Trả lời báo Tổ quốc, bác sĩ Đinh Thị Hồng – Khoa cấp cứu chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết vừa điều trị cho bệnh nhi N.P.B.N (7 tháng tuổi, Thanh Hóa).
Bé N. được chuyển đến BV Nhi Trung ương trong tình trạng li bì, nôn trớ và đi ngoài.
Gia đình bé kể lại, khoảng 2 tuần trước, bé N. bị viêm loét miệng. Bà nội bé nghe hàng xóm mách thầy lang gần nhà có bài thuốc tốt nên đã tìm cách mua cho cháu bôi và uống.
Sau 1 tuần dùng thuốc, bé bị xuất hiện nôn trớ, đi ngoài, co giật nên được người nhà đưa lên bệnh viện tỉnh theo dõi điều trị. Sau đó bé được chuyển lên BV Nhi Trung ương.
Tại BV Nhi Trung ương, các bác sĩ nghi cháu bị nhiễm độc chì cấp nên đã lấy mẫu máu định lượng nồng độ chì. Kết quả, nồng độ chì trong máu của bé N. vượt mức cho phép.
BS Hồng cho hay, bệnh nhi bị hội chứng não cấp do ngộ độc chì mức độ nặng, ngoài ra còn có tổn thương gan (xét nghiệm men gan tăng rất cao), thiếu máu nặng phải truyền máu.
Sau hơn 2 tuần điều trị bằng thuốc thải chì đặc hiệu, bệnh nhi đã có những tiến triển rõ ràng, nồng độ chì trong máu đã giảm nhiều.
“Tuy không còn nguy hiểm đến tính mạng song những di chứng mà ngộ độc chì để lại chưa thể xác định được do bệnh nhi còn quá nhỏ. Việc thải chì sẽ phải tiếp tục sau khi bệnh nhi được xuất viện và không loại trừ nguy cơ trẻ bị ảnh hưởng phát triển tinh thần, vận động, IQ”, BS Hồng nói.
Chì là một chất rất độc hại đối với con người. Chất này gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan bao gồm: thần kinh, máu, gan, thận, dạ dày, đường ruột, tim mạch...Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này sẽ được hấp thu vào máu, từ đó phân tán tới các mô trong cơ thể đặc biệt là xương, chì từ xương sau đó sẽ giải phóng từ từ vào máu gây ngộ độc kéo dài.
Trẻ em dễ nhiễm độc chì khi sống và sinh hoạt trong các môi trường ô nhiễm như khói từ khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, hay tiếp xúc với đồ chơi bằng nhựa có sơn chì.
Đặc biệt, các loại thuốc nam được dân gian gọi là “thuốc cam” không rõ nguồn gốc dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc. Tuy nhiên, do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc.
Theo báo Người lao động, thời gian qua, Khoa Cấp cứu chống độc của bệnh viện này đã tiếp nhận và điều trị cho 6 trẻ ngộ độc chì do dùng thuốc cam. Phần lớn các ca ngộ độc chì ở trẻ em đều liên quan đến sử dụng thuốc cam không rõ nguồn gốc nhằm tẩm bổ, tăng cân, chữa tưa lưỡi, viêm loét miệng…
Trao đổi với Vietnamnet, lương y Vũ Quốc Trung cho biết, thực tế trong đông y chia bệnh cam ở trẻ thành 2 loại: Thứ nhất là cam tích (biếng ăn, quấy khóc, suy dinh dưỡng và cam miệng (các vết lở loét, miệng hôi, lưỡi trắng, chảy dãi nhiều, hoại tử trong miệng...).
Để điều trị cam tích, trong đông y có các vị thuốc: Hoài sơn, ý dĩ, bạch biển đậu, sa sâm, chất thải của con quy (con một gạo)... tán bột thành thuốc cam. Thuốc cam này như men tiêu hoá bổ sung giúp trẻ kích thích ăn ngon miệng, không có độc.
Với cam miệng – cam tẩu mã đông y sẽ sử dụng loại thuốc bôi trực tiếp lên các vết loét, trong đó có nguồn gốc khoáng vật chứa chì như: Duyên đơn, duyên phấn và mật đà tăng để chữa bệnh lở loét miệng, làm cao dán mụn nhọt hoặc uống (nhưng rất hạn chế với liều lượng nhỏ).
Tuy nhiên do thiếu hiểu biết nên nhiều gia đình sử dụng vô tội vạ, có người còn tự hoàn viên để uống dẫn đến ngộ độc chì. Đặc biệt ngày nay không loại trừ trường hợp sử dụng oxit chì nhân tạo bằng cách oxy hoá chì, nên hàm lượng chì rất cao, vì vậy đã dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.
Ts.Bs Lê Ngọc Duy – Trưởng khoa Cấp cứu & Chống độc, BV Nhi Trung ương khuyến cáo các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng các loại thuốc đặc biệt là thuốc cam và thuốc nam không rõ nguồn gốc.
Đồng thời, gia đình cần thực hiện vệ sinh sạch sẽ cho con như rửa, cắt móng tay, hạn chế cho trẻ tiếp xúc các đồ chơi không rõ nguồn gốc. Nếu có biểu hiện bất thường, cần đưa trẻ đi khám tại các cơ quan để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Bá Di (Tổng hợp)