Đứa con thơ vắng mẹ
Nằm ẩn mình trong một con ngõ nhỏ thuộc làng Bắc Mã (xã Bình Dương), căn nhà nhỏ bình yên từ lâu đã là ngôi nhà hạnh phúc của anh Cao Văn Quang và chị Nguyễn Thị Thủy. Vừa đi làm về, thấy có khách, lau vội những giọt mồ hôi đầm đìa trên khuôn mặt đen sạm, anh Quang giãi bày: "Đang vào vụ nên tương đối bận rộn, mấy hôm nay làm quần quật mà vẫn chưa xong các chú ạ! Chắc phải hai, ba hôm nữa mới hoàn thành, khi đó sẽ có thời gian để làm thêm việc khác chứ cứ trông vào việc đồng áng thì chết đói mất".
Rót chén nước trà mời khách, châm vội điếu thuốc, anh Quang chầm chậm kể về quãng thời gian mà anh đã phải trải qua. Câu chuyện mà anh kể cho chúng tôi hệt như những lát cắt trong cuộc đời của một đứa trẻ khi ấy mới được 10 tuổi đầu. Ký ức buồn ùa về, chốc lát người đàn ông lại đưa tay lên gạt những giọt nước mắt đang trào ra trên đôi gò má.
Gia đình anh Quang hồi mới về nước (ảnh gia đình cung cấp).
Sinh ra trong một gia đình có kinh tế tương đối ổn định, bố làm cán bộ xã, mẹ là một người tần tảo, sớm tối ngược xuôi với những gánh hàng. Tuổi thơ của Quang cứ êm đềm trôi qua cho đến khi anh được 10 tuổi. Một buổi sáng mùa đông như thường lệ, mẹ anh dậy sớm bắt xe đi Móng Cái để lấy hàng. Thế nhưng một ngày rồi hai ngày vẫn không thấy bà trở về. Một tuần, một tháng rồi đến một năm người mẹ của Quang vẫn không hề có một chút tin tức. Mọi hy vọng vụt tắt khi gia đình biết tin người mẹ của Quang đã bị lừa bán sang Trung Quốc. "Thời điểm này, rất nhiều phụ nữ bị lừa bán sang bên kia biên giới và nó trở thành tình trạng nhức nhối ở nhiều địa phương" - anh Quang tâm sự.
Một thời gian sau, người cha của Quang đã kết hôn với một người phụ nữ khác với hy vọng người này sẽ là người mẹ thứ hai chăm bẵm cho những đứa con đang ngày ngày bơ vơ ngóng mẹ. Nhưng điều hy vọng ấy lại một lần nữa không trở thành hiện thực, chỉ hai năm sau khi lấy vợ lẽ, người cha của Quang đã bỏ lại những đứa con thơ dại của mình vì căn bệnh hiểm nghèo. Sau đó, người mẹ kế vì không thể kham nổi công việc chăm bẵm mấy đứa con mà người chồng để lại đã bỏ mấy chị em Quang mà đi. Đang sống trong cảnh đầy đủ, chị em Quang phải vật lộn mưu sinh. Những bữa cơm độn sắn, độn khoai luôn thường nhật trong cuộc sống của mấy đứa trẻ mồ côi này.
Hành trình tìm mẹ trên đất khách, quê người
Mặc dù luôn trong cảnh sống chật vật bữa đói bữa no nhưng ý nguyện tìm bằng được người mẹ thất lạc nơi đất khách lúc nào cũng thường trực trong suy nghĩ của Quang. Anh bảo, có những đêm, giật thót mình khi nhìn thấy mẹ đang bị đày ải trong một trang trại của Trung Quốc. Lại có những lần anh thảng thốt, toát mồ hôi khi thấy mẹ mình đang bị những gã đàn ông đánh đập trong một căn nhà hoang vắng... Cứ mỗi giấc mơ như thế, sau khi tỉnh ngủ, nỗi nhớ, nỗi khát khao phải tìm bằng được mẹ trong anh lại lớn hơn. Và rồi, một thông tin đã làm Quang sướng đến phát điên khi một ngày anh biết được, mẹ anh đang sống ở Kiến Trì, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, nơi cách gia đình anh hàng ngàn cây số.
Không ngần ngại, chàng thiếu niên quyết định tìm đường vượt biên. Do không biết đường đi, lối lại, không biết tiếng bản địa, Quang lại phải mất một thời gian dài để tìm hiểu, làm quen và lần tìm manh mối. Cũng vì thế, anh đã quen một người phụ nữ. Sau khi bày tỏ nguyện vọng của mình, người phụ nữ đó đã đồng ý cho Quang đi cùng.
Thế nhưng điều mà Quang không ngờ tới đó chính là người phụ nữ đi cùng anh lúc này lại là một kẻ sống bằng cách lừa những phụ nữ nhẹ dạ cả tin rồi đem sang nước ngoài để bán. Sở dĩ biết được điều này vì trên cùng chuyến tàu anh đã biết được ngoài anh và người đàn bà kia còn có hai người phụ nữ khác. Khi đến Trung Quốc, họ đã bị bán một cách không thương tiếc cho hai người đàn ông đang đợi sẵn trong một nhà hàng tồi tàn và ẩm thấp.
Với hai người phụ nữ thì vậy, còn với Quang bọn chúng bắt anh vào một trang trại để làm, kiếm tiền trả nợ cho chúng. Anh bị bọn chúng bóc lột một cách thậm tệ chẳng khác gì kiếp trâu ngựa. Tiền công thì hết sức rẻ mạt, nhưng đâu chỉ có thế, bọn chúng còn đánh đập một cách tàn nhẫn mỗi khi anh làm sai hoặc ốm mệt. Phải mất hơn 3 năm trong cảnh "nô lệ", Quang mới làm đủ số tiền mà bọn chúng yêu cầu.
Anh Quang với công việc thường nhật của mình.
Hạnh phúc vỡ òa
Có được số tiền mà Quang đưa cho, đến lúc này người phụ nữ kia mới dẫn anh đến gặp mẹ mình. Gần 10 năm xa cách, anh không thể tin được rằng mẹ mình lại tàn tạ như một người ở độ tuổi 60, mặc dù thời điểm đó bà mới hơn 40. Nghe bà kể những năm tháng sống bên xứ người, Quang chỉ biết đứng lặng với hai con mắt đỏ hoe. "Sau khi bị lừa bán sang Trung Quốc, mẹ tôi đã phải lấy một người đàn ông ở Kiến Trì. Không chịu được cuộc sống nghiệt ngã, bà đã nhiều lần bỏ trốn. Nhưng vì không biết đường đi lối lại, tiền nong lại không có nên bà bị bắt quay trở lại" - anh Quang nhớ lại.
Đầu năm 1990, khi đang đi làm thuê, tình cờ Quang nghe những người địa phương kể về một nhóm phụ nữ Việt bị lừa bán sang đây và bị đánh đập rất dã man. Đặc biệt có một người tên là Thủy, do không chịu lấy ông lão 80 nên cô đã bị bọn chúng hành hạ. Biết được tin này, Quang đã vội chạy đến nơi cô gái bị giam giữ. Nhìn thấy cảnh này, Quang đã không kìm nén được lòng mình.
Không một phút suy nghĩ, Quang vội về nhà, vét cạn số tiền mà bấy nhiêu năm anh tích cóp được đem đến để mua cô gái đó với số tiền 3.000 tệ để giải cứu cho người phụ nữ đáng thương này. Nhưng điều anh không thể ngờ được rằng, người phụ nữ mà anh giải cứu sau này lại trở thành người bạn đời của mình.
Kể về chuyện này, anh Quang vẫn không giấu được vẻ thẹn thùng: "Có lẽ là do đồng cảnh nên tôi và cô ấy đã nên duyên vợ chồng. Đầu tiên tôi mua cô ấy vì tình thương, nhưng sau đó là một tình yêu". Chị Thủy, vợ anh Quang cũng tâm sự với những giọt nước mắt: "Do nhà nghèo nên tôi không được đi học, chỉ ở nhà quanh quẩn ruộng vườn. Thế rồi có người rủ sang Trung Quốc làm việc lại có thu nhập cao nên tôi cũng đánh liều đi theo, nào ngờ. Cũng may là tôi gặp được anh Quang, nếu không cuộc đời chẳng biết sẽ đi về đâu".
Ở Trung Quốc một thời gian, hai vợ chồng anh quyết định trở về quê nhà. Bằng tình yêu, họ đã xây dựng một gia đình ấm êm hạnh phúc với 3 đứa con khôn lớn khỏe mạnh. Hiện tại cháu lớn đã lấy chồng, cháu thứ hai đang học cấp hai, duy nhất cháu thứ ba đang ở cùng với bà nội bên Trung Quốc...
Sự hiếu thảo khiến người đời bội phục Biết được hoàn cảnh của mẹ, Quang lại quyết tâm lăn lộn để kiếm tiền chuộc. Nhưng khi bày tỏ ý định này, sau vài ngày suy nghĩ, mẹ anh đã không đồng ý. Bà bảo, các con ở quê cũng đã lớn khôn; người chồng ở quê đã mất. Hơn nữa bên này bà cũng đã có con với người chồng Trung Quốc và ông ta không còn đánh đập bà như trước nữa. Bà cũng sợ rằng nếu về Việt Nam thì thêm một lần nữa bà lại phải sống trong cảnh chia ly với các con, với người chồng hiện tại của mình. Nghĩ đi nghĩ lại, Quang đã quyết định ở lại với mẹ. Bằng một chút vốn, anh dựng một căn nhà tạm gần ngay nhà của mẹ mình, tìm cách mưu sinh. |
Nguyễn Bắc - Long Nguyễn
* Tên nhân vật đã được thay đổi