Tối 15/6, tại Quãng trường 16/4, Tp.Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận long trọng tổ chức Lễ đón Bằng của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp” và khai mạc Lễ hội Nho - Vang Ninh Thuận năm 2023.
Đến dự Lễ khai mạc có đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; đồng chí Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ cùng lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Ninh Thuận, các đoàn khách trong nước và quốc tế...
Phát biểu khai mạc tại buổi lễ, đồng chí Trần Quốc Nam, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết: Hiện nay, người Chăm ở tỉnh Ninh Thuận và tỉnh Bình Thuận còn duy trì nghề thủ công làm gốm truyền thống tại làng Bàu Trúc, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận và làng Bình Đức, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận. Sản phẩm gốm Chăm được sản xuất để phục vụ nhu cầu tiêu dùng, nhu cầu tín ngưỡng của cộng đồng cũng như làm quà tặng, trang trí các công trình nghệ thuật. Nghề làm gốm của người Chăm không chỉ đơn thuần là kỹ thuật sản xuất, tạo ra sản phẩm cụ thể mà ở đó hội tụ, chứa đựng rất nhiều bí quyết, kỹ năng, kinh nghiệm được truyền từ đời này qua đời khác tạo thành một nghệ thuật, đó là nghệ thuật làm gốm của người Chăm.
Với những giá trị được ghi nhận từ nghệ thuật làm gốm của người Chăm, ngày 29/11/2022, tổ chức UNESCO đã chính thức ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”. Sự kiện này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố là một trong mười sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu trong năm 2022. Việc tổ chức đón Bằng của UNESCO sẽ tạo sự lan tỏa đến nhân dân, du khách nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân, các cấp, các ngành, địa phương trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật làm gốm của người Chăm trong thời gian tới.
Thay mặt Đảng và Nhà nước, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chúc mừng và biểu dương những kết quả, thành tựu mà Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các dân tộc tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận đã đạt được trong thời gian qua. Đặc biệt là những đóng góp của các thế hệ nghệ nhân, đồng bào Chăm; đồng thời trân trọng những bàn tay, khối óc, sự chịu thương, chịu khó của người nông dân Ninh Thuận. Từ nghệ thuật gốm Chăm đến những vườn nho Ninh Thuận, cho thấy các giá trị văn hóa được bồi đắp lâu dài, bền bỉ trong đời sống hàng ngày của người dân sẽ trở thành nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước, quê hương. Vì vậy, Bộ VH-TT-DL, tỉnh Ninh Thuận cần có những kế hoạch cụ thể hơn, thiết thực trong việc gìn giữ, bảo tồn, chấn hưng phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, tạo lập môi trường văn hóa trong cộng đồng, đặc biệt là trong không gian văn hóa gia đình và trên cả không gian mạng.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Ninh Thuận đất đai khô cằn cùng với nắng và gió đã nở hoa từ những bàn tay tài hoa, làm nên hồn cốt trong từng sản phẩm gốm Chăm; chắt chiu, hòa quyện với mồ hôi của những người nông dân hiền hòa kết thành những vườn nho xanh mát.
Với tinh thần lao động cần cù, sáng tạo không ngừng của người dân Ninh Thuận, nhiều giống nho đã được trồng thành công, cho năng suất, hiệu quả kinh tế cao; trở thành những địa điểm thu hút khách du lịch trải nghiệm.
Từ những giàn nho tươi ngọt, nhiều sản phẩm đặc trưng của Ninh Thuận đã ra đời như rượu nho, mật nho,… giàu dinh dưỡng và là món quà đầy ý nghĩa, thương hiệu, đặc sản của mảnh đất đầy nắng, gió.
Lễ hội Nho - Vang hôm nay chính là cơ hội để tôn vinh những người nông dân, doanh nhân, nhà khoa học; đồng thời cũng là dịp để trao đổi, chia sẻ cơ hội hợp tác, quảng bá đưa thương hiệu nho - vang Ninh Thuận ra thị trường trong nước, thế giới; theo thời gian sẽ trở thành một nét văn hóa đặc trưng của đất và người Ninh Thuận.
Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Ninh Thuận cần khẩn trương hoàn thiện các quy hoạch, liên kết công nghiệp, dịch vụ, đô thị với hệ thống hạ tầng kỹ thuật; hình thành các hệ sinh thái công nghiệp năng lượng xanh; phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, chủ động thích ứng với tác động ngày càng khốc liệt của biến đổi khí hậu. Các cấp, các ngành và toàn xã hội cần chung tay gìn giữ, bảo tồn các di sản văn hóa đã được UNESCO ghi danh để các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp luôn đồng hành trong mọi bước đường phát triển của dân tộc, đóng góp và làm giàu cho văn hóa thế giới.