhất từ cơ quan CSĐT bộ Công an, ngày 8/9, cơ quan này đang gấp rút điều tra làm rõ vụ án "cho vay vốn bằng hồ sơ không trung thực" khiến ba sếp ngân hàng, nhiều cán bộ và một kế toán của một "đại gia" thủy sản miền Tây phải tra tay vào còng.

Trước đó, sáng 7/9, cơ quan CSĐT đã đồng loạt triển khai quyết định khởi tố giám đốc, phó giám đốc ngân hàng Phát triển Việt Nam chi nhánh tỉnh Sóc Trăng (VDB chi nhánh Sóc Trăng) và giám đốc sở Giao dịch tỉnh Hậu Giang của ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank). Sau khi triển khai quyết định khởi tố, cơ quan CSĐT đến trụ sở VDB chi nhánh Sóc Trăng tống đạt quyết định khởi tố Gám đốc Nguyễn Thế Thắng và Phó giám đốc Nguyễn Văn Xem. Lệnh bắt tạm giam hai bị can này được viện KSND Tối cao phê chuẩn. Ngay sau đó, cơ quan CSĐT đưa hai bị can về nhà riêng để tiến hành khám xét nơi làm việc của hai bị can tại TP.Sóc Trăng.

Cùng thời điểm, một tổ công tác đặc biệt của cơ quan CSĐT bắt tạm giam giám đốc sở Giao dịch tỉnh Hậu Giang của ngân hàng LienVietPostBank, Đỗ Hùng Sở. Đồng thời, tổ công tác tiến hành bắt giữ ông Nguyễn Thanh Hải (trưởng phòng Quản lý tín dụng) và ông Nguyễn Hoài Bảo (trưởng phòng Tín dụng) để điều tra về hành vi "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng". Cùng bị khởi tố về hành vi trên nhưng được cho tại ngoại còn có bốn người khác. Nơi làm việc của các cán bộ này tại đường Nguyễn Công Trứ (phường 1, TP.Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang) bị khám xét, sau đó các bị can bị di lý về nhà khám xét.

Vụ bắt giữ chưa dừng lại khi trong buổi sáng 7/9, một tổ công tác đặc biệt của cơ quan CSĐT đã thi hành lệnh bắt tạm giam đối với ông Lâm Minh Mẫn (33 tuổi, Kế toán trưởng công ty cổ phần Chế biến thực phẩm Phương Nam, sau đây gọi tắt là công ty Phương Nam) để điều tra về hành vi "Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng". Sau khi tống đạt các quyết định liên quan đến tố tụng tại công ty Phương Nam, ông Mẫn được đưa về nhà riêng ở khu dân cư 586, TP.Sóc Trăng để khám xét. Tại đây, tổ công tác đặc biệt tiến hành thu giữ nhiều hồ sơ, tài liệu liên quan. Kết thúc buổi khám xét, tổ công tác liền di lý ngay đối tượng về cơ quan CSĐT để điều tra, làm rõ.

Trụ sở công ty cổ phần Chế biến thực phẩm Phương Nam

Một đại diện cơ quan CSĐT cho biết, việc ông Mẫn bị bắt tạm giam là do ông này trong giai đoạn từ năm 2008-2011 đã lập báo cáo tài chính, xác nhận sai về tài sản thế chấp, nâng khống số lượng hàng tồn kho dưới thời điều hành của Chủ tịch Hội đồng quản trị Lâm Ngọc Khuân (hiện đang ở Mỹ) để vay vốn ở hai ngân hàng VDB chi nhánh Sóc Trăng và sở Giao dịch tỉnh Hậu Giang LienVietPostBank. Với thủ đoạn lừa đảo của Mẫn, nhưng lãnh đạo của hai ngân hàng này vẫn xét duyệt cho vay. Sau thời gian làm ăn thua lỗ, ông Khuân cùng gia đình bay sang Mỹ, bỏ lại khoản nợ 1.600 tỷ đồng. Trong đó, VDB chi nhánh Sóc Trăng phải gánh khoản nợ 341 tỷ đồng, sở Giao dịch tỉnh Hậu Giang LienVietPostBank gánh khoản nợ 328 tỷ đồng. Toàn bộ thiệt hại của hai ngân hàng trên đều thuộc về trách nhiệm của ba sếp ngân hàng vừa bị bắt giữ.

Kê khống giá trị tài sản để vay tiền "khủng"

Theo tìm hiểu của PV, trước tình hình kinh doanh èo uột của công ty Phương Nam, ông Khuân cùng các nhân viên của mình đau đầu trước bài toán phát triển kinh doanh và trả nợ. Tuy nhiên, tình hình kinh tế ngày càng xuống dốc và tình trạng lỗ của công ty ngày càng nghiêm trọng. Để vực dậy công ty, ông Khuân cần một số tiền lên tới hàng trăm tỷ đồng để đầu tư vào sản xuất. Do đã nợ một số tiền lớn tại các ngân hàng, ông Khuân lấy nhiều đất đai, nhà xưởng, hàng tồn kho, xe tải của nhà máy chế biến thủy sản tại TP.Sóc Trăng và nhiều căn nhà của ông Khuân tại TP.HCM để đem đi thế chấp tại ngân hàng để vay vốn.

Tuy nhiên, do muốn vay số tiền lớn hơn số tài sản thế chấp để đầu tư vào sản xuất, ông Khuân chỉ đạo Mẫn lập báo cáo tài chính, xác nhận sai về tài sản thế chấp, nâng khống số lượng hàng tồn kho..., từ đó, đem số tài sản này thế chấp cho ngân hàng để vay vốn. Khi nhận những hồ sơ vay vốn này, VDB chi nhánh Sóc Trăng, sở Giao dịch tỉnh Hậu Giang LienVietPostBank không thẩm định giá tài sản kỹ càng mà xét duyệt qua loa rồi cấp cho vay vốn. Tưởng rằng công việc kinh doanh của công ty Phương Nam khởi sắc, thu lời nhiều, nhưng không ngờ, việc kinh doanh của công ty này ngày càng lỗ và số nợ phình lên đến 1.600 tỷ đồng.

Mọi sai phạm trên có lẽ vẫn chưa bại lộ trong một thời gian nữa nếu không có kế hoạch tái cơ cấu toàn diện công ty Phương Nam. Theo đó, ba tháng trước, công ty này được các ngân hàng, nhà đầu tư quyết định cho tái cơ cấu toàn diện với sự đồng thuận của nhiều phía để hoạt động ổn định trở lại, nhằm trả dần số nợ 1.600 tỷ đồng. Trong quá trình tái cơ cấu, công ty Phương Nam xác định hàng tồn kho trên sổ sách trị giá 700 tỷ đồng, nhưng thực tế, hàng trong kho chỉ có hơn 260 tấn, trị giá 22 tỷ đồng. Con số này cho thấy, sự chênh lệch quá lớn trên sổ sách và thực tế. Từ chi tiết này, cơ quan CSĐT vào cuộc và xác định chính Mẫn là người ký biên bản kiểm tra hàng hóa lưu kho nâng khống số lượng để giúp doanh nghiệp vay được số tiền lớn hơn từ các ngân hàng.

Để xác định rõ hơn về số tài sản thế chấp của công ty Phương Nam, PV tìm đến địa điểm một số khu đất, nhà xưởng, hàng tồn kho, xe tải của nhà máy chế biến thủy sản tại TP.Sóc Trăng và nhiều căn nhà của ông Khuân tại TP.HCM để ghi nhận. Tại TP.HCM, ông Khuân sở hữu nhiều khu đất vàng trị giá từ vài tỷ đến cả chục tỷ đồng. Với số tài sản này, ông Khuân luôn được vay số tiền lớn hơn giá trị tài sản thế chấp mà không được thẩm định giá kỹ càng. Bên cạnh đó, PV tiếp cận với nhà xưởng, hàng tồn kho, xe tải của công ty Phương Nam để tìm hiểu về giá trị thực sự của chúng. Tại nhà xưởng của công ty này, PV nhận thấy nhà xưởng có diện tích khá lớn, bên trong có một lượng lớn hàng tồn kho và nhà xưởng này đang nằm trong kế hoạch tái cơ cấu toàn diện của ban lãnh đạo mới để việc kinh doanh đạt hiệu quả cao hơn.

Trao đổi với PV, một cựu nhân viên công ty Phương Nam tiết lộ: "Trong thời gian làm việc cho ông Khuân, nhân viên trong công ty có nghe thông tin Kế toán trưởng công ty dùng "thủ thuật" nâng giá tài sản thế chấp ngân hàng để vay được số tiền lớn hơn, phục vụ cho sản xuất kinh doanh, phát triển thị trường. Vào thời điểm đó, có một vài người lên tiếng tố cáo "thủ thuật" vi phạm pháp luật này với Hội đồng quản trị công ty. Tuy nhiên, mọi tố cáo đều trôi vào lãng quên, cho đến khi ông Khuân cùng gia đình bỏ trốn ra nước ngoài sinh sống và để lại khoản nợ tới 1.600 tỷ đồng".   

Nhóm PV